Bilansi pokazuju probijanje planiranih troškova

Zvanični podaci iz izvještaja o radu preduzeća Vodovod i kanalizacija Tivat (VIK) sa finansijskim izvještajem za 2021. i nalaz nezavisnog eksternog revizora koje je u međuvremenu usvojio Odbor povjerenika, daju drugačiju sliku poslovanja preduzeća koje je već duže vrijeme u fokusu pažnje pred lokalne izbore u tom gradu, od onih koji se zvanično prezentuju.

Oko VIK-a i njegovog Odbora direktora, u kome su od pet članova njih troje predstavnici opozicionog SDP, lome se politička koplja između te partije i aktuelne vlasti građanskih listi NP, BF i GB, koja od Odbora povjerenika bezuspješno traži smjenu aktuelnog Odbora direktora imenovanje novog sastava.

Opština aktuelni Odbor direktora VIK-a, kojim predsjedava Tonino Fantić (SDP), optužuje da iz političkih razloga blokira početak nove faze izgradnje gradskog vodovodnog i kanalizacionog sistema vrijedne 11 miliona eura kreditnim sredstvima njemačke KfW banke, jer Odbor direktora odbija da potpiše ugovor o prenosu investicionih prava sa Opštine na VIK.

Sve dosadašnje par desetina miliona eura vrijedne faze gradnje vodovodne i kanalizacione infrastrukture prethodnih godina realizovane su po istom obrascu gdje je VIK bio formalni niosilac investicije, a nju je realizovala i kredite kFW banci uredeno vraćala Opština. Aktuelni Odbor direktora VIK-a to je međutim, nakon što je SDP prije godinu dana formalno povukao parlamentarnu podršku koju je do tada davao manjinskoj vlasti koalicije NP-BF-GB u Tivtu, odbio da ponovno uradi, ističući da na taj način štiti interese tog preduzeća. Oni Opštinu optužuju da je nesposobna da sama realizuje investiciju, iako je lokalna uprava osnivač i jedini vlasnik te firme. Iz administracije gradonačelnika Željka Komnenovića (NP) smatraju da je jedno od troje predstavnika SDP u Odboru direktora VIK-a Karolina Vučinović u konfliktu interesa, jer je istovremeno i rukovoditeljka tivatske filijale MUP-a za javne poslove, ali Opština od Agencije za sprečavanje korupcije, kojoj se obratila još u avgustu, već više od dva mjeseca ne dobija nikakav odgovor.

U međuvremenu, predsjednik OO SDP Aleksandar Đurović je lokalnu upravu prozvao da joj “smetaju uspjesi rukovodstva VIK-a i da “umjesto pohvala za rad u interesu građana i grada Tivta, od nesposobne izvršne vlasti su dobili pokušaj smjene”.

”Rezultati najbolje pokazuju da se jedno javno preduzeće može voditi na domaćinski i odgovoran način, tako što su prihodi povećani za čak 500.000 eura, neto dobit preduzeća uvećana 600 odsto u odnosu na 2021, gubici na mreži smanjeni sedam, što ga čini jedinim vodovodnim preduzećem sa manje od 40 odsto gubitaka na mreži. Naplata je povećana 11 odsto, dok je za sedam procenata smanjena kupovina iz Regionalnog vodovoda. Impresivni rezultati kao i rad rukovodstva i Odbora direktora u cjelini doveli su do toga da će građani Tivta u 2022. godini plaćati nižu cijenu vode nego ranijih godina”, saopštio je Đurović.

Zvanični podaci iz izvještaja o radu VIK-a sa finansijskim izvještajem za 2021. te nalaz nezavisnog eksternog revizora koje je u međuvremenu usvojio Odbor povjerenika, međutim, daju drugačiju sliku. Ta firma je, naime, lani ostvarila ukupne prohode od 3.479.446 eura i rashode od 3.390.566 eura, odnosno ostvarila dobit prije oporezivanja u oznosu od 88,88 hiljjada eura. Međutim, nakon što su izmirene ranije odložene poreske obeveze, ukupna ostvarena dobit je pala na samo 29.401 euro. To je šest puta više od dobiti od samo 5.099 eura koju je VIK ostvario u pademijskoj koronakrioznoj 2020. godini, a sa kojoj se sada hvali Đurović kao “600% puta uvećanoj neto dobiti preduzeća”.

Što se prihoda VIK-a tiče, oni su lani bili za oko 576.000 eura veći nego godinu ranije, ali i sam izvršni menadžment te firme u Izvještaju o radu za 2021. objašnjava da je to produkt prije svega povećane potrošnje vode i usluga odvođenja kanalizacije i kod domaćinstava i kod privrede u odnosu na krizu izazvanu koronom u 2020.

