Stopiraju milione, na gubitku i građani

Način na koji (ne)funkcioniše Područno odjeljenja Uprave za katastar i državnu imovinu (UKDI) u Tivtu već duže od dvije godine pričinjava ogromne probleme lokalnoj upravi, građanima, ali i privredi - pogotovo strateškim stranim investitorima koji u toj opštini relaziju dvije najveće strane direktne investicije u Crnoj Gori, skoro dvije milijarde eura vrijedne projekte Porto Montenegro i Luštica Bay.

To već mjesecima tvrde svi koji su korisnici usluga katastra i koji bez završenih upravnih postupaka u tom organu i bez papira koje katastar treba da im izda, trpe ogromne posljedice i štetu jer ne mogu završiti postupke eksproprijacije, poreskih zaduženja obveznika, preknjižiti nekretnine na novog vlasnika ili na brz, efikasan i odgovoran način završiti većinu poslova koji na bilo koji način imaju dodir sa katastrom.

Samo Opština Tivat je pred novogodišnje praznike imala ukupno oko 90 neriješenih predmeta pred Područnim odjeljenjem UKDI u Tivtu, od kojih neki datiraju još čak iz davne 2012. godine. Ti predmeti se odnose na postupke eksproprijacije, uknjižbu po ugovorima u kojima je Optšina prodavac ili kupac nekretnina, pretvaranje iz prava korišćenja u pravo svojine radi isključenja lokalne uprave iz sudskih sporova koji su tim povodom pokrenuti, razne ponovljene postupke, te brojne druge predmete u vezi sa provođenjima elaborata, brisanjima zakupa, parcelizaciji, upisima presuda, ispravkama upisa, objedinjavanjem katastarskih parcela, izdvajanjem čestica zemlje...

”U ovom trenutku imamo potpuno spremnih oko dva miliona eura vrijednih investicija u komunalnu infrastrukturu u javne objekte koje su nam blokirane zbog nerada ili lošeg rada tivatskog katastra, prvenstveno zbog nezavršavanja mnogobrojnih pokrenutih postupaka eksproprijacije radi izgradnje tih objekata. Riječ je, prvenstveno, o novim saobraćajnicama koje su planirane za izgradnju u skoro svim djelovima opštine, a koje su nam urgentno potrebne zbog izraženih problema sa odvijanjem saobraćaja u Tivtu. Takvi postupci gdje je Opština korisnik eksproprijacije, po zakonu bi trebalo da se vode po hitnoj proceduri, jer je u pitanju ostvarivanje javnog interesa. Uprkos svim našim urgencijama, traženjima i višestrukim obraćanjima kako rukovoditeljki Područnog odjeljenja UKDI u Tivtu, tako i samom rukovodstvu Uprave u Podgorici, te Ministarstvu finansija kojeg smo u više navrata upozoravali na loš rad katastra u Tivtu koji stvara probleme ne samo nama, već i građanima, privrednim strateškim stranim investitorima kojima usporava realizaciju njihovih projekata i višemilionskih ulaganja, nadležni nisu uspjeli da riješe ovaj problem. To je zaista neobjašnjivo i neprihvatljivo za sve nas u društvu koji zavisimo od efikasnog i brzog rješavanja administrativnih postupaka pred UKDI”, kazao je “Vijestima” potpredsjednik Opštine Vladimir Arsić (NP).

On je naveo da lokalnoj upravi nerad katastra pričinjava i velike probleme prilikom izrade poreskih zaduženja građanima i pravnim licima za porez na nepokretnosti, a što onda prouzrokuje i niz popratnih negativnih finansijskih efekata za gradsku kasu.

Njegove riječi potvrdio je i gradonačelnik Željko Komnenović (NP), istakavši da je i lično doživio neprijatnosti i vrlo neprofesionalan odnos od strane aktuelne rukovoditeljke Područnog odjeljenja UKDI u Tivtu Tijane Dacić, te da je čak bio primoran da postupanje tog područnog odjeljenja prijavljuje Upravnoj i Inspekciji rada, jer je rad tivatskog katastra sa strankama rukovoditeljka svela na samo dva ili tri dana u radnoj nedjelji.

Na (ne)rad katastra “Vijestima” se već duže vrijeme žale brojni građani i privrednici, nazivajući odnos rukovodstva Područne jedinice i vrha UKDI prema ovom problemu, skandaloznim i neprihvatljivim za državu koja pledira da postane članica EU.

