Magla okovala Pljevlja: Instrumenti Agencije mjere veliko zagađenje vazduha
Na sajtu Agencije objavljeno je kratko obavještenje da je analizator sumpor-dioksida u statusu “alarm”, što je razlog za prekid mjerenja tog parametra
Magla je već nekoliko dana okovala Pljevlja, a instrumenti Agencije za zaštitu životne sredine, postavljeni u naselju Gagovića imanje, mjere veliko zagađenje vazduha u najsjevernijem crnogorskom gradu.
Sinoć je u 21 sat izmjerena koncentracija PM 10 čestica u vazduhu od 480,3 mikrograma po metru kubnom što je skoro deset puta više od granične prosječne dnevne koncentracije od 50 miligrama po metru kubnom.
Povećane vrijednosti ovih štetnih materija u vazduhu izmjerene su tokom cijele prethodne noći, a jutros su bile isto po nekoliko puta veće od graničnih vrijednosti.
Jutros u 10 koncentracija PM 10 čestica iznosila je 223.8 mikrograma po metru kubnom, odnosno četiri i po puta više od dozvoljene dnevne koncentracije.
U isto vrijeme zagađenje u Bijelom Polju, gradu za koji se smatra jednim od zagađenijih tokom sezone loženja, koncentracija PM 10 čestica iznosila je 87 mikrograma po metru kubnom, odnosno skoro tri puta manje nego u Pljevljima.
Od prekjuče na mjernoj stanici u Gagovića imanju ne mjeri se koncentracija sumpor-dioksida u vazduhu zbog kvara na opremi.
Na sajtu Agencije objavljeno je kratko obavještenje da je analizator sumpor- dioksida u statusu “alarm”, što je razlog za prekid mjerenja tog parametra.
“Tehničko osoblje CETI-ja će tokom sljedeće nedjelje izvršiti potrebne aktivnosti kako bi se nastavilo mjerenje koncentracija sumpor-dioksida na ovoj lokaciji“, navodi se u obavještenju.
Predsjednik Ekološkog društva Breznica Milorad Mitrović sumnja da je razlog prekida mjerenja “najvjerovatnije uzastopna višesatna prekoračenja praga upozorenja da bi prikrili izmjerene vrijednosti da narod ne bi paničio.
“Zašto niko ništa ne preduzima godinama kada se mjeri ovoliko zagađenje u Pljevljima? Zašto se ne preduzimaju mjere iz Kratkoročnog akcionog plana za Opštinu Pljevlja. Svi samo pričaju a niko ništa ne radi. Kratkoročni akcioni plan za Opštinu Pljevlja u slučaju prekoračenja ili rizika od prekoračenja praga upozoravanja za sumpor(IV)oksid SO2 je mrtvo slovo na papiru jer se nikad nijedna predviđena mjera nije sprovela”, kazao je Mitrović.
Tvrdi da su registrovana prekoračenja praga upozorenja za sumpor(IV)oksid SO2 u popodnevnim i večernjim časovima 23. i 24. decembra.
“Izmjerene su veoma visoke koncentracije zagađujućih materija u vazduhu na mjernom mjestu u urbanoj zoni Pljevalja. Koncentracija sumpor(IV)oksida SO2 u 16 časova - 307,4ųg/m3, u 20h - 366,3 ųg/m3, da bi u 21 sat bila je 480,3 ųg/m3 što nije iznad granice upozorenja koja iznosi 500µg/m3 ali svakako je blizu i postoji realna opasnost da se taj prag pređe. Ovakva situacija zaslužuje oprez i dodatna mjerenja i sprovođenje određenih aktivnosti na smanjenju emisija štetnih i po zdravlje opasnih gasova”.
U dužem periodu, ističe Mitrović izmjerene su i veoma visoke koncentracije PM10 čestica u vazduhu, što dodatno utiče na veoma loš kvalitet vazduha u urbanoj zoni Pljevalja.
“Na osnovu člana 23 Zakona o zaštiti vazduha Agencija za zaštitu životne sredine donijela je kratkoročni akcioni plan za Opštinu Pljevlja u slučaju prekoračenja ili rizika od prekoračenja praga upozoravanja za sumpor(IV)oksid SO2 ali se nikada nijedna mjera nije sprovela i to pravdaju činjenicom da se nije desilo prekoračenje u uzastopnom trajanju od tri sata uzastopno, a to što su instrumenti izmjerili bezmalo maksimalno dozvoljene koncentracije niko ne uzima za ozbiljno”, kazao je Mitrović.
Pljevlja su i tokom novembra bila najzagađeniji grad u Crnoj Gori, pokazuju podaci iz mjesečnog izvještaja Agencije za zaštitu životne sredine o kvalitetu vazduha u državi. Tokom novembra registrovana su prekoračenja srednje dnevne koncentracije PM10 čestica u Pljevljima 17 dana.
Izmjereno je i povećano prisustvo benzo(a)pirena u suspendovanim PM 10 česticama.
Benz(a)piren je policiklični aromatični ugljovodonik i rezultat je nepotpunog sagorijevanja.
U Pljevljima i Bijelom Polju vrijednosti benzo(a)pirena u suspendovanim PM 10 česticama bile su više od pet puta od ciljane vrijednosti od jednog nanograma po metru kubnom.
Međunarodna agencija za istraživanje raka uvrstila ga je u prvu grupu kancerogenih materija.
Benzo(a)piren se nalazi u katranu, u automobilskim izduvnim gasovima, posebno dizel motora, u dimu proizvedenom sagorijevanjem organskih materija, poput dima cigareta i u hrani sa roštilja.
( Goran Malidžan )