Za čistiji vazduh u Pljevljima planiraju 108 miliona eura

Za unapređenje životne sredine do 2026. godine potrebno je izdvojiti najmanje 108 miliona eura.

To se navodi u Lokalnom planu zaštite životne sredine Opštine Pljevlja od 2022. do 2026, koji je usvojio lokalni parlament, a koji je izradila opštinska Služba za zaštitu životne sredine.

U Planu se konstatuje da zagađenost ostavlja ozbiljne posledice na zdravlje ljudi, te da je neophodno što prije preduzeti mjere sanacije.

”Zagađenje vazduha su već dostigla takav stepen da imaju ozbiljne posljedice po zdravlje ljudi. Štetno dejstvo najviše se ispoljava na zdravlje djece i omladine. Činjenica da narušavanje zdravlja tog dijela stanovništva znači vitalnu ugroženost populacije uopšte, dovela je do svijesti da se hitno moraju preduzimati odgovarajuće mjere da bi se pomenuta prijetnja po zdravlje ljudi što prije počela otklanjati”, navodi se u dokumentu.

Planom je predviđeno i da 2026. godine sve gradske kotlarnice budu van upotrebe, a da Pljevlja imaju 2.000 ložišta na pelet, duplo više nego sad i 2.500 na ugalj i drva. Za nabavku peleta Opština planira da uloži minimum 400.000 eura godišnje, a minimum 300.000 godišnje za subvencije za energetsku efikasnost. Za zamjenu uređaja za grijanje i mjere energetske efikasnosti predviđeno je ulaganje od pet miliona eura. Cilj je da 2026. mjere energetske efikasnosti budu primijenjene na ukupno 30 stambenih i poslovnih objekata, te 200 individualnih stambenih objekata

Kao mjere za unapređenje kvaliteta vazduha navode se prije svega ekološka rekonstrukcija i toplifikacija za koje je potrebno 59 miliona eura. Plan predviđa i da Rudnik uglja i Gradir Montenegro izgrade sisteme za otprašivanje, ukupne vrijednosti million eura, zatim da se u 2023. godini izgradi dio zaobilaznice, od raskrsnice kod “Balkana” do raskrsnice Sekcije za puteve, te da se izvrši sanacija i presvlačenje kolovoznih i pješačkih površina asfaltom. Među predloženim mjerama je i da se do 2026. godine postavi pet novih eko punionica za električne automobile.

U planu se navodi da je za kvalitetniju pijaću vodu i vodotoke potrebno 21,6 miliona a cilj je da 2026. godine kvalitet vode Ćehotine znatno popravi. Cilj je i da se smanji gubitak vode sa 71 na 50 odsto, te da se broj dana sa lošim kvalitetom vode sa Pliješa smanji sa sadašnjih 50 na 20, a sa Breznice sa sadašnjih 30 na 0. Da bi Pljevljaci imali kvalitetniju vodu za piće potrebno je izdvojiti 14,2 miliona eura. Mjere predviđaju da se uz pomoć Vlade u 2023. godini završi izgradnja novog postrojenja za pripremu pitke vode Pliješ, a da se u tekućoj godini završi izgradnja postrojenja Breznica (1,68 miliona) i rekonstrukcija glavnog napojnog cjevovoda do grada. Za rekonstrukciju glavnog dovoda sirove vode Potpeć/PPV Pliješ sa povratnim cjevovodom potrebno je 7,3 miliona eura dok Opština sopstvenim sredstvima planira da u 2026. godini završi rekonstrukciju distributivnog sistema gradskog vodovoda, vrijednu 2,5 miliona.

Iako je u izgradnju Postrojenja za prečišćavanje otpadnih voda uloženo šest miliona eura, u Planu se konstatuje da je za potpuno stavljanje postrojenja u funkciju potrebno izdvojiti još 970.000 eura, dok su za izgradnju, rekonstrukciju i sanaciju atmosferske kanalizacione mreže neophodna dva miliona eura.

Očekuje se da će se u okviru projekta koji sprovodi Gradir Montenegro u saradnji sa Ministarstvom ekologije, 2026. godine biti riješeno pitanje prečišćavanja voda iz starih podzemnih rudarskih jama. Za regulaciju korita Ćehotine i Breznice, potrebno je da Opština i Rudnik izdvoje 2,5 miliona eura. Što se tiče zemljišta cilj je da u 2026. godini bude završena tehnička rekultivacija degradiranog zemljišta, sanirana odlagališta otpada i deponije Jagnjilo. Sredstva potrebna za rekultivaciju iznose blizu 12 miliona, ne računajući rekultivaciju bivših kopova u Šumanama, za koju su sredstva predviđena u okviru projekta rekultivacije dopunskog rudarskog projekta.

Potrebno je da Rudnik uglja do 2026. godine završi rekultivaciju Jagnjila i Greva, unutrašnjih odlagališta u PK Potrlica. Najviše novca potrebno je za rekultivaciju deponije Maljevac, sedam miliona eura, koja je u nadležnosti EPCG, dok su Rudnik uglja i Gradir Montenegro u obavezi da izvrše rekultivaciju degradiranog zemljišta. Za upravljanja otpadom potrebno je 1,25 miliona, od čega se 1.080.000 eura odnosi na izgradnju transfer stanice sa reciklažnim dvorištem i sortirnicom.

Za zamjenu postojeće ulične rasvjete energetski efikasnom rasvjetom potrebno je izdvojiti 300.000 eura. Lokalnom planom preporučuje se ulaganje od preko 900.000 eura u biodiverzitet i gradske zelene površine, kako bi 2026. godine Pljevlja imala ukupno 60 hektara uređenih gradskih zelenih površina i 40 hektara uređenih park šuma u gradskom području. U tekućoj godini planirano je proglašenja parka prirode Gornji tok Ćehotine, proglašenje Gradskog parka spomenikom prirode dok je za 2023. planirano stavljanje planine Ljubišnje pod status zaštićenog područja.

( Goran Malidžan )