Problemi u funkcionisanju tivatskog katastra počeli su krajem 2020. kada je u akciji policije i Specijalnog državnog tužilaštva kojim je tada rukovodio Milivoje Katnić, zbog sumnje u malverzacije prilikom upisa državne svojine u pojasu morskog dobra u Tivtu kao privatne imovine, uhapšen direktor tadašnje Uprave za nekretnine Dragan Kovačević (SD), načelnica tivatskog Katastra Ana Lakićević i još nekoliko sa njima povezanih lica. Zbog toga su narednih nekoliko mjeseci građani i privreda u Tivtu trpjeli veliku štetu jer su prostorije Područnog odjeljenja bile potpuno zatvorene i van funkcije, pa građani i institucije poput Opštine nisu mogli završiti bukvalno nijednu pravnu radnju koja je vezana za raspolaganje nekretninama na teritoriji te Opštine.

Brojni apeli Opštine upućeni bivšem premijeru Zdravku Krivokapiću, aktuelnom Dritanu Abazoviću i Ministarstvu finansija, ali i rukovodstvu Uprave na čijem je čelu Koča Đurišić (DF) da se tivatski katastar popuni adekvatnim brojem ljudi i da ta služba konačno krene da radi na pravi način u skladu sa potrebama građana, institucija i privrede, do danas, više od dvije godine od nastavka problema, nisu doveli do zadovoljavajućeg rješenja.

Direktor UKDI Koča Đurišić, međutim, obećava da će tivatski katastar ubrzo biti “dnevno ažuran” i apeluje na još malo strpljenja. Đurišić je u izjavi za “Vijesti” podsjetio da je kada je preuzeo dužnost za Područnu jedinicu Tivat zatekao je bukvalno zaključanu već više od tri mjeseca.

”Zatekao sam haotično stanje u ovoj Područnoj jedinici i nosio hipoteku ovih krupnih naslijeđenih poteškoća i problema u toj jedinici. Posvetio sam se da stvorim uslove za početak rada. Ovakva situacija je sveopšte poznata. U Područnoj jedinici Tivat izvršena je detaljna kontrola kojom je utvrđeno sljedeće stanje: 3.380 predmeta upravnog postupka koji nijesu sprovedeni u katastru nepokretnosti; 983 neriješenih upravnih predmeta iz prethodnih godina; 702 predmeta upravnog postupka koji su primljeni u period kada Područna jedinica nije radila; 319 nezavršenih zahtjeva za izdavanje podataka i ovjere geodetskih elaborata. Dakle, ukupan zatečeni broj nezavršenih predmeta kretao se oko 5.400”, kazao je Đurišić, naglasivši da je tada u tivatskom katastru zatekao samo dva službenika sa srednjom stručnom spremom i gomilu dodatnih problema vezanih za nepoštovanje procedure i način evidentiranja i postupanja sa raznim predmetima u radu pred tim organom.

Đurišić je istakao da je stoga preduzeo niz mjera da se stanje što prije poboljša, između ostaloga prebacujući tri službenika iz budvanskog u tivatski katastar, šaljući na ispomoć operatere iz Podgorice, dovodeći Tijanu Dacić za načelnicu u aprilu 2022, te paralelno u kontaktu sa lokalnom upravom, pokušavao da riješi kadrovske i prostorne problem za rad Područne jeidinice.

”Organizovao sam rad da se geodetski elaborati Područne jedinice Tivat skeniraju u Upravi, a njih je u datom momentu bilo preko 2.000 predmeta. Moji službenici iz Podgorice su prekovremeno i vikendima radili na ovako obimnom poslu kako bi se stvorili uslovi za redovan rad. Neevidentiranje predmeta kao aktivni predmeti u Područnoj jedinici prouzrokovali bi rizik zaštite prava svojine i iz tih razloga upućena je ispomoć iz Podgorice kako bi se unijeli ti podaci”, naveo je Đurišić.

On nije direktno odgovorio na pitanje hoće li podnijeti ostavku na mjesto direktora UKDI zbog činjenice da sve to što je preduzeo nije dalo rezultat u vidu kvalitetnog i ažurnog rada katastra u Tivtu, već je naprotiv, odnos Opštine i rukovoditeljke lokalnog katastra do te mjere u međuvremenu poremećen, da su oni potpuno prekinuli međusobnu komunikaciju.

