Vagaju šta da rade sa prodajom pasoša

Vlada će, s obzirom na upozorenja iz Evropske komisije, u narednom periodu donijeti odluku o statusu programa ekonomskog državljanstva, kazali su iz Ministarstva ekonomskog razvoja i turizma.

EK je nedavno u izvještaju o praćenju bezviznog režima EU sa Crnom Gorom, upozorila na program ekonomskog državljanstva navodeći da zbog toga on može biti ukinut.

Državljanstvo Crne Gore je prema ovom programu, koji je pokrenut 2019, do sada dobio 641 stranac, pokazuju podaci Ministarstva unutrašnjih poslova (MUP) dostavljeni “Vijestima”.

Od toga je manjinska Vlada Dritana Abazovića, od kada je formirana krajem aprila, izdala 232 pasoša po osnovu investicija.

U odgovoru Ministarstva ekonomskog razvoja za “Vijesti” podsjećaju da je uvođenje “Posebnog programa ulaganja od posebnog značaja za privredni i ekonomski interes Crne Gore, učinjeno sa ciljem razvoja države, odnosno privlačenja stranih investicija koje će intenzivirati razvojne projekte u sektoru turizma, poljoprivrede i prerađivačke industrije i to na ukupnom području Crne Gore, a prije svega na sjeveru”.

Podsjećaju da je bivša DPS Vlada 22. novembra 2018. godine usvojila Odluku o kriterijumima, načinu i postupku izbora lica koje može steći crnogorsko državljanstvo prijemom radi realizacije posebnog programa ulaganja od posebnog značaja za privredni i ekonomski interes Crne Gore.

”Tadašnjom Odlukom je bilo predviđeno da se ista primjenjuje od 1. januara 2019. do 31. decembra 2021. Definisano je da se u periodu trajanja Posebnog programa mogu donijeti rješenja o prijemu u crnogorsko državljanstvo po osnovu Posebnog programa povodom najviše 2.000 zahtjeva”, rekli su iz Ministarstva.

Vlada Zdravka Krivokapića je 30. decembra 2021. produžila program za još 12 mjeseci, uz obrazloženje da investitori zbog kovid krize nijesu imali vremena da završe projekte.

Najviše rješenja o prijemu u crnogorsko državljanstvo, po osnovu posebnog programa ulaganja, donijela je Vlada Zdravka Krivokapića. Za nešto više od godinu dana oni su izdali 301.

Vlada Duška Markovića je tokom starta programa, prvih osam mjeseci, dala 108 “zlatnih pasoša”. Prvi takav dokument izdat je u februaru 2020.

Plan je bio da investitori, u zamjenu za crnogorski pasoš, ulažu u razvojne projekte u turizmu, poljoprivredi i prerađivačkoj industriji. Za poljoprivredne projekte je interesovanje slabo (jedan projekat), a za prerađivačku industriju nije ni raspisan javni poziv. Na listi razvojnih projekata iz oblasti turizma, u okviru programa su projekti koji se odnose na izgradnju hotela po kondo ili mješovitom modelu, što znači da sadrže stanove za prodaju.

Uslovi za dobijanje crnogorskog pasoša su prvobitno bili ulaganje najmanje 450.000 eura u jedan od razvojnih projekata u Podgorici i primorju, ili 250.000 eura u sjevernom ili središnjem regionu, kao i donacije manje razvijenim opštinama, da bi ih ove godine Vlada pooštrila. Sada svi investitori u roku od mjesec moraju da dostave Vladi bankarsku garanciju u vrijednosti od 50 odsto investicije. Uz to, aplikanti će za državljanstvo, osim 100.000 eura za Fond za razvoj nerazvijenih opština, morati da izdvoje još 100.000 eura u Fond za inovacije.

Iz EK su više puta rekli da pažljivo prate ovaj program u Crnoj Gori, a ranije su protiv Malte i Kipra preduzeli mjere zbog skandala sa dodjelom državljanstava. Ove države prikupile su milijarde eura prodajući hiljade pasoša čime su, u nekim slučajevima, omogućile državljanstvo EU i osobama za kojima su matične zemlje raspisale potjernice.

Crnogorska Vlada je i 2010. godine pokretala program ekonomskog državljanstva, ali je odustala na zahtjev EU. Zbog pritiska Brisela, program nije pokrenut ni 2016. godine.

Nije bilo oduzimanja pasoša

Iz MUP-a su, odgovarajući na pitanje Vijesti da li je kome u međuvremenu oduzet pasoš, rekli da nije bilo takvih postupaka.

Podsjetili su da je Odlukom o kriterijumima za sticanje crnogorskog državljanstva po osnovu ulaganja propisano da, ako se naknadno utvrdi da je neko ko je dobio crnogorsko državljanstvo dao lažne podatke ili namjerno prikrio činjenice ili okolnosti u vezi sa kriterijumima, ili da je agent za ocjenu međunarodne podobnosti za tu osobu u izvještaju dao netačne podatke, donosi se rješenje o gubitku crnogorskog državljanstva.

( Biljana Matijašević )