CDT: Ustavni sud da što prije donese odluku povodom “krsne slave” Nikšića

Centar za demokratsku tranziciju (CDT) podnio je Ustavnom sudu Inicijativu za ocjenu zakonitosti i ustavnosti Odluke o dopuni Statuta opštine Nikšić kojom se uvodi “krsna slava” tog grada.

Izvršni direktor CDT-a Dragan Koprivica kazao je kako smatraju da je Opština tom odlukom pripadnike pravoslavne vjerske zajednice dovela u privilegovan položaj u odnosu na druge građane – pripadnike drugih vjerskih zajednica i ateiste, i da je time povrijedila princip jednakosti građana, njihovo pravo na slobodu vjeroispovijesti, kao i njihovo pravo da budu zaštićeni od bilo kog akta posredne ili neposredne diskriminacije.

"Ustavom Crne Gore je propisano da je Crna Gora građanska država (član 1), i da su svi u njoj pred zakonom jednaki, bez obzira na bilo kakvu posebnost ili lično svojstvo (član 17). Dalje on zabranjuje svaku neposrednu ili posrednu diskriminaciju, po bilo kom osnovu (član 8), te propisuje da su vjerske zajednice odvojene od države i da su ravnopravne i slobodne u vršenju vjerskih obreda i poslova (član 14). Takođe, Ustav Crne Gore izričito zabranjuje nasilnu asimilaciju pripadnika manjinskih naroda i drugih manjinskih nacionalnih zajednica i propisuje dužnost države da zaštiti pripadnike manjinskih naroda i drugih manjinskih nacionalnih zajednica od svih oblika nasilne asimilacije (član 80). Smatramo da je opština Nikšić donošenjem ovog akta grubo prekršila ove i druge odredbe našeg najvišeg pravnog akta.

"Dalje, napominjemo da Ustavni sud Republike Crne Gore je u odluci U.br. 48/05 od 13.09.2005. godine utvrdio da odredba člana 10 stav 2, u dijelu koji glasi: »krsna slava« Statuta Opštine Herceg Novi (»Službeni list Republike Crne Gore – opštinski propisi«, br. 15/04) i Odluka o utvrđivanju krsne slave Opštine Herceg Novi (»Službeni list Republike Crne Gore – opštinski propisi«, br. 38/04 nijesu u saglasnosti sa Ustavom i zakonom", saopštio je Koprivica.

Takođe, ističe, Zakonom o slobodi vjeroispovijesti je, članom 9, propisano da u Crnoj Gori nijedna religija nema status državne religije.

"Isti zakon dalje propisuje da niko ne može na bilo koji način biti primoran ili spriječen da postane ili ostane član vjerske zajednice niti da učestvuje ili ne učestvuje u ispoljavanju vjeroispovijesti ili uvjerenja (član 13), i njime zabranjen je svaki vid posredne ili neposredne diskriminacije po osnovu vjere ili uvjerenja i podsticanje vjerske mržnje i netolerancije (član 14). Potpuno je jasno i evidentno da je opština Nikšić donijela odluku koja nije samo protivna Ustavu nego i ovom zakonu i grubo diskriminisala dio građana/ki Nikšića koji nemaju vjeroispovijest ili nijesu pravoslavne vjeroispovijesti", dodaje Koprivica.

Napominje i da je zabrana diskriminacije jedan od najosnovnijih principa međunarodnog prava o ljudskim pravima.

"Ona je sadržana u nizu međunarodnih instrumenata, uključujući Univerzalnu deklaraciju o ljudskim pravima iz 1948. (član 2), Međunarodni pakt o građanskim i političkim pravima iz 1966. (član 26), Međunarodnu konvenciju o eliminaciji svih oblika rasne diskriminacije iz 1965. ICERD, član 1) i Evropska konvencija o zaštiti ljudskih prava i osnovnih sloboda iz 1950. (član 14. Konvencije i Protokol 12 uz nju).

"Evropska konvencija o ljudskim pravima u svom članu 14 zabranjuje diskriminaciju, a član 1 Protokola br. 12 uz Konvenciju predviđa da će 'uživanje bilo kojeg prava utvrđenog zakonom biti osigurano bez diskriminacije po bilo kojoj osnovi kao što su pol, rasa, boja kože, jezik, vjera, političko ili drugo mišljenje, nacionalno ili socijalno porijeklo, povezanost s nacionalnom manjinom, imovina, rođenje ili drugi status'. Dalje, u stavu 2. navodi da 'niko ne smije biti diskriminisan od strane bilo kojeg javnog organa po bilo kom osnovu kao što su oni navedeni u stavu 1'", navodi Koprivica.

Kazao je da, na osnovu tih i drugih argumenata koje su naveli u inicijativi, očekuju da se Ustavni sud što prije o njoj izjasni i odredbe sporne odluke stavi van pravne snage.

( B.H. )