Aerodromi Crne Gore povećavaju broj radnih mjesta za 200

Aerodromi Crne Gore (ACG), po najnovijim, osmim po redu izmjenama i dopunama “Pravilnika o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta sa opisom poslova”, sistematizovali su 932 radna mjesta, što je za oko oko 200 radnika više nego što ih je u ovom državnom preduzeću bilo kada je prije dvije godine smijenjen bivši izvršni direktor Danilo Orlandić iz SD-a.

Od toga su na Aerodromu Podgorica sistematizovana 426, a na Aerodromu Tivat 363 radna mjesta, dok je u Upravi kompanije predviđeno da bude ukupno čak 143 zaposlenih.

Nastavljeno sa praksom DPS-a i SD-a

Orlandić je iza sebe ostavio firmu koja je imala oko 730 zaposlenih, a za koju se već i ranije govorilo da kuburi sa viškom radnika, prvenstveno zbog partijskog zapošljavanja i nepotizma u vrijeme prethodnih, DPS-om predvođenih crnogorskih vlada.

ACG su od osnivanja 2003. do danas, partijama koje su vršile vlast uvijek služili kao rezervoar glasova i resurs za uhljebljavanje partijskih funkcionera i simpatizera. Onamo gdje su se godinama najduže i najviše koristili SDP i SD čiji su kadrovi bili na mjestima izvršnog direktora ACG i u nešto manjoj mjeri DPS čiji su funkcioneri vodili Odbore direktora te državne firme, nakon smjene vlasti u avgustu 2020. nastavile su partije koje su činile novu parlamentarnu većinu: DF, URA i Bošnjačka stranka.

Tako je izmjenama sistematizacije, u ACG-u na do tada nepostojećem, novom radnom mestu zamjenika izvršnog direktora, lani zaposlen Petar Radulović, sin visokog funkcinera PzP-a Branka Radulovića. To je učinjeno iako postoje sumnje da mlađi Radulović u tom momentu nije ispunjavao uslove tražene konkursom, a zbog čega se sada vodi parnični postupak pred sudom u Podgorici.

Eksplozija zapošljavanja u ACG posebno se intenzivirala od kada je ljetos imenovan novi Odbor direktora kojim predsjedava visoki funkciioner GP URA Eldin Dobardžić.

Ovaj Odbor je proteklih mjeseci u najvećoj mjeri mimo znanja sindikata ACG mijenjao Pravilnik o unutrašnjoj organizaciji i sustemazaciji radnih mjesta u kompaniji, pri tome nerijetko formirajući i sasvim nepotrebna nova radna mjesta i službe koje kompaniji nisu potrebne, ali očigledno jesu aktuelnom Odboru direktora koji ima ambiciju da mimo zakonskih odredbi preuzmu na sebe brojna ovlašćenja u vođenju kompanije koja mu ne pripadaju.

”Stručne službe” i “supermen”

Novu sistematizaciju je Odbor direktora usvojio 1. decembra i “Vijesti” u nju imaju uvid. Novina je da je predviđena posebna “Stručna služba Odbora direktora” sa troje zaposlenih: stručnim saradnikom-koordinatorom, stručnim saradnikom i referentom za administrativno-tehničke poslove.

Mimo ove, pod Odborom direktora u hijerarhiji preduzeća su još dvije jedinice - Služba za kontrolu poslovanja sa dvoje zaposlenih, Služba za odnose sa javnošću u kojoj su sistematizovana tri radna mjesta. Uz to, uvodeno je posebno novo radno mjesta direktno potčinjeno Odboru direktora - supervizor za bezbjednost, sigurnost, operativne poslove i školovanje kadrova. Osim što u opisu radnog mjesta ima sve poslove kojima se inače bavi izvršni direktor ACG sa svojim pomoćnicima čime se, mimo zakona, duplira lanac rukovođenja i upravljanja u toj državnoj firmi, Odbor direktora je, propisujući mu ovako široke nadležnosti, praktično zamislio da za supervizora mora imenovati svojevrsnog “supermena u vezduhoplovstvu” jer teško da igdje na svijetu postoji jedna osoba koja sama ima stručna znanja dovoljna da istovremeno obavlja poslove koji se tiču sigurnosti, odnosno bezbjednosti vazdušnog saobraćaja, operativnog poslovanja aerodroma i školovanja aerodromskog osoblja.

Prema nezvaničnim informacijama, izvršni direktor ACG Vladan Drašković koji je profesionalac sa dugogodišnjim stažom u komercijalnoj avijaciji, oštro se usprotivio ovakvim odlukama Odbora direktora i namjeri da se bez stvarne potrebe otvaraju nova neproduktivna radna mjesta u administraciji kompanije. Drašković je na nedavno održanoj godišnjoj konferenciji za novinare to indirektno potvrdio, istakavši da “smatra i da trenutni akt o sistematizaciji ne treba dirati osim u dijelu operativnih potreba.” Drašković je tada kazao da ne zna tačan broj ljudi koji su sada na platnom spisku ACG, “ali da on prelazi preko 900”. “Tu su tri kategorije: zaposleni po ugovoru o radu, na određeno vrijeme i na privremenom poslu”, rekao je tada Drašković.

On je naveo da kada se govori o opravdanosti tolikog broja radnika treba uzeti u obzir neophodnost povećanja broja radnika tokom sezone, godišnje odmore, bolovanja...

Bez konkretnih odgovora

Iz Odbora direktora ACG nisu konkretno odgovorili ni na jedno od pitanja koja su im “Vijesti” uputile povodom najnovije izmjene sistematizacije.

