Planovi pomogli urušavanju prostora u Kolašinu
U Kolašinu se dešava paradoks: legalna gradnja znači devastaciju, naročito u vrijeme investicionog buma, pa lokalna uprava traži pomoć od Vlade kako bi spasila barem gradsko jezgro
Gradnja u Kolašinu, prema važećim planskim dokumentima, ugrožava prostor i predimenzironirana je, a to se posebno odnosi na zahvat detaljnih urbanističkih planova (DUP) “Centar” i “Breza”, zajednički je zaključak vlasti i opozicije, ali i predstavnika izvršne vlasti sa posljednje sjednice lokalnog parlamenta.
Iako još nije dogovoren precizan način na koji se sa lokalnog nivoa može uticati na tu činjenicu, vladajuća većina i opozicija postigli su saglasnost da treba apelovati na Vladu i resorno ministarstvo da ubrza donošenje izmjena i dopuna Prostorno-urbanističkog plana (PUP) i, uporedo sa tim, radi na izmjenama i dopunama DUP-ova.
Opština Kolašin je izmjene i dopune PUP-a inicirala još prije četiri godine, a taj dokument je i dalje u fazi “pred javnu raspravu”. Neobjašnjivo dug postupak izrade PUP-a Kolašinu svakodnevno nanosi štetu, ocijenjeno je više puta sa različitih lokalnih adresa, a sve u situaciju dok se na području te opštine dešava hipergradnja i, takozvani “drugi investicioni bum”. Plan je urađen do faze predloga i dostavljen je Ministarstvu ekologije, prostornog planiranja i urbanizma 20. decembra 2020. godine. Međutim, početkom minule godine izrada PUP je vraćena na početak. Kao krovni dokument treba da stvori pretpostavke i za promjenu DUP-ova, to jest ograničavanje hipergradnje, koju aktuelna planska dokumentacija omogućava.
Kako je ocijenio odbornik Socijaldemokrastke partije (SDP) Bojan Zeković, u Kolašinu se dešava paradoks pa “gradnja u skladu sa važećim planovima znači devasticiju prostora”. On je, na sjednici SO, predložio donošenja zaključka prema kojem, dok se ne reviduje DUP “Centar”, treba obustaviti izdavanje urbanističko-tehničkih uslova (UTU) za objekte preko 2.000 kvadrata bruto-površine.
”Bojim se da ono što predstavlja kao razvoj Kolašina, za prosječnog stanovnika ove opštine, koji nije prodao plac, neće donijeti korist. Kolašin ima paradoks da se prostor urušava u skladu sa planovima koji su trenutno na snazi. Zbog toga je potrebno zastati sa izdavanjem UTU u samom gradskom jezgru”, kazao je on.
Zeković upozorava da se u periodu čekanja na izmjene planske dokumentacije može destiti velika šteta za prostor u gradskom jezgru, nakon čega bi, tvrdi on, sva dalja borba za zaštitu bila deplasirana. Prema njegovom mišljenju, važno je i proširiti zahvat DUP-a “Centar”. Kako je podsjetio, pojedini objekti koji su planirani da se grade u Kolašinu, zauzimaju svojom osnovom 80 do 90 odsto urbanističke parcele.
I sekretarka za planiranje prostora, komunalne poslove i saobraćaj Ljiljana Rakočević tvrdi da je DUP “Centar”, koji je rađen 2009. godine, predimenzioniran. Međutim, tvrdi ona, ne postoji način da, dok je plan na snazi, bude obustavljeno izdavanje UTU.
Predsjednik Opštine Vladimir Martinović i ona predložili su da se sa lokalnog nivoa pošalje apel resornom ministarstvu i Vladi da ubrzaju izradu planske dokumentacije, to jest da se uporedo sa izmjenama i dopunama PUP-a rade i izmjene i dopune DUP-ova.
Rakočević kaže da su iz tog ministarstva još u junu dobili obećanja da će DUP-ovi biti revidovani, te da su formirane radne grupe za taj posao, ali da se i dalje čeka Vlada da donese odluke o izmjenama tih dokumenata.
Dok se čeka izrada važnih planskih dokumenta, Opština je pokušala da inicijativama kod Uprave za zaštitu kulturnih dobara, pokrene postupke zaštite za neke od objekata i prostora u gradu. Uspostavljanje mehanizama zaštite traženo je, kako su saopštili u lokalnoj upravi prije nekoliko mjeseci, da bi se spasile “ambijentalne, arhitektonske i kulturno-istorijske vrijednosti varoši, usljed investicionog buma, odnosno hipergradnje koja se dešava Kolašinu”. Među potencijalna kulturna dobra svrstani su nizovi kuća u ulicama 13. jula, Buda Tomovića i IV Proleterske. Takođe i spomenik Veljku Vlahoviću, kuća Marića, objekat Zavičajnog muzeja, restoran “Vodenica”, zgrada Doma kulture, gradska kafana “Planinar”, Crkva Svetog Dimitrija…
U nekoliko slučajeva investori su, o čemu su “Vijesti” ranije pisale, značajno uvećale spratnost i gabarite objekata na način što su, nezadovoljni UTU tražili mišljenje autora i obrađivača DUP “Centar”, preduzeća “Montplan”. Na osnovu takvih mišljenja i uz prećutnu saglasnost nadležnih, na nekim zgradama dodata su još po dva sprata.
Infrastrukturna nespremnost Kolašina za hipergradnju vidljiva je na svakom koraku, prije svega kad je riječ o saobraćaju, vodosnabdijevanju i kanalizacionom sistemu. Realizacija projekata koji treba da riješe takvo stanje još je na nivou planova.
( Dragana Šćepanović )