Tivćani "osuđeni" na sopstvene prihode: Opština 11 godina nije primila cent direktne pomoći iz budžeta Crne Gore

Za razliku od većine drugih opština u Crnoj Gori, Opština Tivat u posljednjih jedanaest godina nije primila ni centa pomoći ili podrške za redovno funkcionisanje lokalne uprave iz budžeta Crne Gore. Istovremeno, Opština je u periodu od 2012. do 2022. godine ostvarila ukupne sopstvene prihode u iznosu od 185.372.527 eura, što je tek 1,8 odsto manje od budžeta za te sve godine planiranog prihoda od ukupno 188.778.390 eura.

To pokazuju podaci o planiranim i ostvarenim prihodima budžeta Opštine za period od 2012. do kraja 2022. godine, koje je objavio Sekretarijat za finansije po zahtjevu za slobodan pristup informacijama koji mu je podnijela NVO Centar za demokratsku tranziciju iz Podgorice.

U tom periodu Opština je od 11, sedam godina na kalendarskom kraju godine bila u deficitu ostvarenih prihoda u odnosu na planirane, dok je u četiri navrata bila u suficitu i imala višak priohoda u odnosu na plan. Rekordni deficit zabilježen je 2020. kada je Opština Tivat ostvarila tek 83,7 odsto planiranog budžeta koji je te godine iznosio 19,06 miliona eura.

Rekordni suficit od čak 21,66 odsto u odnosu na plan ostvaren je 2021. kada je lokalna uprava prihodovala ukupno 20,62 miliona eura u odnosu na planiranih 16,96 miliona.

Posmatrano kroz ostvarene prihode budžeta u odnosu na plan, najuspješniji gradonačelnik Tivta u posljednjih 11 godina je aktuelni predsjednik Opštine Željko Komnenović (Narod pobjeđuje).

Njegova administracija preuzela je vlast u oktobru koronakrizne 2020. godine i zatekla pustoš u gradskoj kasi koju joj je ostavio dotadašnji gradonačelnik Siniša Kusovac (DPS).

Komnenovićeva administracija je već u narednoj, 2021. godini, sa rekordnog deficita koji joj je ostavio Kusovac, uspjela da Tivat dovede do rekordnog budžetskog suficita, da bi prošlu godinu Komnenović završio sa suficitom od 17,62 odsto, odnosno prihodovanih 23.683.762 eura, što je oko 3,5 miliona eura više od planiranog budžeta za 2022. koji je iznosio 20.135.700 eura.

S druge strane, Kusovac je upravljanje gradom preuzeo avgusta 2018. nakon što je dotadašnja gradonačelnica Snežana Matijević (DPS) podnijela ostavku jer nije željela da pod pritiskom svoje partije, tadašnjeg premijera Duška Markovića i tadašnjeg predsjednika države Mila Đukanovića, potpiše kontroverzni ugovor o opraštanju Porto Montenegru duga od oko 5,6 miliona eura za nenaplaćene komunalije. Za razliku od nje, Kusovac je to gotovo odmah učinio i Porto Montenegro “častio” sa 5,6 miliona eura građana Tivta, pa ne čudi što je Opština 2018. ostvarila samo 17,37 miliona eura ili samo 86,35 odsto od planiranog budžeta koji je za tu godinu iznosio 20,12 miliona.

Kusovac ni naredne, 2021. godine nije ostvario planirani budžet od 22,46 miliona jer je uspio da prihoduje samo 20,2 miliona (89,96 odsto), dok je posljednja godina njegovog mandata 2020. u kojoj je on na čelu Opštine bio do sredine oktobra, okončana budžetskim deficitom od preko 16 odsto u odnosu na plan. Matijevićka je imala nešto bolji učinak jer je pod njenom upravom Tivat 2016, zabilježio ostvarenje planiranih budžetskih prihoda 94,14 odsto odsto, ali treba imati u vidu da je u taj rezultat ušlo i postignuće njenog prethodnika na mjestu predsjednika Opštine Ivana Novosela (DPS) koji je na toj funkciji bio do sredine maja 2016.

Narednu 2017. godinu, Matijevićeva je okončala sa ostvarenjem planiranih budžetskih prihoda od 92,63 odsto. Novosel koji je na čelu Tivta bio od maja 2014. do maja 2016. imao je veoma dobre rezultate jer je ostvarenje planiranih budžetskih prihoda u tom periodu bilo 103,49 u 2014. i čak 110,44 odsto u 2015. Njegov prethodnik Dragan Kankaraš (DPS) koji je sa funkcije gradonačelnika otišao 30. aprila 2014. nije bio toliko uspješan jer je pod njegovim rukovodstvom Opština Tivat 2012. imala ostvarenje planiranih budžetskih prihoda od 96,62 odsto u 2012, a naredne 2013. godine od samo 86,97 odsto.

U državni Egalizacioni fond odlile se desetine miliona eura

Podaci koje je Sekretarijat za finansije objavio na osnovu zahtjeva za slobodan pristup informacijama, pokazuju i da je država Tivtu za 11 godina dala ukupno tek nešto malo više od dva miliona eura kao direktnu podršku iz državnog budžeta za realizaciju infrastrukturnih porojekta u tom gradu.

Međutim, najveći dio tog novca je otišao na gradnju saobraćajnica MR1 i MR2 za turistički rizort Luštica Bay u Krtolima, za koji je po ugovoru sa njegovim investitorom, egipatsko-švajcarskim konzorcijumom Orascom, izgradnja pristupne infrastrukture do granica rizorta ionako bila obaveza države Crne Gore.

Ukupna finansijska podrška države realizaciji infrastrukturnih projekata u Tivtu u proteklih 11 godina bila je ravna tek 1,1 odsto od ukupnih sopstvenih prihoda koje je u istom tom periodu ostvarila Opština Tivat. Istovremeno, iz Tivta su se u državnu kasu Egalizacionog fonda, iz kojeg se finansira veliki broj opština na sjeveru i u centralnom dijelu, odlile na desetine miliona eura...

Najviše novca iz državnog budžeta za podršku gradnji infrastrukture Opština je dobila 2017 - 1,28 miliona eura za gradnju MR1, a 2019. godine za MR2 saobraćajnicu i za rekonstrukjciju kule srednjovjekovnog ljetnjikovca Buća uplaćeno joj je još ukupno 656.000 eura. Država je Opštini 2021. uplatila tek 17.400 eura za nasipanje i asfaltiranje tri seoska puta, dok je lani iz državnog budžeta u Tivat stiglo ukupno 100.729 eura za rekonstrukciju dva seoska rezervoara za vodu, nasipanje jednog seoskog puta i uređne sportskih terena OŠ “Drago Milović”.

Prema podacima Sekretarijata za finansije, Opština u peridou od 2012. do 2022. iz državnog budžeta nije dobila ni centa za podršku u kriznim situacijama (pandemiji i tokom elementarnih nepogoda), iako je u tom periodu bilo više takvih vanrednih okolnosti poput velikih požara koji su u ljeto 2017. poharali južni dio opštine Tivat ili prošlogodišnje ljetnje oluje sa gradom koja je stanovnicima dijela Tivta načinila veliku materijalnu štetu na objektima, automobilima i drugoj imovini.

( Siniša Luković )