Manćini i Vijali - definicija prijateljstva
Od mlađih reprezentativnih kategorija, preko zlatnih godina Sampdorije, do Evropskog prvenstva 2021. godine Roberto Manćini i Đanluka Vijali prošli su kroz mnogo toga zajedno i stvorili veliko prijateljstvo
Jedna od najznačajnijih godina u italijanskom fudbalu je 1964 - Elenio Erera je predvodio Inter do prvog trofeja u Ligi šampiona, Roma je u dramatičnom dvomeču bila bolja od Torina i osvojila Kup, dok je Bolonja osvojila sedmi Skudeto.
Te godine na dva kraja Apenina rođena su dva dječaka - 9. jula u Lombardiji, na sjeveru Italije, Đanluka Vijali, a četiri mjeseca kasnije, 400 kilometara južno Roberto Manćini.
I dok se njihovo odrastanje razlikovalo, ljubav prema fudbalu je bila nit koja će ih kasnije spojiti. A onda će zajedno ispisati istoriju italijanskog, evropskog i svjetskog fudbala, za to vrijeme stvarajući veliko prijateljstvo.
Vijali je fudbalom počeo da se bavi od svoje devete godine. Putovao je 45 minuta do lokalnog amaterskog Picigetonea. Na jugu Apenina, Manćini je počeo da igra za lokalnu Auroru.
Manćini je, smatraju stručnjaci, u početku bio veći talenat. Njegov potencijal nikada nije bio sporan, privlačio je brojne klubove, čak se i Milan interesovao za njega, ali je 1980. odlučio da pređe u Bolonju. Sa druge strane, Vijali je u prešao u omladinski pogon Kremonezea, tada člana Serije C.
Uskoro su obojica debitovala za prve timove - Manćini je na 30 utakmica u dresu Bolonje postigao devet golova, potvrdio potencijal i 1982. godine potpisao za Sampdoriju. Bio je to ambiciozan projekat Paola Mantovanija, koji će zamajac dobiti dolaskom Vijalija, dok će kruna biti angažovanje Vujadina Boškova.
Ipak, prije dolaska u Đenovu, Vijali je kvalitet potvrdio u dresu Kremonezea. Vodio je ekipu prvo do plasmana u Seriju B, a onda u sezoni 1983/1984. i do plasmana u Seriju A. Tada je takmičenje u drugoj italijanskoj ligi završio sa 10 pogodaka i bez velike pompe prešao u Sampdoriju. Ispostaviće se da je to bio jedan od najboljih transfera u klupskoj istroriji.
Vijali je dvije godine nakon Manćinija stigao u Sampdoriju, ali njihovo prijateljstvo počelo je ranije, u mlađim selekcijama italijanske reprezentacije. Manćini je više puta ubjeđivao Vijalija da mu se pridruži u Sampdoriji, a konačno ga je privolio na ljeto 1984. godine. Uslijediće najbolje godine kluba...
U prvoj sezoni, u kojoj su igrali zajedno, Sampdorija je završila na četvrtom mjestu u Seriji A i osvojila je Kup Italije, prvi put u istoriji. Ekipa je u prvom meču finala slavila protiv Milana (1:0), a onda je u revanšu, na domaćem terenu, pobijedila 2:1, a Manćini i Vijali su postigli po gol.
Italijanski fudbaleri počeli su da kreiraju istoriju Sampdorije, a najznačajniji momenat u njihovim igračkim karijerama u tom klubu dogodio se na početku sezone 1986/1987. kada je Vujadin Boškov postavljen za trenera. U međuvremenu su otiši Trevor Frensis i Grem Sunes. "Gol-blizanci" su postali glavne zvijezde tima...
Sampdorija je 1988. i 1989. godine osvojila Kup, onda 1990. i Kup pobjednika kupova, da bi kruna bila 1991. kada je osvojena prva i do danas jedina titula u Seriji A. Manćini je bio neprikosnoveni vođa tima, a Vijali najbolji strijelac lige sa 19 pogodaka, tri više od Lotara Mateusa.
Manćini i Vijali su podigli Sampdoriju i uveli je u evropsku elitu. Ekipa je prvi put igrala u Kupu evropskih šampiona, u tom takmičenju izgubila dvije od deset utakmica, ali je u finalu nakon produžetaka i slobodnog udarca Ronalda Kumana bila zaustavljena. Trofej je osvojila Barselona.
Ispostaviće se da je meč sa Barsom bio posljednji koji su Manćini i Vijali odigrali zajedno. Napadač je prešao u Juventus, sa kojim je kasnije osvojio duplu krunu u Italiji, ali i Ligu šampiona. Sa druge strane, Manćini je tek 1997. otišao iz Sampdorije, u Lacio i osvojio Kup pobjednika kupova, Skudeto i dva italijanska Kupa.
Fudbalski putevi su im ponovo ukrstili kada je Roberto Manćini postavljen za selektora Italije. Jedno mjesto u stručnom štabu bilo je rezervisano za Vijalija, koji se u tom periodu već borio sa rakom pankreasa. Prošao je dvije hemoterapije, a onda je u aprilu 2020. kazao da je izliječen. Manćini je bio tu za prijatelja i pozvao ga u svoj stručni štab. Godinu kasnije Italija je u Londonu osvojila evropsku titulu, a Manćini i Vijali svoje prijateljstvo krunisali još jednim zajedničkim peharom.
U Londonu je Vijali igrao i za Čelsi, a nažalost u Londonu je i preminuo. Bolest se vratila, Italijan je krajem godine hospitalizovan, a danas je preminuo u 59. godini.
Đanluka Vijali je obilježio jedan period italijanskog i evropskog fudbala. Doživio je velike trenutke, a jedna od najljepših priča iz njegove karijere je prijateljstvo sa Manćinijem.
( Savo Njunjić )