DRI o javnim nabavkama u zdravstvu: Troši se više, a liječenje lošije
Procijenjeno je da ako bi se dio novca koji se troši na liječenje, kontrolu i dijagnostiku van sistema zdravstva uložio u kupovinu medicinske opreme, da bi to moglo dovesti do značajnih ušteda u sistemu
Državna revizorska instucija (DRI) utvrdila je da planiranje javnih nabavki u zdravstvenom sistemu Crne Gore nije dovoljno uspješno, a nedostatak strategije i neadekvatno operativno planiranje otežţavaju nabavku medicinske opreme u skladu sa potrebama.
Vrhovna revizija je utvrdila da slabosti u sistemu planiranja nabavki medicinske opreme dovode da su institucije zdravstva ograničene u svom kapacitetu da blagovremeno i na kvalitetan način zadovolje potrebe pacijenata, koji su često primorani ići na liječenje van javnog sistema zdravstva. To uzrokuje dodatne troškove koji bi se u onim segmentima gdje je moguće i opravdano razvijati kapacitete mogli izbjeći.
“U svrhe liječenja van sistema zdravstva Crne Gore, prema Izvještaju Fonda za zdravstveno osiguranje (FZO) u periodu od 2005. do 2015. godine potrošeno oko 137 miliona eura€. Izvještajem nijesu obuhvaćene sve JZU sa kojima je FZO zaključio ugovore o pružţanju zdravstvenih usluga tako da je ovaj iznos još i veći”, istakli su iz DRI.
DRI je procijenio da ako bi se dio novca koji se troši na liječenje, kontrolu i dijagnostiku van sistema zdravstva uložio u kupovinu medicinske opreme, to bi moglo dovesti do značajnih ušteda u sistemu.
Revizijom su obuhvaćeni Ministarstvo zdravlja, FZO, KBC, Agencija za ljekove i medicinska sredstva (CALIMS), domovi zdravlja u Podgorici, Nikšiću, Bar i Bijelom Polju i Opšte bolnice u Nikšiću, Baru i Bijelom Polju. Ove ustanove obuhvataju 56,74 odsto ukupnog broja osiguranika u Crnoj Gori.
Među nepravilnostima koje je DRI pronašla su da se plan javnih nabavki često donosi, a da nije poznat iznos novca kojim se raspolaže, da javne ustanove ne donosi planove blagovremeno ili ih mijenjaju više puta tokom godine. Uz to, ne sprovodi se adekvatno istraživanje tržišta prilikom planiranja javnih nabavki, da istraživanja tržišta medicinske opreme vrši službenik koji nema adekvatnu stručnost iz oblasti medicinske tehnologije,...
DRI je Ministarstvu zdravlja preporučila da razvije strategiju koja će biti zasnovana na potrebama zdravstvenog sistema i raspoloživom novcu. Uz to, treba da utvrdi jasne kriterijume za određivanje prioriteta nabavki, definiše podatke koje zdravstvene ustanove treba da obezbijede prilikom dobijanja saglasnosti na plan javnih nabavki (procijenjena vrijednost opreme sa troškovima instalacije i odrţžavanja, broj pacijenata koji čekaju liječenje, vrijeme čekanja, sadašnje radno stanje opreme i učestalost kvarova opreme...). Ministarstvo treba da obezbijedi odgovarajuće podatke o nedostajućoj opremi i stanju i stepena korišćenja postojeće opreme.
Rukovodilac ove revizije i član Senata Branislav Radulović “Vijestima” je kazao da je ova zahtjevna revizija izvršena kao paralelna revizija uspjeha uz ekspertsku podršku Evropskog računskog suda i Nacionalne kancelarije za reviziju Švedske.
“Pored DRI učestvovalo je još šest vrhovnih državnih revizorskih institucija iz država kandidata i potencijalnih kandidata EU. Očekujemo da DRI ovogmjeseca bude domaćin ekspertskom timu Evropskog računskog suda i Nacionalne kancelarije za reviziju Švedske i kolegama iz regiona u prezentaciji revizorskih nalaza i unaprijeđene metodologije u vršenju revizije uspjeha”, rekao je Radulović.
Državna revizorska instucija (DRI) utvrdila je da planiranje javnih nabavki u zdravstvenom sistemu Crne Gore nije dovoljno uspješno, a nedostatak strategije i neadekvatno operativno planiranje otežţavaju nabavku medicinske opreme u skladu sa potrebama.
