Staze pričaju istoriju, kanjoni ostavljaju bez daha - ambiciozni planovi za razvoj avanturističkog turizma u Ulcinju

Ulcinj do neslućenog turističkog i ekonomskog razvoja i nadmoćne dominacije na turističkim tržištima regije i Evrope može doći ukoliko na pravi način makar i dio svojih blistavih potrencijala, stavi u funkciju aktiviranja i modernizacije avanturističkog turizma.

To je jedan od zaključaka treće radionice na temu avanturističkog turizma, koju je organizovala Turistička organizacija (TO) Ulcinj.

Dragulji poput Starog grada, Male i Velike plaže, Borove šume, Ade i Bojane i Valdanosa, manje-više poznati su svima u Crnoj Gori i regionu. Ono o čemu se malo zna, svakako su čari mističnog Šaskog jezera i Međurečkog kanjona, ali i kompletnog zaleđa grada sa posebnim akcentom na Anamalsko područje. Tu se kriju brojne staze sa netaknutim pejzažima i nestvarnim pogledima na Skadarsko jezero i Jadran, drevne kule i česme, neistražene pećine... Tu se krije i još jedna istorija najjužnijeg grada, starog više od dva i po milenijuma...

U TO ističu da je Ulcinj grad sa možda najvećim brojem zaštićenih područja i onih koja imaju potencijal da budu zaštićena u Crnoj Gori, kao što su Park prirode “Ulcinjska Solana”, Velika plaža, uvala Valdanos, ulcinjska maslinada, Šasko jezero, rijeka Bojana, Stari Ulcinj, Ada Bojana. Smatraju da jedan od glavnih potencijala za razvoj avanturističkog turizma leži upravo u njegovom prirodnom okruženju.

“Planine u zaleđu grada pružaju mogućnost za razvoj hajkinga, kampovanja, zip-lajn vožnje, off-road vožnje. Međurečki kanjon, koji se nalazi na samoj administrativnoj granici opština Ulcinj i Bar, po ocjenama mnogih je jedan od najboljih u Crnoj Gori. Veliki je potencijal za razvoj i speleološkog turizma jer postoje brojne neistražene pećine kako u anamalskom području tako i one vodene na moru”, navode u TO.

Istraživanje podmorja, posmatranje ptica, jahanje...

Uz pomoć privatnih incijativa, podsjećaju, najviše je do sada ulagano u razvoj vodenih sprotova, kao što su kajt bording, kajaking i jedrenje na dasci, po čemu je Ulcinj postao prepoznatljiv u regionu.

“Jako puno prostora ima i za razvoj ronilačkog turizma i istraživanja podmorja. Orintologija i posmatranje ptica je nešto čemu treba posvetiti posebnu pažnju i temeljiti budući razvoj. Vožnja biciklom i jahanje je takođe nešto što može poslužiti za razvoj adrenaliskog turizma i boravka u prirodi”, smatraju u TO.

Saradnik za marketing i medijsku promociju TO Ulcinj, Bekim Šurdha kazao je da Ulcinj ima ogroman potencijal za razvoj avanturističkog turizma i da može privući avanturiste iz svih krajeva svijeta, ali da do danas tome nije posvećeno dovoljno vremena i prostora.

“Tu značajnu ulogu igraju evropski projekti jer oni omogućavaju razmjenu iskustava, učenje od drugih, primjenu dobrih praksi iz regiona, kao i zajedničku promociju ovog segmenta turizma. Dosadašnja iskustva govore da se razvoju avanturističkog, odnosno aktivnog turizma nije pristupilo na odgovarajući način jer brojni potencijali za razvoj ove grane turizma nijesu adekvatno promovisani”, kazao je Šurdha za “Vijesti”, aludirajući na velike potencijale koji leže u zaleđu ulcinjske opštine, odnosno anamalskog područja.

Anamalsko područke, Krajina, Međureč...

Napomenuo je da tamo postoje brojne živopisne staze za pješačenje u prirodi koje je jedno vrijeme aktivno promovisalo Udruženje planinara Rumija iz Ulcinja.

“Tu prije svega mislim na pješačku stazu koja povezuje anamalsko područje i Krajinu, koja ne zatijeva veliku fizičku spremnost i koja je prilagođena svim uzrastima. Posebno interesanta je staza koja ide planinom Taraboš, počinje u Štegvašu a završava u Široki, u Albaniji. Ukupno 12 kilometara laganih uspona gdje tokom pješačenje sa jedne strane vidite Jadransko more, dok se sa druge pruža fascinantan podgled na Skadarsko jezero”, priča Šurdha.

Tu je, dodaje, i staza od Klezne do Šasa i arheološkog nalazišta Svač, kao i staza iz sela Kaliman do Međureča, na kojoj se mogu vidjeti brojne česme i objekti, kao što su Kadrač kula koju su izgradile Osmanlije kao osmatračnicu.

Posebna priča je Međurečki kanjon, koji se nalazi na samoj administrativnog granici opština Ulcinj i Bar i po ocjenama mnogih, jedan je od najboljih i najatraktivnijih u Crnoj Gori. Šurdha podsjeća da kanjon ima ukupno 7 vodopada od kojih je najveći na samom ulazu u kanjon i ima 32 metara.