”Obavještavam Vas da sam od predsjednika Opštine Tivat primio dopis u čijoj sadržini je pritužba na rad našeg koordinatora. Zatečen sam sadržinom akta jer sam u dužem vremenskom periodu dobijao pohvale na njen rad i na njenu saradnju sa lokalnom samoupravom, a pogotovo sam iznenađen u dijelu da je Opština odlučila da prekine komunikaciju sa koordinatorom naše Područne jedinice Tijanom Dacić. Kao direktor Uprave zatražio sam izjašnjenje od koordinatora, obavijestio ministra finansija o stanju u Područnoj jedinici Tivat, i uputio dopis predsjedniku Opštine u cilju iznalaženja zajedničkog rješenja. Kako ovaj organ nema pravo uticati na personalna kadrovska rješenja Opštine, tako kao starješina organa odgovorno sam postupio po primljenim pritužbama”, ističe Đurišić, dodajući da kada su u pitanju postupci koje pred katastrom vodi lokalna uprava Tivta, “svi predmeti se rješavaju u što kraćem roku, ali je poznato da postupci eksproprijacija zavise i od vlasnika nepokretnosti, i ovaj organ ne može uticati na njihova zakonska prava”.

On nije detaljnije komenatrisao činjenicu da je tivatski gradonačelnik zbog (ne)rada katastra uputio prijavu inspekcijama, naglašavajući da će UKDI “sačekati ishod te inspekcijske kontrole”.

Đurišić je naveo da je za rad Područnog odjeljenja UKDI, koje je do sada radilo u suterenu stare zgrade Opštine u Uici Luke Tomanovića, a nedavno se preselilo u nekadašnje kancelarije Telecoma u zgradi glavne Pošte, “nakon 50 godina obezbijeđen je poslovni prostor kao reprezentativno ogledalo jednog državnog organa čime su konačno stečeni uslovi za rad”.

”Angažovano je sedam diplomiranih pravnika, kao i tri administrativna službenika u Područnoj jedinici Tivat. Shodno internim procedurama, 60 odsto predmeta upućeno je u rad područnim jedinicama Podgorica i Nikšić. Nacrtom novog Pravilnika o organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta ovog organa uvećan je broj službeničkih mjesta u Područnoj jedinici Tivat. Kadrovskim planom za 2023. godinu planirano je raspisivanja javnih oglasa čime bi se riješilo pitanje kadrovskih kapaciteta. Na kraju, noseći hipoteku naslijeđenih problema u Opštini, ubrzo ćemo biti u prilici da razgovaramo na temu dnevno ažurnog katastra u Tivtu”, naveo je Đurišić.

Đurišić neće o odgovornosti Dacić, jer su krive okolnosti

Direktor UKDI je “Vijestima” kazao da je svjestan činjenice da u tivatskom katastru ima predmeta koji se godinama ne rješavaju, te da je i sam dobijao pritužbe i urgirao da se oni završavaju “kako bismo ispoštovali korisnike naših usluga”, ali nije želio da kaže ko je zbog toga personalno kriv i što će preduzeti protiv v.d. načelnice tivatskog katastra.

”Kada je u pitanju rad koordinatora u Tivtu nijesam u prilici da pokrećem postupke kada rezultati ne govore o tome, iz razloga jer pored rješavanja predmeta iz ranijih godina, radilo se i na tekućim predmetima. Nedostatak kadrova pravne i geodetske struke, na kraju i nezainteresovanost za rad u Područnoj jedinici su i razlozi zašto se nijesu mogli ažurnije obavljati ovi poslovi”, poručio je on, dodajući da bi “svako drugačije rješavanje upućivanjem službenika iz drugih Područnih jedinica u Tivat dovelo u rizik rad organizacionih jedinica iz koje bi bili upućeni”.

Đurišić je izbjegao da odgovori na traženje “Vijesti” da objasni člinjenicu da Dacić pored ostalog nije postupila u skladu sa pravosnažnom sudskom presudom da se milionski vrijedna imovina Opštine u kompleksu aerodroma, a koju je UKDI prije nekoliko godina nezakonito prepisala na državu, i zvanično u katastarskim evidencijama vrati u svojinu lokalne uprave.

Ne brinu hoće li ih tužiti strateški investitori

Na pitanje da li je UKDI svjesna činjenice da strateški strani investitori, koji u Tivtu realizuju projekte vrijedne skoro dvije milijarde eura, imaju problem zbog neefikasnosti i nerada katastra, Đurišić je orgovorio da je “ova Uprava otvorena za sve postupke koji se odnose na strana ulaganja u našoj državi, a s obzirom da se u Opštini Tivat i dalje ulažu velika materijalna sredstva, ipak ćemo kao rezervu uzeti da investitori nemaju našu podršku”.

On je na pitanje da li su UKDI i odgovorna lica u njoj spremni da solidarno snose troškove eventualnih milionskih odštetnih zahtjeva korisnika usluga tivatskog katastra koji će možda tužiti taj državni organ i njegovo rukovodstvo jer ih godinama blokiraju i onemogućavaju u normalnom funkcionisanju i poslovanju, kazao da će “to biti odluke drugih institucija koje će cijenitit sve činjenice i dokaze iz tih postupaka”.

( Siniša Luković )