Muzika za video-igre neće biti ista bez Rjuičija Sakamota
Poznati japanski kompozitor mogao je da stvara kompozicije u bilo kojoj sredini ili muzičkom žanru, te će njegov odlazak uticati i na najjaču industriju
Mnogi će se ljudi sjećati legendarnog muzičara i kompozitora Rjučija Sakamota, koji je preminuo u 71. godini, po njegovim eksperimentalnim solo albumima i uvodnim špicama za nagrađivane filmove poput “The Revenant”, “Merry Christmas, Mr Lawrence”, i “The Last Emperor”, da ne spominjemo njegov revolucionarski rad na sintisajzeru u “Yellow Magic Orchestra” koji je otvorio put modernoj elektronskoj muzici, prenosi NME.com.
Njegova muzika imala je neizmjeran uticaj na širok spektar muzičkih stilova, od hausa i hip-hopa preko tehna i popa, sve do muzike za video-igre. Zapravo, nemoguće je govoriti o evoluciji muzike video-igara bez spominjanja rada Sakamota i “Yellow Magic Orchestra”. I bez obzira jeste li čuli za Sakamotovo ime ili ne, velika je vjerovatnoća da ste se susreli s njegovom muzikom kroz video-igre.
Veza između “Yellow Magic Orchestra” i industrije video igara datira još iz doba eksplozije arkadnih igara u kasnim sedamdesetim godinama prošlog vijeka, kada je bend koristio zvučne efekte iz “Space Invadersa” i “Exidy Circusa” u svom istoimenom debitantskom albumu iz 1978. godine. Šest godina kasnije, bubnjar benda Haruomi Hosono u saradnji sa kompanijom “Namco” objavio je “Video Game Music” koji je nadaleko poznat kao prvi album sa zvukom za video-igre.
Uspjeh debitantskog albuma “Yellow Magic Orchestra” i Sakamotovih solo albuma imao je ogroman uticaj na prvu generaciju kompozitora video-igara i njihova muzika pojavljivala se u različitim igricama tokom osamdesetih godina prošlog vijeka. Numera “Rydeen” sa drugog albuma “Yellow Magic Orchestra” pojavljuje se u Seginoj igri “Super Locomotive” iz 1982. godine, dok Rob Hubbard koristi uzorak muzike iz Sakamotove uvodne špice za film “Merry Christmas, Mr Lawrence” iz 1983. godine u svojoj uvodnoj špici za “International Karate”.
U vrijeme kada je “International Karate” izašao 1986. godine, kompozitor video-igara Džasper Kid, najpoznatiji po svom radu na “Assassin’s Creed”, “Borderlands” i “Hitman”, samostalno je učio da komponuje muziku koristeći “Commodore 64”. Poput Hubardove, Sakamotova muzika imala je veliki uticaj na njegove uvodne špice za video-igre, kazao je Kid za NME.
”Merry Christmas, Mr. Lawrence” je jedna od najboljih i najdirljivijih muzičkih numera ikada napisanih za film. To je rijetka numera koju kada čujete, nikada je ne zaboravite, postaje dio vas. To se može reći samo za najbolju muziku. Sakomoto je zaista pomogao da ojača moja ljubav prema instrumentalnoj muzici i nedostajaće mi”, istakao je Kid.
Od “Final Fantasy” preko “Nubuoa Uematsua” do “Super Mario Bros” od Koji Kondoa, teško ćete pronaći japanskog kompozitora video-igara koji neće navesti muziku “Yellow Magic Orchestra” i Sakamota kao glavni uticaj. Kompozitori kompanije “Namca”, Šini Hosoe, Nobujoši Sano, Takajuki Aihara i Hiroto Saski, najpoznatiji po radu na igrama Tekken i Ridge Racer, čak su formirali parodijski bend pod nazivom “Oriental Magnetic Yellow” koji je od svog osnivanja 1994. godine objavio sedam studijskih albuma.
Takeši Furukava, koji je komponovao muziku za igru “The Last Guardian”, rekao je za NME da je Sakamoto smatran kulturnom ikonom i vodećim kompozitorom u Japanu.
”Bio je inteligentan i kulturan čovjek, kojeg je japanska javnost sa divljenjem nazivala ‘profesor’. Posljednjih godina bio je poznat po svojoj neumornoj propagandi koja je pozivala na promjene u svemu, od klime do nuklearne energije, ustavnih principa i politike autorskih prava. Čak i kada su se njegova mišljenja razlikovala od ostalih, bio je poštovan, a njegovu muziku su voljeli svi”, ističe Furukava.