”Prihodi od prodaje vode i usluga odvoženja kanalizacije u odnosu na 2020. godinu lani su uvećani 17,21 odsto. Razlog navedenom, između ostaloga je obavljenje privredne djelatnosti bez prekida koje je bilo uslijedilo nakon pandemije u 2020. godini i usljed povećanja broja korisnika”, piše u Izvještaju o radu VIK-a koji je usvojio Odbor povjerenika.

U Izvještaju revizora piše i da su tzv. ostali prihodi VIK-a lani iznosili 942.966 eura i bili značajno veći od iste te stavke koja je u 2020. iznosila 742.453 eura. Međutim, prevashodni razlog opet nije poslovna vještina VIK-a, već dotacije iz gradskog budžeta.

”Ostali poslovni prihodi povećani su 21,17 odsto u odnosu na 2020. Isti su najviše uvećani po osnovu dotacija koje je Opština Tivat prenijela u toku 2021. godine prevashodno za pokrivanje troškova poslovanja postrojenja za prečišćavanje otpadnih voda”, piše u Izvještaju o radu VIK-a koji potpisuje izvršni direktor Alen Krivokapić (DPS).

Ta donacija Opštine VIK-u za PPOV lani je inače, iznosila 213.345 eura. Opština je lani VIK-u uplatila i još 40.000 eura za plaćanje advokatskih troškova za arbitražu sa njemačkom firmom Ludwig Pfeiffer koju inače, članovi Odbora direktora VIK-a navode kao argument zašto ne žele potpisati novi ugovor o prenosu investicionih prava, a iz gradske kase je toj firmi uplaćeno i dodatnih 24.067 eura za troškove eskspropijacije imovine jednog privatnog lica. U nalazu revizora stoji i da se preostali veći dio “ostalih prihoda” VIK-.a za 2021. odnosi na knjigovodstveno umanjenje obračunate amortizacije za osnovna sredstva (vodovodnu i kanalizacionu mrežu) a koja su vlasništvo Opštine, a VIK-u je samo ustupljena na korišćenje. Iako lider SDP tvrdi da je lani VIK imao za “sedam odsto smanjenu kupovinu vode iz Regionalnog vodovoda”, podaci iz Izvještaja o radu te firme govore da je za to lani VIK izdvojio ukupno 564.141 euro, odnosno samo 673 eura (0,11%) manje nego što je taj izdatak iznosi u 2020. godini kada je Regionalnom vodovodu plaćeno 564.814 eura.

Zanimljivio je i da VIK, iako njegov Odbor direktora odbija da potpiše ugovor o prenosu investicionih prava sa Opštinom kakve je ranije godinama bez problema potpisivao, u Izvještaju o radu za 2021, u SWOT analizi, kao prvu na spisku prednosti u daljem radu te kompanije, navodi se činjenica da se “nastavlja izgradnja vodovodnog i kanalizacionog sistema”.

Rashodi lani bili za preko pola miliona eura veći od plana

Zvanični podaci iz Izvještaja o radu te firme za 2021. pokazuju da su njeni ukupni rashodi lani bili za preko pola miliona eura veći od planiranih. Ostvareno je naime, ukupno 3.390.566 eura u odnosu na planiranih 2.833.781 euro rashoda.

Posebno zanimljivo je da se bilježi “probijanje” planiranog budžeta od oko 18 odsto ili za čak oko 150 hiljada eura na stavci “troškovi zarada, naknada i ostali lični troškovi” za koje je VIK lani potrošio ukupno 980.851 euro u odnosu na 831.502 eura koliko je za plate i odstale prinadležnosti 61 zaposlenog u toj firmi izdvojeno 2020. Troškovi zarada i naknada bruto lani su iznosili 822.675 eura i bili za čak 99 hiljada eura veći nego 2020., tzv “ostali lični rashodi” porasli su za skoro tri puta na iznos od 61.827 eura, dok su i primanja članova Odbora direktora povećana za oko 12 odsto u odnosu na godinu ranije.

Iz Opštine su inače, ovih dana žestoko kritikovali Odbor direktora VIK-a koji je lani zaposlenima u toj firmi podijelio i 13. platu. VIK je lani, prema nalazu revizora, imao 100.294 eura troškova angažovanja radnika preko Agencije za privremeno ustupanje zaposlenih, što je za petinu više nego 2020.

( Siniša Luković )