Dupli crveni karton za upravljanje državnom kasom

Državna revizorska institucija (DRI) je utvrdila da je prošle godine iz državnog budžeta isplaćeno 11,13 miliona eura za angažovanje ugovoraca o djelu, da je bio veliki broj ugovora za već sistematizovana radna mjesta dok za dio tih ugovora ne postoji dokumentacija da je taj posao obavljen.

Uz to, iz tekuće budžetske rezerve je isplaćeno skoro 29 miliona miliona eura bez mišljenja Agencije za zaštitu konkurencije (AZK), ukupne neizmirene obaveze države su bile 122,88 miliona eura, nezakonita preusmjeravanja budžetske potrošnje iznosila su oko 25 miliona eura, zaključivani su ugovori o radu za dopunske poslove uz kršenje Zakona o radu, dok su u privremenom finansiranju pare dijeljene potrošačkim jedinicama po diskrecionim odlukama Ministarstva finansija.

Ovo su samo neke od krupnijih nepravilnosti koje je našao DRI prilikom revizije predloga zakona o završnom računu budžeta države za prošlu godinu.

DRI je dao duplo negativno mišljenje na prošlogodišnji završni račun budžeta jer je, između ostalog, utvrdio da su kršeni brojni zakoni, da prilivi u budžetu nijesu prikazani u skladu sa zakonom, da je donijeto rješenje o privremenom finansiranju iz budžeta bez limita potrošnje, da novac nije preusmjeravan u skladu sa zakonskim procedurama...

Ovo je prvi put da Ministarstvo finansija dobije duplo negativno mišljenje i na reviziju pravilnosti i na finansijsko poslovanje kada je u pitanju završni račun budžeta države.

Revizija DRI se odnosi na period dok je ovim resorom rukovodio ministar finansija i socijalnog staranja Milojko Spajić. Revizijom je rukovodio doskorašnji predsjednik Senata DRI Milan Dabović, dok je drugi član kolegijuma bio senator Nikola Kovačević.

Dospjelo, a neizmireno 38,75 miliona

Prema podacima DRI na kraju prošle godine ukupne neizmirene obaveze državnog budžeta su bile 122,88 miliona od čega je na naplatu na kraju te godine bilo 38,75 miliona, dok je ostatak od 84,12 miliona dospijevao u ovoj godini.

Od 38,75 miliona neizmirenih obaveza, udio Fonda za zdravstveno osiguranje bio je 29,80 miliona, Uprave javnih radova 4,86 miliona, Ministarstva finansija i socijalnog staranja 928.93 hiljade, Sudskog savjeta 559.06 hilljada, Uprave za saobraćaj 437.297 hiljada, Uprave za katastar i državnu imovinu 366.761 hiljadu i Zavod za zapošljavanje 347.90 hiljada. Utvrđeno je i da su ugovorene obaveze iznad 1,16 miliona eura u odnosu na definisane budžetom.

DRI je utvrdio da je Spajićev resor lani potrošio 470.772,89 eura za ugovore o djelu, a revizijom je obuhvaćeno 18 ugovora iz kojih se vidi da su ti honorari bili od 290 do nepunih 800 eura.

Nema izvještaja o izvršenom poslu

”Revizoru nijesu dati na uvid izvještaji odgovorne osobe, kojima se potvrđuje da je ugovoreni posao izvršen, a shodno izjavi ovlašćenog lica, ministarstvo nema izvještaje o izvršenom poslu, kao dokaz da je posao izvršen što nije u skladu sa uputstvima o radu državnog trezora. Revizijom je utvrđeno da je 13 osoba, angažovanih po osnovu ugovora o djelu obavljalo poslove za koje su sistematizovana radna mjesta pravilnikom o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta, što nije u skladu sa Zakonom o državnim službenicima i namještenicima”, kostatovao je DRI.

Ministarstvo ekonomskog razvoja, pod rukovodstvom Jakova Milatovića, lani je potrošilo 123.714,30 eura za ugovore o djelu i prema podacima iz izvještaja DRI ti honorari su se kretali u rasponu od 300 do 1.2500 eura.

”Revizoru nijesu dati na uvid izvještaji odgovornog lica, kojim se potvrđuje da je ugovoreni posao izvršen, a shodno izjavi ovlašćenog lica, ministarstvo nema izvještaje o izvršenom poslu, kao dokaz da je posao izvršen, što nije u skladu sa Uputstvima o radu državnog trezora”; navodi i DRI, dodajući da je devet ugovoraca obavljalo poslove za sistematizovana radna mjesta čime je kršen zakon.

Ministarstvo zdravlja pod rukovodstvom Jelene Borovinić, potrošilo je po nalazu DRI 30.917,70 eura, revizijom je kontrolisano 25 ugovora za koje su honorari bili od 250 do 750 eura.

