Obnavljaju tradicionalne poljoprivredne pejaže
Opšti cilj projekta AGRISCAPE je da doprinese razvoju održive poljoprivrede kroz zalaganje za obnovu, očuvanje i unapređenje tradicionalnog poljoprivrednog pejzaža
Projekat „Obnova tradicionalnog poljoprivrednog pejzaža za održivu poljoprivredu – AGRISCAPE&ME formalno je započeo prije dva dana tzv. kick-off sastankom učesnika i javnom prezentacijom, u Gornjoj Lastvi kod Tivta.
Projekat realizuju nevladine organizacije Expeditio Centar za održivi prostorni razvoj iz Kotora, Kulturno zavičajno udruženja “Napredak” Gornja Lastva i Maslinarsko društvo „Boka“ –Boka Kotorska.
Saradnik na projektu je Mreža za ruralni razvoj Crne Gore. AGRISCAPE&ME trajaće 12 mjeseci, a finansira se iz sredstava Evropske unije u okviru regionalnog projekta “Održiva poljoprivreda za održivi Balkan: jačanje kapaciteta organizacija civilnog društva za javno zastupanje i razvijanje politika na zapadnom Balkanu“.
Njega realizuje regionalni konzorcijum organizacija civilnog društva iz Albanije, Makedonije, sa Kosova i iz Crne Gore, predvođen Organizacijom za poštovanje i brigu oživotinjama –ORCA iz Srbije.
Opšti cilj projekta AGRISCAPE&ME o kome su u Gornjoj Lastvi govorili predstavnici partnerskih organizacija- “Expeditio-a”, “Napretka” i MD “Boka” Aleksandra Kapetanović, Marija Nikolić i Vesna Đukić, te Mreže za ruralni razvoj Crne Gore Ratko Bataković, je da doprinese razvoju održive poljoprivrede kroz zalaganje za obnovu, očuvanje i unapređenje tradicionalnog poljoprivrednog pejzaža kao dijela ukupnog kulturnog pejzaža.
„U Crnoj Gori danas vrijednost tradicionalnih poljoprivrednih pejzaža nije dovoljno prepoznata, tradicionalni pejzaži nisu zvanično zaštićeni i uglavnom su izmijenjeni ili devastirani i njima se neadekvatno upravlja. Ubrzani gubitak poljoprivrednih pejzaža dovodi do gubitka važnog dijela kulturnog pejzaža, kao i održive poljoprivrede“, istakla je Kapetanović ilustrujući te tendencije primjerom Dobrote gdje je, sredinom prošlog vijeka potpuno kultivisan teren, do samog podnožja brda okićen terasastim vrtovima, s kamenim naseljem uz samu obalu, industrijalizacijom lagano prepuštan makijskom rastinju, da bi, posebno u posljednjih nekoliko godina postao jedna od najvećih „rana“ Boke, prostor prekomjerne urbanizacije i bespovratno devastiranog pejzaža.
“Tradicionalni poljoprivredni pejzaži govore o nama. Nastajući tokom vremena, kroz različite poljoprivredne aktivnosti ljudi na određnom prostoru, ovi pejzaži govore o lokalnim kulturama, one su odraz identiteta, u kontekstu ukupnog kulturnog pejzaža predstavljaju osnovne resurse jedne teritorije“, istakla je Marija Nikolić, dok je Vesna Đukić istakla da „maslinjake ima Španija, prelijepim morima maslina hvali se Italija, ali, meni je najmilija ona moja maslina.”
“ Jer ona nije samo ekonomija, ona nije samo hrana. Ona je naš način života”, poručila je direktorica Maslinarskog društva Boke.
Kako se čulo, ključne aktivnosti koje će se realizovati tokom projekta AGRICPAPE & ME obuhvatiće: stvaranje platforme za tradicionalni poljoprivredni pejzaž relevantnih aktera u oblastima poljoprivrede, kulturne baštine, pejzaža i planiranja; izradu preporuka za unapređenje okvira za zaštitu, planiranje i upravljanje poljoprivrednim pejzažom u Crnoj Gori; sprovođenje pilot projekta u selu Gornja Lastva na Vrmcu i sprovođenje kampanje koja promoviše tradicionalni poljoprivredni pejzaž.
( Siniša Luković )