Profit željezničkih kompanija na papiru 23 miliona eura

Od četiri željezničke kompanije u državnom vlasništvu tri su za prošlu godinu poslovale pozitivno i ostvarile su zbirni neto profit od 23,87 miliona eura, dok je Održavanje željezničkih voznih sredstava (OŽVS) imalo gubitak od 873 hiljade eura.

Ubjedljivo najveći profit od 22,2 miliona u finansijskom izvještaju predatom Upravi prihoda i carina (UPC) prikazala je kompanija za prevoz robe Montekargo. Međutim, od tog iznosa 21,84 miliona eura prihoda navedeno je pod stavkom “promjene revalorizacionih rezervi po osnovu nekretnina, postrojenja, opreme...”. Isključujući tu stavku, poslovni i finansijski rezultat kompanije nakon oporezivanja iznosi 363 hiljade eura.

Pozitivan bilans od 180 hiljada i 1,49 miliona eura imali su još Željeznička infrastruktura (ŽICG), odnosno Željeznički prevoz (ŽPCG).

I pored boljeg poslovanje, željezničke kompanije i dalje imaju veliki akumulirani gubitak iz ranijih godina koji ukupno iznosi 75 miliona eura.

Od toga ŽICG 34,3 miliona, ŽPCG 25,5 miliona, Montekargo 8,23, a OŽVS 7,4 miliona eura.

Država ŽICG uplatila 8,77 miliona

U odnosu na 2021. godinu, značajno bolji rezultat ostvarila je i ŽICG. Ukupni prihodi su iznosili 18,31 milion eura i porasli su za 27 odsto, dok su rashodi bili 17,92 miliona, pa je ostvaren finansijski dobitak od 389 hiljada eura.

Međutim, kako se u izvještaju menadžmenta navodi, dobitak je direktno vezan za 8,77 miliona eura prihoda koji je država uplatila ovom preduzeću.

U izvještaju piše da je ŽICG više puta ukazao ministarstvima kapitalnih investicija i finansija da novac koji dobijaju iz budžeta u dužem vremenskom periodu ni približno nije dovoljan za osnovno tekuće održavanje javne željezničke infrastrukture (6,5 miliona u 2022) pa im je zbog toga Vlada uplatila dodatnih 3,94 miliona za urgentnu nabavku materijala i opreme za održavanje pruga i postrojenja.

U dijelu troškova, na plate koje su prosječno iznosile 667 eura i njihove naknade, potrošeno je sedam miliona, što je za pola miliona više nego 2021. godine. Za godinu je došlo do povećanja broja radnika sa 732 na 779. Vlada je nedavno dala saglasnost da se zaposlenima u ovom preduzeću kroz izmjene kolektivnog ugovora zarade uvećaju za 20 do 30 odsto.

Ukupni rashodi su u odnosu na 2021. godinu, kada su iznosili 45 miliona eura značajno manji, ali je te godine kao trošak od 30 miliona uknjižena procjena imovine.

ŽICG je na kraju prošle godine imao potraživanje od 2,9 miliona eura, a 86 odsto tog iznosa se odnosi na dugove koje po osnovu korišćenja željezničke infrastrukture imaju druge dvije državne kompanije - Montekargo i ŽPCG.

Kompanija ima 2,25 miliona eura obaveza prema dobavljačima, a najviše prema državnoj Elektroprivredi (EPCG) u iznosu od 1,17 miliona. Uz to, obaveze za poreze i doprinose na zarade su 5,13 miliona.

Iz menadžmenta su istakli da zbog nemogućnosti naplate potraživanja po osnovu korišćenja željezničke infrastrukture redovnim putem, kompanija ne može da planira realizaciju svojih obaveza prema EPCG, kao i da redovno plaća obaveze prema državi po osnovu poreza i doprinosa na zarade.

Minus OŽVS veći zbog kamata

Kompanija OŽVS je lani imala 1,77 miliona prihoda ili 227 hiljada više nego 2021. godine. Poslovni troškovi su iznosili 2,21 miliona, a rashodi po osnovu kamata 395 hiljada eura.

Iz menadžmenta OŽVS su objasnili da su na minus od 873 hiljada eura, što je za 300 hiljada eura gori rezultat nego 2021. godine, uticale upravo kamate koje je UPC obračunao na ukupan dug za poreze i doprinose.

U kakvom stanju se nalazi kompanije govori “Altmanov Z - score model” koji mjeri analizu boniteta kompanije. Prema izvještaju menadžmenta on iznosi 0,85, a ako je skor ispod 1,1 to znači da se kompanija nalazi pred bankrotom.

Preduzeće je za 2022. imalo prosječno 185 zaposlenih, osam više nego godinu ranije, a za njihove zarade i doprinose izdvojeno je 17,5 miliona eura.

Montekargo značajno uvećao imovinu

Montekargo je ostvarilo lani prihod od prodaje 8,03 miliona eura, što je za 2,53 miliona ili 46 odsto bolji rezultat nego 2021. godine. Istovremeno su rasli i troškovi, ali u manjem procentualnom iznosu. Iznosili su 4,58 miliona što je za četvrtinu više nego 2021. godine. Prosječan broj radnika za prošlu godinu bio je 311, što je 12 radnika više nego 2021. godine, pa su troškovi za zarade veći za 50 hiljada, odnosno iznose ukupno 3,86 miliona.

Istovremeno, došlo je do značajne promjene u vrijednosti imovine koja je sa 16 porasla na čak 31 milion koliko iznosi i kapital kompanije. Uz finansijski izvještaj nisu predate napomene menadžmenta, pa nije poznato zbog čega je došlo do drastičnih promjena u imovini i kapitalu.

ŽPCG raspisao oglas za direktora

ŽPCG raspisao je juče oglas za izvršnog direktora na koji zainteresovani kandidati mogu aplicirati u roku od 15 dana.Traži se radno iskustvo od tir godine, a početna plata je 1405 eura

Poslovnu 2022. ŽPCG su završili sa gotovo duplo boljim rezultatom nego 2021. godine, kada je dobit iznosila 826 hiljada eura. Prihodi od prodaje su uvećani sa 2,2 na tri miliona, dok su ostali prihodi iz poslovanja iznosili 7,2 miliona. Na troškove je otišlo 4,5 miliona, uz dodatnih četira miliona rashoda na zarade i naknade. Broj radnika se sa 373 smanjio za pet.

Sa ovim pozitivnim rezultatom kompanija je smanjila akumulirani gubitak sa 27 na 25,4 miliona eura. ŽPCG svoj finansijski izvještaj još nije predala UPC zbog promjena u menadžmentu kompanije, a ranije su najavili da će to uraditi do kraja mjeseca.

( Ivan Ivanović )