“Za prolazak kroz kanjon potrebno je oko 2 sata i to je za svakog avanturistu nezaboravno iskustvo”, kaže on.

Ističe i da su biciklističke staze takođe jako važne.

“Uz relativno mala ulaganja mogu se učiniti atraktivnim biciklističke staze duž rijeke Bojane, od Svetog Nikole, Svetog Đorđa i Fraskanjela, kao i unutar Parka prirode ‘Ulcinjska solana’, što ukupno iznosi više desetina kilometara”, kaže Šurdha.

Za ljubitelje manje zahtjevih staza, navodi, tu su one koje se nalaze u ulcinjskoj maslinadi, gdje se takođe mogu vidjeti brojni istorijski objekti kao što česme iz doba Osmanskog carstva - Begova česma, Javorova česma, Bašbuljuk česma, zatim stara kaldrma, umješno građene suvomeđe između maslinjaka…

“Interesantan podatak je da je Begova česma izgrađena 50 godina prije pripajanja Ulcinja Osmanskom carstvu - izgradili su je tadašnji osmanlijski moreplovci. Za ovo područje vežu su brojne legende i ostalo bogato nematerijalno kulturno nasljeđe, što može boravak na ovim stazama učiniti posebno interesantnim”, naglašava Šurdha.

Brojne vodene pećine i olupine brodova

Osvrćući se na vodene sportove, kao što su kajt bording, kajaking i jedrenje na dasci, veli da se može reći da su razvijeni i da predstavljaju značajnu ponudu za privlačenje visokoplatežnih turista. Dodaje da i na samoj obali i moru ima još puno neiskorišćenog potencijala za razvoj adrenalinskog turizma.

“Tu prije svega mislim na brojne vodene pećine, kao što je Vučja jama u Valdanosu koja je i svojevsrna istorijska kopča sa pričom o bogatom piratskom nasljeđu opštine Ulcinj”, kaže Šurdha.

Smatra da su ronjenje i podvodni turizam jako malo zastupljeni.

“Olupine brodova predstavljaju veliku šansu za razvoj ronilačkog turizma. Tu ubrajam olupinu austro-ugarskog broda Karola kod rta Đerane, na dvije nautičke milje od Ulcinja, potopljen tokom Prvog svjetskog rata, zatim olupine parobrodova Gorizia iz Trsta i austrougarskog Lioyd-a, kao i putničkog broda Bojana koji leži na 50 metara pod morem”, podsjetio je on.

Iz TO su saopštili da je radionica održana po OST (Open Space Technology) metodi koja podrazumije visok stepen interaktivnosti učesnika i rada u grupi.

“Radionica je dio projekta “Green Water Adventure G.W.A.”, koji Turistička organizacija implementira zajedno sa partnerima iz Italije - Nacionalnim parkom Gargano, Politehničkim univerzitetom u Bariju i opštinom Castel San Vincenzo, kao i Ministarstvom kulture Albanije. Projekat finansira Evropska unija preko Interreg IPA CBC Italy-Albania-Montenegro programa. Tematika projekta G.W.A. je avanturistički turizam sa posebnim fokusom na onaj dio koji se odvija na vodenim površinama kao što su rijeke, jezera, kanjoni...”, stoji u saopštenju TO.

Navodi se da je održana radionica jedna od ukupno četiri koliko je predviđeno projektom, a imala je za cilj da od relevantnih društvenih aktera, kao što predstavnici turističkih agencija, hotelijera, lokalnih institucija, nevladinih organizacija i zainteresovanih građana, dobije informacije i inpute šta je potrebno uraditi kako bi Ulcinj počeo ozbiljnije da se bavi razvojem avanturističkog turizma.

Prikupljene informacije, ističe se dalje, poslužiće za dizajniranje razvojnih politika i promotivne strategije TO Ulcinj. Prve dvije radionice održane su u Italiji tokom maja, dok se zadnja radionica očekuje krajem juna u Skadru.

Opština da ulaže, avanturizam donosi radna mjesta i prosperitet

I u Turističkoj organizacij smatraju da je važno promovisati Ulcinj kao avanturističko odredište putem marketinških kampanja i prisustva na međunarodnim turističkim sajmovima.

“Da bi imali uspjeha u tome, lokalna vlast mora više ulagati u infrastrukturu koja je potrebna za razvoj ovog segmenta turizma”, smatraju u TO.

Razvoj avanturističkog turizma u opštini Ulcinj, kako navode, ima potencijal da stvori nova radna mesta i podstakne ekonomski rast.

“Ova vrsta turizma zahtjeva usluge lokalnih vodiča, instruktora, smeštajne objekte, restorane i prodavnice opreme, što bi stvorilo nove poslovne prilike za lokalno stanovništvo. Osim toga, avanturistički turizam može privući posjetioce tokom cijele godine, umjesto samo tokom sezonskog perioda, što bi povećalo prihode i smanjilo sezonsku zavisnost”.

Podrška lokalnih vlasti i sprovođenje održivih praksi u turizmu, dodaju, poput zaštite prirode i očuvanja kulturne baštine, od ključnog su značaja za dugoročni razvoj avanturističkog turizma.

( Samir Adrović )