AP: Kompanija čija je podmornica nestala upozoravana na potencijalno katastrofalne probleme za bezbjednost

Kompanija čije je malo podvodno plovilo (podmornica) s petoricom ljudi nestalo u vodama sjevernog Atlantika tokom turističkog zaranjanja do olupine Titanika, više puta je upozoravana na potencijalno katastrofalne probleme za bezbjednost tog plovila u vezi sa njegovom konstrukcijom, pokazuju dokumenta čiju sadržinu danas objavljuje Asošijeted pres (AP).

Dejvid Lohridž, direktor kompanije Oušn gejt (OceanGate) za podvodne operacije, još 2018. godine je napisao inženjerski izveštaj u kojem se navodi da plovilo, tada još u razvoju, mora da prođe kroz dodatno testiranje i da se putnici u njemu mogu naći u opasnosti "na ekstremnim dubinama", pokazuje dokumentacija iz sudskog postupka koji se vodi pred Okružnim sudom u Sijetlu.

Oušn gejt je međutim iste godine tužio Lohridža zbog kršenja povjerljivog sporazuma, a on je uzvratio kontratužbom u kojoj je tvrdio da je neosnovano otpušten jer je postavio pitanja u vezi sa testiranjem i bezbjednošću plovila.

Lohridžova zabrinutost bila je u vezi sa odlukom kompanije da se osloni na osjetljivu akustičnu provjeru oplate plovila - koja registruje krckanja i puckanja koje proizvodi oplata pod pritiskom, da bi uočila nedostatke u strukturi, umjesto da skenira oplatu.

Lohridž je rekao da mu je kompanija odgovorila da ne postoji oprema koja bi mogla da obavi takav test na oplati od ugljeničnih vlakana debeloj 12,7 santimetara.

U Lohridžovoj kontratužbi se navodi da je ovakvo rezonovanje problematično "jer ta vrsta akustične analize jedino otkriva da komponenta koja se ispituje samo što nije otkazala - obično milisekundu prije implozije - i ne detektuje nedostatke koji su postojali prije no što je oplata stavljena pod pritisak".

Dalje, plovilo je konstruisano da zaroni do dubine od 4.000 metara, gdje se Titanik i nalazi. Međutim, prema Lohridžovim riječima, prozor kroz koji putnici razgledaju spoljašnjost ima sertifikaciju za zaranjanje do 1.300 metara, a Oušn Gejt nije htio da plati proizvođaču da izradi prozor sertifikovan za 4.000 metara.

Odluka kompanije bi "izložila putnike potencijalo ekstremnoj opasnosti u eksperimentalnom podvodnom plovilu", navodi se u kontratužbi.

Međutim, kompanija je u žalbi navela da Lohridž "nije inženjer i nije dobio zaposlenje, niti je uopšte pitan da pruža inženjerske usluge na plovilu Titan".

On je dobio otkaz nakon što je odbacio uvjeravanja glavnog kompanijskog inženjera da je protokol za akustično praćenje i testiranje zapravo podesnije za otkrivanje nedostataka nego bilo koje skeniranje, navodi se u kontratužbi.

U saopštenju preko imejla, portparol kompanije je naveo da je sada nestali Titan završen u sezoni 2020-2021. godine, i da to nije više isto plovilo koje se navodi u sudskom postupku.

Međutim, Oušn Gejt je primio još jedno upozorenje 2018. godine Društva za pomorsku tehnologiju koje sebe opisuje kao grupu profesionalaca koja okuplja inženjere, tehnologe, učesnike u donošenju političkih odluka i edukatore.

U pismu jednom od rukovodilaca Oušn Gejta, Stoktonu Rašu, Društvo je insistiralo na tome da kompanija, prije puštanja plovila u komercijalnu upotrebu, podvrgne plovilo testiranju koje bi nadzirali spoljni eksperti kako bi se provjerilo da li je dovoljno bezbjedno za putnike. Raš je to odbio.

Upravo se Raš nalazio za komandama plovila Titan kada je ono nestalo, u nedjelju 17. juna.

U njemu je bilo pet putnika. Ukoliko su još živi, imaju kiseonika za manje od 20 sati, a sve više brodova i aviona iz cijelog svijeta traga za plovilom Oušn Gejta, čije je sjedište u mestu Everet u državi Vašington, i koja izvodi turistička zaranjanja to Titanika jednom godišnje, počev od 2021. godine.

Američka oblaska straža donijela je juče ujutro prvu dobru vijest otkako je počela potraga za Titanom: jedan kanadski avion je detektovao podvodne zvuke, nalik kucanju, ali plovilo još nije nađeno. Dio spasilaca se zato usmjerio na oblast okeana iz koje se čuo taj zvuk, mada još nije potvrđeno da li ga je izazvao čovek.

( BETA, Ne.V. )