Nika: Zakonom rehabilitovati progonjene Albance
Djelovi programa NVO “Ulqini aktiv” koji se odnose na nacionalnu, etničku i drugu diskriminaciju od vremena komunizma i nakon njegovog formalnog raspada, biće i u funkciji donošenja zakona o lustraciji, najavio bivši politički funkcioner
U Ulcinju je nedavno osnovana NVO “Ulqini aktiv”, koja će pored osnovnih programskih načela, predstavljati i Udruženje progonjenih političara Albanaca u Crnoj Gori, koje je nakon smrti predsjednika Bahri Briskua, prestalo da postoji.
Ovlašćeni predstavnik novoosnovane NVO Muhamet Nika, bivši dugogodišnji politički i javni funkcioner, kazao je da će u skladu sa tim opredjeljenjem, uskoro podnijeti inicijativu za donošenje zakona o lustraciji u vezi sa progonjenom albanskom politikom u Crnoj Gori.
“Djelovi programa koji se odnose na nacionalnu, etničku i drugu diskriminaciju od vremena komunizma i nakon njegovog formalnog raspada, biće pored ostalog i u funkciji donošenja zakona o lustraciji politički progonjnih albanskih intelektualaca”, kazao je Nika “Vijestima”.
On je kao student Prištinskog univerziteta, početkom osamdesetih godina prošlog vijeka, zalažući se za republiku Kosovo, kao navodni iredentista, bio osuđen na zatvorsku kaznu u trajanju od dvije godine.
“Da budemo precizni - dvije godine i dva dana, jer sam u zatvoru ostao i za vikend, kada je trebalo da budem na slobodi”, sjeća se Nika kako mu je tadašnji režim, zbog subote, kaznu produžio do ponedjeljka.
Zajedno sa njim, u zatvoru na Kosovu, završili su još neki ulcinjski studenti. Na svoj zahtjev, Nika je kasnije kaznu služio u Spužu.
“Pa dobro Nika, u zatvoru si zato što su protiv tebe svjedočili tvoji a ne naši”, sjeća se Nika kako su mu u Spužu govorili Crnogorci.
On je uvjeren da su “pošteni” Albanci uz saglasnost tadašnjeg režima ugušili šanse političkoj eliti Albanaca koja je bila formirana na Univerzitetu u Prištini u borbi za nezavisnost Kosova.
“Kao direktni učesnik događaja iz 1981. godine u Prištini, koji je uz to lično poznavao više od polovine delegacije iz Rambujea, tvrdim da smo u zatvoru završili zbog organizovane hajke komunista na navodne iredentiste, kako bi se zaplašilo Kosovo. Ali, stradao je i Ulcinj, gdje je rukovodstvo SFRJ lociralo udbašku laboratoriju i prvu političku diferencijaciju po školskim ustanovama, sakaćenjem nastavnih planova i programa”, tvrdi Nika i sjeća se da je “neposlušni” nastavni kadar albanske nacionalnosti tada završavao na ulici, a kasnije i hapšen.
“Iako je taj isti kadar samo poštovao školske programe donijete na nivou SFRJ, pa i kada je bila u pitanju upotreba albanske zastave koju je savezni zakon dozvoljavao”, tvrdi Nika.
I danas je uvjeren “da raspad udbaškog sistema Saveza komunista, početkom devedestih, nije doveo i do sloma komunizma u smislu da ondašnje strukture pruže svima jednake šanse”.
“Te strukture su i dalje bile žilave tako da komunisti I demokrate nijesu imali jednake šanse. Barem da su dali vrijeme od nekoliko godina radi efikasnijeg preobražaja i formiranja demokratskih struktura… Ali, nijesu, zgrabili su vlast u cijeloj Crnoj Gori, samo je Ulcinj bio opozicioni grad”, sjeća se Nika perioda kada je jednistveni DPS imao vlast u cijeloj Crnoj Gori osim u Ulcinju, gdje je suvereno vladao Demokratski savez na čelu sa Mehmetom Bardhijem.
Nika je u to vrijeme bio i poslanik u parlamentu, a kasnije i u rukovodnim strukturama RTCG kao svjedok borbe za prevlast u toj medijskoj kući između DPS struja Momira Bulatovića i Mila Đukanovića.
Nika je 2003. osnovao Partiju demokratskog prosperiteta koja je u programu imala zalaganje za nezavisnu državu.
“Tako smo i postupili na referendumu, ali država nam je to vratila stigmom, odužujući se na taj način ‘poštenim’ Albancima koji su lažno svjedočili protiv istaknutih nastavnika sunarodnika”, kaže Nika.
Ističe da bi donošenjem zakona o lustraciji bili rehabilitovani svi Albanci u Crnoj Gori koji su za vrijeme komunizma zbog legitimnih političkih uvjerenja završili u zatvorima, ili proganjani na bilo koji drugi način.
“Evo, meni na primjer, računaju u radni staž vrijeme provedeno u vojsci, ali ne i zatvorsku kaznu zbog navodno neprijateljskog raspoloženja prema državi, koja se u međuvremenu raspadala nekoliko puta”, kaže Nika i podsjeća na nedavni incident koji je imao sa pripadnicima jedne političke partije ispred zgrade Opštine.
“Nije bilo elemenata niti materijalnih dokaza za krivično gonjenje, ali se onda neko sjetio da pogleda kaznenu evidenciju kada sam navodno bio državni neprijatelj. Zbog te otežavajuće okolnosti, cinično je, osuđen sam na šest mjeseci uslovno”, kaže Nika.
Tvrdi da zbog svega toga nije samo kriv režim.
“Krive su i postojeće albanske partije i njihova autodiskriminacija da ne koriste sva prava koja im garantuju Ustav i zakoni. Tome, pored ostalog, svjedoči i njihova indolentnost kada su u pitanju izborni zakoni”, tvrdi Nika.
NVO “Ulqini aktiv” za cilj ima podršku i pomoć za unapređenje životne sredine i zaštitu prirode i okoline… podsticanje i uključivanje intelektualaca prije svega iz oblasti obrazovanja kojima je poznata materija novijeg datuma iz diskriminacije…priprema i razvoj sposobnosti i intersovanja mladih osoba da njeguju borbu u duhu legalnosti institucija i poštovanje zakonitosti u suzbijanju visoke korupcije, okupljanje i informisanje mladih sa pozitivnim stranama donošenja nekih zakona, kao npr. zakona o lustraciji…
( Samir Adrović )