EPA priprema nova rješenja: Jasniji pogled na vazduh i količinu polena

Agencija za zaštitu životne sredine (EPA) do jeseni će pripremiti nova rješenja kojima će poboljšati prikaz podataka o kvalitetu vazduha. Ujedno, kako su rekli “Vijestima”, radiće na poboljšanjima i kod prikaza podataka sa mjernih stanica za polen.

Agencija je tek nakon 2020. godine počela da podatke o kvalitetu vazduha prikazuje na način da su oni razumljiviji za korisnike.

Početkom te godine, građani su se više puta žalili na zagađenost, ali su razloge za to što ih “oči peku” nalazili ili u ličnom osjećaju ili na aplikacijama koje su, povlačeći podatke Agencije, razvijali nezavisni autori.

Nakon više objava na tu temu, Agencija ne potom korigovala način prikaza podataka, tako da posjetioci na adresi epa.org.me/vazduh na mapi, za svaku mjernu stanicu vide ikonicu koja bojom opisuje indeks kvaliteta vazduha, odnosno koncentracije pojedinih čestica u vazduhu, od crvene za “veoma visoki” do dvije nijanse zelene za “niski” i “veoma niski”.

Iz Agencije sada najavljuju da će podatke učiniti još čitljivijim.

“Da bi podaci o kvalitetu vazduha koji su dostupni na web-portalu Agencije, bili predstavljeni na način koji je još razumljiviji i prihvatljiviji za javnost, Agencija će unaprijediti prikaz podataka, kako na mobilnim, tako i na drugim dostupnim aplikacijama.

Realizaciju očekujemo do kraja septembra tekuće godine. Svi predlozi su više nego dobrodošli, jer nam je veoma važno da javnost bude pravovremeno informisana, na odgovarajući način”, kazali su “Vijestima”.

Za aktuelno rješenje putem kojeg na veb-sajtu prikazuju podatke o kvalitetu vazduha, kako su rekli, nemaju podatke o posjetama.

“Za sada nemamo tehničku mogućnost registrovanja posjete veb aplikaciji na kojoj se nalaze podaci o kvalitetu vazduha, ali ćemo tu opciju uvesti unapređenjem veb portala, koji planiramo da realizujemo tokom ove godine”, kazali su iz Agencije.

Podaci sa mjernih stanica za polen takođe su na veb-sajtu Agencije, dostupni sa naslovnice, kroz kategoriju “Naše aplikacije”, kao i oni o kvalitetu vazduha.

“Od klimatskih karakteristika zavisi i period kada će biljka biti u fazi polinacije. Upravo je to razlog zašto sa pažnjom pratimo koncentraciju alergenog polena u vazduhu i izrađujemo polenski kalendar za teritoriju Crne Gore. Važno je da osobe koje pate od alergijskih tegoba redovno na našem web portalu prate rezultate mjerenja, jer im ti podaci mogu pomoći u planiranju aktivnosti na otvorenom kao i u eventualnim konsultacijama sa ljekarom ukoliko imaju problema koji su u vezi sa alergijskim reakcijama”, rekli su “Vijestima”.

Podatke o koncentraciji polena korisnik može da vidi izborom opcije “Mjerne stanice za polen”, sa naslovnice veb-sajta Agencije. Tada se otvara nova veb lokacija - polenmontenegro.wixsite.com/polenepa i ne prikazuju podatke o koncentranciji polena na način da korisnik jednostavno za dan upita vidi kolika je zasićenost vazduha polenom i za koju biljku.

Umjesto toga, data je mapa mjernih stanica, a za svaku od njih, izborom grada - Podgorica, Nikšić, Mojkovac, Tivat i Bar, otvara se tabela sa listom biljnih vrsta, gdje je, za određeni period, data prognoza da li je koncentracija polenovih zrna u porastu, odnosno da li može izazvati alergijske reakcije.

“Način prikazivanja rezultata u vezi sa izmjerenom koncentracijom polenovih zrna u vazduhu je prilagođen uobičajenom ‘semaforskom’ prikazu, upravo zbog boljeg razumijevanja predstavljenih podataka. U tabelama su dati nazivi alergenih biljaka uz prikaz koncentracija odgovarajućom bojom uz predstavljanje prognoze u skladu sa najavljenim meteo uslovima”, rekli su iz Agencije.

Kazali su i da je aktuelni sajt na kojem su prezentovani podaci o koncentraciji alergenog polena u vazduhu izrađen u okviru projekta koji je finansirala kancelarija UNDP Crna Gora, tokom 2015. godine.

“Nastojaćemo da unaprijedimo i ovaj dio, u okviru već pomenutih aktivnosti unapređenja sajta”, kazali su “Vijestima”.

Na tom veb-sajtu stoji i da u funkciji trenutno nisu mjerne stanice Nikšić i Tivat, ali iz Agencije kažu da nisu tačni. Za nikšićku su kazali da radi, a ona iz Tivta da je stavljena van snage, ali da je postavljena nova u Kotoru. Na veb-sajtu nema podataka sa mjerne stanice Kotor.

“Ekstremna ekologija” koristi otvorene podatke, u Crnoj Gori odavno ništa

“Ekstremna ekologija” projekat je Dejana Lekića, kroz koji je razvio više aplikacija za razumljiv prikaz podataka, pored ostalog, o kvalitetu vazduha i polenu.

“Egzaktni podaci iz svih relevantnih izvora, obrađeni prostorno i statistički, na dnevnom, nedjeljnom, mjesečnom i godišnjem nivou, predstavljeni u dinamičnoj formi lako razumljivim indikatorima, daju informaciju o stanju životne sredine, na novi i uzbudljiv način”, stoji u opisu na veb-stranici https://xeco.info.

U aplikaciji koja prikazuje koncentracije polena, korisnik izborom mjerne stanice tako dobija jednostavnu sliku koja pokazuje koje su biljke “aktivne”, kakva je koncentracija polena za pojedinu biljku, kao i kolika je zasićenost vazduha polenom.

“Ekstremna ekologija” navedena je kao jedan od primjera korišćenja otvorenih podataka Vlade Srbije, na veb-sajtu data.gov.rs.

U Crnoj Gori, na istoj lokaciji, data.gov.me, nema sličnih primjera, a posljednji set podataka, kako se navodi, objavljen je u maju prošle godine.

( Damira Kalač )