Vrhovna revizija je utvrdila da slabosti u sistemu planiranja nabavki medicinske opreme dovode da su institucije zdravstva ograničene u svom kapacitetu da blagovremeno i na kvalitetan način zadovolje potrebe pacijenata, koji su često primorani ići na liječenje van javnog sistema zdravstva. To uzrokuje dodatne troškove koji bi se u onim segmentima gdje je moguće i opravdano razvijati kapacitete mogli izbjeći.
“U svrhe liječenja van sistema zdravstva Crne Gore, prema Izvještaju Fonda za zdravstveno osiguranje (FZO) u periodu od 2005. do 2015. godine potrošeno oko 137 miliona eura€. Izvještajem nijesu obuhvaćene sve JZU sa kojima je FZO zaključio ugovore o pružţanju zdravstvenih usluga tako da je ovaj iznos još i veći”, istakli su iz DRI.
DRI je procijenio da ako bi se dio novca koji se troši na liječenje, kontrolu i dijagnostiku van sistema zdravstva uložio u kupovinu medicinske opreme, to bi moglo dovesti do značajnih ušteda u sistemu.
Revizijom su obuhvaćeni Ministarstvo zdravlja, FZO, KBC, Agencija za ljekove i medicinska sredstva (CALIMS), domovi zdravlja u Podgorici, Nikšiću, Bar i Bijelom Polju i Opšte bolnice u Nikšiću, Baru i Bijelom Polju. Ove ustanove obuhvataju 56,74 odsto ukupnog broja osiguranika u Crnoj Gori.
Među nepravilnostima koje je DRI pronašla su da se plan javnih nabavki često donosi, a da nije poznat iznos novca kojim se raspolaže, da javne ustanove ne donosi planove blagovremeno ili ih mijenjaju više puta tokom godine. Uz to, ne sprovodi se adekvatno istraživanje tržišta prilikom planiranja javnih nabavki, da istraživanja tržišta medicinske opreme vrši službenik koji nema adekvatnu stručnost iz oblasti medicinske tehnologije,...
DRI je Ministarstvu zdravlja preporučila da razvije strategiju koja će biti zasnovana na potrebama zdravstvenog sistema i raspoloživom novcu. Uz to, treba da utvrdi jasne kriterijume za određivanje prioriteta nabavki, definiše podatke koje zdravstvene ustanove treba da obezbijede prilikom dobijanja saglasnosti na plan javnih nabavki (procijenjena vrijednost opreme sa troškovima instalacije i odrţžavanja, broj pacijenata koji čekaju liječenje, vrijeme čekanja, sadašnje radno stanje opreme i učestalost kvarova opreme...). Ministarstvo treba da obezbijedi odgovarajuće podatke o nedostajućoj opremi i stanju i stepena korišćenja postojeće opreme.
Rukovodilac ove revizije i član Senata Branislav Radulović “Vijestima” je kazao da je ova zahtjevna revizija izvršena kao paralelna revizija uspjeha uz ekspertsku podršku Evropskog računskog suda i Nacionalne kancelarije za reviziju Švedske.
“Pored DRI učestvovalo je još šest vrhovnih državnih revizorskih institucija iz država kandidata i potencijalnih kandidata EU. Očekujemo da DRI ovogmjeseca bude domaćin ekspertskom timu Evropskog računskog suda i Nacionalne kancelarije za reviziju Švedske i kolegama iz regiona u prezentaciji revizorskih nalaza i unaprijeđene metodologije u vršenju revizije uspjeha”, rekao je Radulović.
Ranije pripremiti plan nabavki
DRI je preporučila Fondu zdravstvenog osiguranja da odluku o raspodjeli novca donosi odmah nakon usvajanja Zakona o budžetu da bi zdravstvene ustanove blagovremeno pripremile plan javnih nabavki. Fondu je preporučeno i da prije donošenja odluka u saradnji sa Ministarstvom zdravlja analizira da li je učinkovitije nabaviti opremu ili ugovorom sa privatnim zdravstvenim ustanovama obezbijediti pružanje usluge pacijentima. Zdravstvenim ustanovama je preporučeno da donose kratkoročne i dugoročne planove nabavke i utvrde dinamiku njihovog sprovođenja, da planove donose u skladu sa novcem koji imaju i da vode računa o starosti opreme i troškovima održavanja.
( Marija Mirjačić )