Sakamotova muzika nije uticala samo na kompozitore. U intervjuu za Edge magazin iz 1999. godine, kreatoru igre “Sonic The Hedgehog” Judžiu Naki je bilo postavljeno pitanje zašto se odlučio za karijeru u industriji video-igara.
”Zanimali su me računari. Na mene je uticala i grupa Rjučija Sakamota “IMO” i njeni sintisajzeri”, kazao je Naka za Edge.
To nije jedina veza između Sakamota i Sege. Sakamoto je takođe bio dobar prijatelj video dizajnera i muzičara Kenjia Enoa. Eno je najpoznatiji po razvoju igara “Sega Dreamcast D2” i “Enemi Zero”, ali je takođe izvodio obrade “Yellow Magic Orchestra” u svom bendu “Norway”, u kojima je povremeno pjevala Sakamotova ćerka Miu.
Pošto je Eno dao Segi ekskluzivna prava na objavljivanje mnogih svojih igara, to je dovelo do bliskog odnosa između njega i kompanije. Enova reputacija pouzdanog izdavača značila je da je odgovoran za pronalaženje osobe koja će komponovati početnu muziku za Seginu “Dreamcast” konzolu i želio je da to učini Sakamoto. Na iznenađenje Enou, Sakamoto je pristao.
Bilo da se radi o pisanju muzike za konzole za video-igre ili nagrađivane filmove, Sakamotova sposobnost da stvara kompozicije u bilo kojoj sredini ili muzičkom žanru značila je da je samo pitanje vremena kada će na kraju napisati puni zvučni zapis za video-igre.
Prva video igra koju je Sakamoto u potpunosti napravio bila je “Tengai Makyou: Ziria” na PC -u, jedna od najranijih video-igara sa zvukom CD kvaliteta. Takođe je komponovao glavnu temu za igru “Dawn of Mana” od Square Enixa i “Seven Samurai 20XX” na PS2, ali njegov najimpresivniji rad u video-igrama može se čuti u uvodnoj špici za “L.O.L. (Lack of Love)”, eksperimentalnu simulacionu igru objavljenu na Dreamcastu 2000. godine.
L.O.L. se nikada nije pojavio na Dreamcast konzolama izvan Japana, što i nije previše iznenađujuće s obzirom na to da istražuje simbiotske odnose čudnih vanzemaljskih bića kroz niz zbunjujućih zagonetki i mehaničkih igrara, ali šteta je što više ljudi nije obratilo pažnju na muziku u igrici. To ni u kom slučaju ne spada u istu kategoriju kao Sakamotovi solo albumi, ali fanovi njegove muzike moći će da čuju sličnosti između ove muzike i avangardne prirode njegovog debitantskog albuma “Thousand Knives”.
Ono što čini odlazak Sakamota tragičnim je to što je on bio prisutan od samog početka video-igara i njegova muzika je uvijek predstavljala putokaz za ono što slijediu video igaricama. Topli zvukovi sintisajzera grupe “Yellow Magic Orchestra” uvijek će biti sinonim za melodije čipa koje su zveckale iz igraonica i kućnih računara 80-ih. Progresivni zvuci njegovog solo albuma “The Fantasy of Light and Life” odjekuju kroz zvučne pejzaže japanskih igara objavljenih devedesetih godina, dok je njegova filmska muzika uticala na to kako kompozitori video-igara pristupaju stvaranju zvučnih zapisa za neke od najprodavanijih igara ove generacije.
”Njegovo korišćenje struna je posebno uticalo na mene na više načina. Njegov jedinstven rukopis je veoma obogatio svijet filmske muzike, i uvijek ću ga smatrati jednim od uticajnijih savremenih kompozitora koje sam slušao”, izjavio je Inon Zur, kompozitor igara “Fallout” i “Starfield” za NME.
Sakamotova muzika i muzika grupe “Yellow Magic Orchestra” pomogli su muzici video-igara da pređe nove granice otkrivanjem elektronske muzike i pokazujući svijetu koliko moćna može biti, ne spominjući komercijalnu privlačnost zvučnih zapisa igrica i kako se muzika i zvuk iz video-igara može uzorkovati i koristiti za kreiranje nove muzike, nešto što najveće pop zvijezde i hip-hop producenti i danas rade.
Muzika za video igre neće biti ista bez Sakamota. Bez Sakamota, uvodna muzika za “Final Fantasy”, “Super Mario Bros”, “The Legend of Zelda” i brojne druge franšize video-igara je donekle izgubila svoju čaroliju. Bez Sakamota, ko zna koliko će talentovanih kompozitora, dizajnera zvuka, muzičara, pa čak i reditelja koji su bili inspirisani karijerom u industriji igrica sada nedostajati.
( Jelena Vujović )