Ministarstvo odlučuje koliki je višak zaposlenih u javnoj upravi

Naredbom da se broj zaposlenih u Opštini Ulcinj smanji za četvrtinu, njen predsjednik Nazif Cungu je pokazao koliko je problem viška zapošljenih u crnogorskim opštinama i državnoj upravi prijeko potrebno riješiti.

Ovim problemom bavi se Ministarstvo javne uprave, iz kojeg su “Vijestima” kazali da je cilj svih njihovih aktivnosti da se na svim nivoima javne uprave utvrdi koji je to optimalan broj zaposlenih sa kojim uprava može efikasno da odgovori svim potrebama.

Iz Ministarstva ističu da će od posebne važnosti biti procjena broja zaposlenih, a da zatim slijedi plan optimizacije. Nacrt plana optimizacije u opštinama sačiniće tim Zajednice opština Crne Gore, dok će za ministarstva to raditi timovi iz samih ministarstava.

“To ne mora nužno da znači i smanjenje broja zaposlenih u svim segmentima javne uprave, već samo u onim gdje se utvrdi da postoji višak zaposlenih,” rečeno je iz Ministarstva, na čijem je čelu Suzana Pribilović.

Iz Centra za građansko obrazovanje (CGO) ističu da je više od trećine radno sposobnih stanovnika zaposleno u državnoj upravi i da se višak broji na hiljade.

“Procjene su da će u narednih nekoliko godina minimum 4.000 ljudi ostati bez posla, ali i istovremeno da taj broj treba biti značajno veći da bi se osjetili rezultati i smanjili rashodi u ovom dijelu,” upozorila je koordinatorka programa u CGO Ana Nenezić.

Koliko je stanje problematično, prema njenom mišljenju najbolje pokazuje činjenica da su ukupni dugovi crnogorskih opština na kraju 2016. godine iznosili više od 143 miliona eura.

“Propustili smo da blagovremeno reagujemo i kroz reorganizaciju i optimalizaciju sprovedemo ovaj proces na najbezbolniji način. Ovako, posao nas čeka i on se mora završiti, ali uz sada već teže posljedice,” smatra koordinatorka CGO-a.

Na pitanje “Vijesti” koliko se odmaklo sa reformom javne uprave, ona je kazala da su rezultati za više od 15 godina vrlo skromni.

“Osim površnih, čestih i dominantno kozmetičkih promjena i hiperprodukcije strateških dokumenata, suština ostaje manje više nepromijenjena,” kazala je Nenezić.

Funkcioner Demokrata Nikola Rovčanin kazao je da ta dokumenta upravo služe kako bi se domaćoj i međunarodnoj zajednici pokazalo da je navodno reforma sprovedena.

I u njegovim Demokratama i u Građanskom pokretu URA ističu da je većina budžeta crnogorskih opština opterećena obavezama za zarade zaposlenih, a na uštrb kapitalnih izdataka za realizaciju infrastrukturnih projekata.

“Tako su mnoge opštine u Crnoj Gori ostale bez gradskih bazena, domova kulture, parkova, ulica, a neke i bez vode, samo da bi redovna mjesečna primanja imalo na hiljade zaslužnih članova DPS-a i njegovih satelita. Sada se Nacrtom zakona o lokalnoj samoupravi ti partijski kadrovi pokušavaju zadržati, tako što se povećava granica potrebnog radnog iskustva za službenike i stariješine do čak 8 godina. Time se pravi zaštitni bedem oko partijski udomljenih do visine koju ne može preskočiti 11.000 visokoškolaca sa Biroa,” kazao je Rovčanin.

Međutim, sagovornici “Vijesti” iz opozicije i NVO sektora sumnjaju da će plan reforme donijeti rezulatate, prije svega zbog partijskog zapošljavanja. “Mislim da je u ovoj konstalaciji iluzorno očekivati značajnije izmjene od strane istih vlasti koje su kreirale ovakav ambijent,” zaključila je Nenezić.

Demokrate: Preko noći svi postaju poslanici

Funkcioner Demokrata (DCG) sumnja da sa ovakvim sistemom teško da imaju čemu da se nadaju visokoškolci koji posjeduju znanje i čekaju na Zavodu za zapošljavanje.

“Tri decenije su vrata državnih organa bila otvorena za potrebe obezbjeđenja podrške DPS-u. Sada, kada se kuća prepunila, vrši se profesionalizacija, ali ne depolitizacijom, već tako što partijski zaposleni kadrovi preko noći postaju 'profesionalci'. Takođe, na hiljade zaposlenih u javnoj upravi koji ne podržavaju aktuelnu vlast trpe partijski instalirane starješine, iako posjeduju mnogo veća znanja od njih,” kazao je Rovčanin.

Rakčević: Zbog udomljavanja, troškovih zaposlenih veći pet miliona

Najbolji primjer partijskog zapošljavanja jeste Glavni grad, gdje su troškovi prema zaposlenima, od stupanja gradonačelnika Slavoljuba Stijepovića na vlast, porasli skoro pet miliona, ističe odbornik URA Luka Rakčević.

Kako bi se popunile budžetske rupe koje su posljedica upravo partijskog zapošljavanja, vlasti su, napominje odbornik u Skupštini glavnog grada, odlučile da podignu namete.

“Tako je u posljednjih godinu i po u Podgorici nedefinisan porez na nepokretnost, duplirane su lokalne komunalne takse, dok se u javnosti provlači i uvođenje dva nova nameta - komunalna naplata i komunalni doprinos. Slično je i u Ulcinju gdje je uvećana boravišna taksa, cijena vode, a odvoz smeća izjednačen sa cijenom električne energije,” kazao je Rakčević u razgovoru za “Vijesti”.

( Miloš Rudović )