Uvid u trenutnu arhitektonsku scenu i pravce (u/ka) kojima se kreće
Projekat Osnovne škole “Novka Ubović” u Tološima u Podgorici čiji su autori Biro “81.000”, Ivan Jovićević i Dušan Đurović, osvojio je Grand Prix nagradu jednoglasnom odlukom žirija
Grand Prix nagradu za najbolje arhitektonsko djelo na teritoriji Crne Gore, na petom izdanju Crnogorskog salona arhitekture, koji je u utorak veče otvoren u podgoričkoj Modernoj galeriji, osvojio je projekat Osnovne škole “Novka Ubović” u Tološima u Podgorici čiji su autori Biro “81.000”, Ivan Jovićević i Dušan Đurović.
”Projekat je primjer kako će se posvećenim pristupom procesu projektovanja i izgradnje, od ideje do realizacije objekta, moći od jedne institucije kreirati širi značaj za zajednicu koja ga okružuje. Etički pristup arhitekturi javne namjene čini ovaj projekat izuzetnim doprinosom slici grada i društva u njemu. Ovim projektom dobijaju svi”, obrazloženje je jednoglasne odluke žirija.
Dodijeljene su nagrade i u drugim kategorijama, a odluke je donio žiri koji su činili istaknuti pojedinci iz široke regionalne stručne zajednice: iz Srbije Milka Gnjato, Amir Zec iz Bosne i Hercegovine; Kata Marunica iz Hrvatske, Jurij Sadar iz Slovenije i Goran Andrejin iz Crne Gore, koji je dobitnik Grand Prix nagrade četvrtog Salona arhitekture koji je upriličen 2020. godine.
Najbolje ocijenjeni radovi, po kategorijama, su: projekat kuće u Lepetanima u Tivtu, autorsko djelo “Enforma d.o.o.”, Nikole Novakovića i Ane Mičić, u kategoriji “Realizacija”, u kategoriji “Enterijer” nagrađeno je rješenje srednjovjekovnog utvrđenja Besac “Besac heritage retreat”, projekat studija “Oour” na kojem su radili: Nemanja Milićević, Marko Stjepčević, Ema Alihodžić Jašarović, Sanja Paunović Žarić; u kategoriji “Projekat” nagradu je osvojilo rješenje “Enforme d.o.o.” Nikole Novakovića, Đine Prnjat i Marka Savića za Vinariju Frug u Novom Sadu.
Dodjelom nagrada otvoren je Salon arhitekture koji se ove godine održava pod sloganom “Rearhitektura”, a čiji su organizatori Savez arhitekata Crne Gore (SACG) na čelu sa Nikolom Radovićem i lnženjerska komora Crne Gore - Strukovna komora arhitekata čiji je predsjednik Novica Mitrović. Salon je događaj institucionalnog karaktera, stožer ideala, izrađenih projakata i realizovanih arhitektonskih djela na teritoriji Crne Gore, istakao je Radović.
”Tradicija održavanja Salona daje savremenoj arhitektonskoj sceni dodatni legitimitet i ukazuje na činjenicu da je snažna arhitektonska struka jedan od postulata modernog i naprednog društva. Takva tradicija je nastavljena i na petom Crnogorskom salonu arhitekture koji je otvoren 8. novembra u Modernoj galeriji u okviru Muzeja i galerija Glavnog grada”, rekao je Radović na otvaranju.
On je istakao da slogan ovogodišnjeg Salona “Rearhitektura” i korišćenje prefiksa “re” upućuje na namjeru da se ukaže na neophodnost promjene ustaljenih praksi, uz zadržavanje onih segmenata koji bi se mogli podvesti pod kategorijiu “pozitivnih primjera” i odbacivanje onih drugih “koji krajnje očigledno nanose štetu principu pravilne prostorne manipulacije”.
”Baviti se terminom ‘rearhitektura’ znači baviti se kontekstom preobražaja. Konkretno, redizajnirati pristup korišćenju prostora, stvoriti nove arhitektonske spomenike koji će zasluženo pronaći mjesto među postojećim istorijskim zdanjima i promijeniti kurs eksploatacije arhitektonske misli koja se u budućnosti neće oslanjati na profitersku svijest pojedinaca, već isključivo i samo na zahtjeve zajednice koja će u tom prostoru obitavati. U svemu ovome, ne treba zaboraviti ni postulate na kojima kao stručna zajednica baziramo plansku dokumentaciju, te istu treba prilagoditi već opisanim motivima, i na kraju iz cjelokupnog procesa dielovanja isključiti svaku misao i podstrek koji nije u skladu sa Etičkim kodeksom struke”, poručio je Radović.
Na Salonu je izloženo 68 radova u nekoliko kategorija “Organizacija”, “Projekat”, “Enterijer”, “Istraživanje”, “Konkursi” i “Studentski radovi”, a u takmičarskoj konkurenciji su bili radovi iz kategorija “Realizacija”, “Projekat” i “Enterijer” i u njima su proglašeni najbolji.
”Salon je jedna divna prilika da vidimo kakva je trenutna arhitektonska scena u Crnoj Gori, ali i da vidimo u kojem pravcu se ona kreće. To je odlična prilika da vidimo kakva je budućnost naše arhitekture, kako rade naši studenti, ali i kakvi su pravci djelovanja svih naših arhitekata. Trenutna arhitektonska scena nažalost nije još razvijena u Crnoj Gori onako kako bismo mi to željeli da bude, ali se nadamo da će upravo ovakvi saloni u budućnosti dati veliki doprinos tome”, poručio je Mitrović.
Radović je dodao i da je Salon indikator postojanja značajnog i bogatog arhitektonskog stvaralaštva na teritoriji Crne Gore, a na koje treba ukazati i očuvati ih.
”Savremeni arhitektonski trenutak u Crnoj Gori obiluje raznovrsnim radom kvalitetnih arhitekata i arhitektica, koje, zajedno sa strukom u cjelini i pozitivnim primjerima iz prakse, treba afirmisati”, zaključio je on.
Tokom trajanja Salona posjetioci će, pored ostalog, imati priliku da čuju prezentacije partnera u organizaciji, najavljeno je svečano zatvaranje Salona kada za to dođe vrijeme, a zapažena je značajna posjećenost i veliki broj prisutnih na otvaranju potvrdio je interesovanje stručne i laičke javnosti za Salon, što predstavlja potvrdu truda i rada SACG.
Pored Izvršnog odbora Saveza arhitekata Crne Gore koji je pokrenuo inicijativu za organizovanje Salona arhitekture, kao sada već prepoznatljivog kulturnog događaja koji slavi i predstavlja dostignuća iz polja struke, organizaciju su pomogli i brojni prijatelji, sponzori i institucije, istakao je Radović i uputio zahvalnost na podršci i učešću.
( Jelena Kontić )