Ministarstvo poljoprivrede pod rukovodstvom ministra Aleksandra Stijovića potrošilo je lani 241.186,46 eura, revizijom je obuhvaćeno 36 ugovora za koje su honorari bili od 400 do 500 eura. DRI je utvrdio da je 27 ugovoraca bilo plaćeno u ovom resoru za poslove za koje su sistematizovana radna mjesta.

Račun Agencije mimo Trezora

Za Upravu prihoda je utvrđeno da je vrijednost ugovora o djelu bila 123.175,64 eura i da je 51 ugovorac angažovan za već sistematizovana radna mjesta, a nakon spajanja ove uprave sa Upravom carina vrijednost tih ugovora je bila 324.945,32 eura i utvrđeno je da su 23 osobe angažovane za poslove gdje su sitematizovana radna mjesta.

Revizijom je utvrđeno da je u 2021. godini budžetska potrošnja prekoračena u iznosu od 85,23 miliona eura, od čega je 61 milion dozvoljeno prekoračenje, dok je ostatak novca od 24,23 odnosi na prinudna izvršenja sudskih rješenja na stavici “otplata obaveza iz prethodnog perioda”. Ovo se desilo zato što Ministarstvo finansija nije preusmjeravalo potrošačkim jedinicama potrebni novac za ovaj trošak što je, kako konstatuje DRI, po zakonu moralo da radi.

DRI je utvrdio da Agencija za investicije (MIA) ima otvoren račun kod CKB banke na koje je lani na kraju decembra bilo

13.299 miliona eura i da je taj račun nije konsolidovan, bez utvrđene namjene.

”U Glavnoj knjizi trezora nema evidencije o prilivima, odlivima, niti početnom i krajnjem stanju na računu. Preporučuje se da se godišnjim zakonom o budžetu utvrdi plan korišćenja i namjena novca koji se nalaze na računu Agencije za investicije i da se odredi državni organ odgovoran za njegovo upravljanje”, naglašeno je iz DRI.

DRI u reviziji navodi da su ministarstva finansija, kapitlanih investicija, ekonomije, te Fond PIO i Agencija za zaštitu životne sredine sklapali ugovore o dopunskim poslovima, da su neki od tih ugovora sklapani retroaktivno, neki ne sadrže sjedište poslodavca, podatke o radnom vremenu, prava, obaveze i odgovornosti o pitanjima zaštite i zdravlja na radu, rokovi za isplatu naknade, čime je kršen Zakon o radu.

Bez mišljenja AZK isplaćeno skoro 29 miliona eura

Iz tekuće budžetske rezerve je lani isplaćeno 71,3 miliona, od čega je 28,59 miliona isplaćeno bez mišljenja Agencije za zaštitu konkurencije(AZK).

Od tih 28,59 miliona, Ministarstvo finansija je isplatilo 16,49 miliona za dio osnivačkog uloga nacionalnog avio-prevoznika ToMontenegra (16 miliona) i 490 miliona za firmiranje kompanije Montegro Works.

Ministarstvo kapitalnih investicija je dalo 10 miliona bez mišljenja AZK za osnivački ulog ToMontenegra i 2,1 milion Crnogorskom operatoru tržišta električne energije za podsticanje proizvodnje električne energije iz obnovljivih izvora i visokoefikasne kogeneracije.

Ministarstvo finansija je iz budžetske rezerve platilo i dobavljaču opreme za Agenciju za nacionalnu bjezbjednost 1,02 miliona, od čega se 78.06 hiljada odnosilo na plaćanje PDV-a koji nije posebno iskazan na dostavljenim fakturama.

Sve potkrijepljeno dokazima

Dabović i Kovačević su juče novinarima kazali da su dali 53 preporuke koje se trebaju sprovesti da bi se sve utvrđene nepravilnosti otklonile.

Dabović je istakao da je jedan od najvažnijih nalaza to što su u Informaciji o potrebi donošenja rješenja o privremenom finansiranju potrošačkih jedinica utvrđeni ukupni limiti na mjesečnom nivou, ali nisu utvrđeni limiti po potrošačkim jedinicima, već je Ministarstvo finansija diskreciono određivalo koliko će koja potrošačka jedinica dobiti novca.

Kovačević je kazao da su juče objavili izvještaj jer je to posljednji dan za dostavljanje Skupštini i da nije tempiran pred izbore.

Spajić je na tviteru prije presa DRI ocijenio da je DRI “glavna DPS institucija”, te da je skupštinska većina nije smijenila dvije godine i da “prvi put ikad drži pres konferenciju pred izbore”.

Kovačević je naveo da je Spajić dobio preliminarni izvještaj, ali da se na njega nije izjasnio i tako osporio konstatovane nalaze, te da je DRI sve dokazima potkrijepio.

( Marija Mirjačić, Ivan Ivanović )