”Sve odluke u vezi sa ACG donose se i donosiće se u skladu sa internim i zakonskim propisima, politikom Vlade čiji su predstavnici predsjednik i članovi Odbora direktora i u najboljem interesu države, kompanije i svih građana. Kao i do sada, predsjednik i članovi Odbora direktora, izvršni direktor ili Služba za odnose sa javnošću, u ime kompanije, uvijek će blagovremeno informisati najširu javnost o svim najvažnijim aktuelnostima ACG koje su proizvod, na svim nivoima, prethodne razmjene mišljenja, analize i, na kraju, usaglašenih stavova i upravljačke politike, a u skladu sa pripadajućim nadležnostima”, odgovoreno je “Vijestima” iz PR službe ACG koja je pod direktnom kontrolom Odbora direktora i njegovog predsjednika Eldina Dobardžića.

Iz kompanije su se u dopisu “Vijestima” pohvalili poslovanjem da je tokom 2022. godine ostvaren prihod “od oko 33 miliona eura i profit iznad tri miliona, što je 30 odsto više nego 2021. godine, dok se tokom 2023. godine, shodno preliminarnim projekcijama, očekuju novi rekord u broju opsluženih putnika”. Nije, međutim, odgovoreno ni na jedno konkretno pitanje - zbog čega je Odbor direktora usvojio novu sistematizaciju kojom je dodatno povećan broj radnih mjesta, da li se sa izmjenama saglasio Sindikat i izvršni direktor.

Iz PR službe nije odgovoreno ni na osnovu kojih zakonskih i odredbi Statuta ACG je Odbor direktora formirao posebne “Službe Odbora direktora” kojima se direktno miješa u posao izvršnog menadžmenta i narušavaju već uspostavljene linije odgovornosti i rukovođenja u sistemu ACG, te izlazi izvan okvira svojih zakonom predviđenih nadležnosti. Na nestatutarno i nezakonito uzimanje nadležnosti koje im ni pojedinačno, ni nolektivno ne pripadaju, Dobardžića i odbor direktora su ranije upozoravale sindikalne organizacije oba aerodroma.

Sindikat bio protiv

”Odbor direktora, osim konstituisanja obavezujućih naloga izvršnom direktoru, ne može ni rukovoditi bilo kakvom organizacionom jedinicom, niti može izdavati naloge rukovodiocu službe ili službi, jer to izlazi van okvira upravljanja i ovlašćenja Odbora direktora i predstavlja direktno uticanje na realizaciju poslovnih odluka za koje je zadužen izvršni direktor sa jedne, te sasvim sigurno uzrokuje dvostruke kanale komunikacije, davanja naloga i povratnog izvještavanja sa druge strane. Ovakvo postupanje je protivno zakonu i Statutu, nedozvoljeno i suprotno elementarnoj poslovnoj logici i kao takvo, trebalo bi da se uklanja iz hijerahijske strukture, umjesto da se afirmiše”, piše, pored ostalog, u jednom od dopisa Sindikata Odboru direktora u decembru 2021. kada je bila aktuelna sedma izmjena sistematizacije.

Međutim, Odbor direktora od ovakve strategije nije odustao ni u osmoj sistematizaciji koja je donesena bez davanja odgovora na primjedbe sindikata ili konstruktivnog dijaloga sa njima.

Brojne nelogičnosti bez konkretnog objašnjenja i odgovora

U novoj sistematizaciji postoje brojne nelogičnosti na koje nije odgovoreno “Vijestima” počev od toga što će ACG-u troje zaposlenih u PR službi kada ona ionako ne može samostalno nastupati i odgovarati na pitanja medija, bez izričite saglasnosti predsjednika Odbora direktora.

Nije odgovoreno ni zašto je u Službi marketinga ACG sistematizovano devet radnih mjesta, iako je glavna djelatnost ACG pružanje aerodromskih usluga avio-kompanijama i putnicima u vazdušnom saobraćaju u čemu ta firma ima monopolski položaj na tržištu u Crnoj Gori i sljedstveno tome, nema apsolutno potrebe za tolikim brojem izvršilaca koje će obavljati marketing za u suštini, monopolističko preduzeće.

Bez odgovora su ostala i pitanja u vezi sa “supervizorom za bezbjednost, sigurnošću, operativnim poslovima i školovanjem kadrova”.

U sistematizaciji ima razlika u radnim mjestima na dva aerodroma - tako Podgorica, na primjer, ima sistematizovana četiri radna mjesta “službenika za poslove prodaje”, dok Tivat nema nijednog, Tivat ima četiri “viša referenta za izgubljeno/nađeno”, dok Podgorica ima samo jednog, Podgorica ima četiri operatera saobraćaja a Tivat nema nijednog.

Poseban kuriozitet je uvođenje potpuno novog radnog mjesta u Spasilačko-vatrogasnoj službi Aerodroma Tivat gdje je sistmatizovan jedan izvršilac na poziciji “stručni saradnik”.

Te pozicije nema u Službi spasavanja i zaštite Aerodroma Podgorica, a ova u Tivtu (koja, prema nezvaničnim saznanjima “Vijesti” tek treba da bude popunjena i to zapošljavanjem osobe iz Budve) uopšte ne traži da njen izvršilac ima položen stručni ispit za rad u spasilačko-vatrogasnoj službi, niti prethodno iskustvo rada u njoj.

Položen adekvatni stručni ispit je uslov za zapošljavanje na svih preostalih 30 sistematizovanih radnih mjesta u Spasilačko-vatrogasnoj službi Aerodroma Tivat.

( Siniša Luković )