Zagađenost vazduha u Podgorici: Tri dana duplo veće zagađenje

U Podgorici je 12 dana u avgustu koncetracija PM10 čestica u vazduhu bila veća od granične vrijednosti, rezultati su Centra za ekotoksikoloških ispitivanja (CETI) koja su urađena od prvog do 27. avgusta, saopšteno je iz Agencije za zaštitu prirode i životne sredine. Iz Agencije su kazali da je veliki broj požara koji su bili aktivni na teritoriji opštine Podgorica, posebno poslednjih desetak dana avgusta, negativno uticao na kvalitet vazduha. "Na osnovu rezultata koje nam je dostavio Centar za ekotoksikološka ispitivanja u periodu od 1-27. avgusta tokom 12 dana evidentirana su prekoračenja granične vrijednosti za srednju dnevnu koncentraciju PM10 čestica", kaže se u saopštenju Agencije dostavljenom agenciji MINA. Navodi se da su očekivana prekoračenja granične vrijednosti, imajući u vidu meteorološke prilike, površinu koja je zahvaćena požarima i višednevne, kontinuirane emisije ovog polutanta koji je u konkretnom slučaju rezultat sagorijevanja biljne mase, najviše niskog rastinja i trave.

Iz Agencije su naveli da su najveće koncentracije PM10 čestica u vazduhu izmjerene 25., 26. i 27. avgusta, i da su kretale od 110,4 µg/m3 do 123,19 µg/m3 (granična srednja dnevna koncentracija iznosi 50 µg/m3). "Prekoračenja granične vrijednosti registrovana su i 6. (57,06 µg/m3), 7.(55,80 µg/m3), 8.( 57,78 µg/m3), 11.( 52.61 µg/m3), 12.(73,48 µg/m3), 19.( 65,31 µg/m3), 20.( 55,79 µg/m3), 23. (53,07 µg/m3) i 24. (73,75 µg/m3)", navode iz Agencije. Oni su savjetovali građanima da slijede preporuke koje je za slučaj pogoršanja kvaliteta vazduha izdao Institut za javno zdravlje Crne Gore i koje se nalaze na sajtu te institucije i Agencije. "U istom periodu, koncentracija ugljen(II)oksida CO (ugljen monoksida) kretala se u opsegu od 01-1,66 mg/m3 i bila je ispod propisane vrijednosti za zaštitu zdravlja koja iznosi 10 mg/m3. Podatke sa ostalih mjernih stanica dobićemo nakon laboratorijske obrade uzoraka i validacije podataka u okviru Mjesečnog izvještaja o kvaliteu vazduha za avgust", kaže se u saopštenju Agencije. Kako su objasnili, u skladu sa zakonm i propisanom metodologijom mjerenja, obrade uzoraka i rezultata, podatke sa mjernih stanica nakon validacije, CETI koji sprovodi godišnji program praćenja kvaliteta vazduha, dostavlja Agenciji mjesečni izvještaj o kvalitetu vazduha do 15. u mjesecu. "Takozvani nevalidirani podaci, jer se radi o izvještavanju u realnom vremenu sa automatskih analizatora, su dostupni građanima na sajtu Agencije 24 časa bez prekida, osim u slučajevima objektivnih okolnosti koje su izazvane kvarom opreme, nestankom električne energije ili prekidom internet komunikacije, što je sada slučaj sa analizatorom koji mjeri koncentraciju PM10 čestica u realnom vremenu na mjernom mjestu u Podgorici, i u kvaru je", kazali su iz Agencije. Navodi se da se mjerenje koncentracije ovog polutanta vrši neprekidno, drugom, referentnom metodom, koja iziskuje laboratorijsku obradu uzoraka i da je zbog aktuelne situacije ubrzan postupak laboratorijske obrade uzoraka sa mjernog mjesta u Podgorici. Prema njihovim riječima, mjerna stanica na lokaciji Nova Varoš je u funkciji i nije imala prekida u radu. "Zbog manjih tehničkih problema došlo je do prekida veze između stanice i web stranice Agencije, ali je taj problem u najkraćem roku riješen i podaci o kvalitetu vazduha sa automatskih analizatora su dostupni javnosti, osim kao što smo prethodno naveli, podaci o koncentraciji PM10 čestica u realnom vremenu, jer je analizator u kvaru", kazali su iz Agencije. Oni su objasnili da će, kako su dobili informaciju od ovlašćenog servisa da je popravka pomenutog instrumenta neisplativa, urgento zahtijevati da se budžetom za 2018. godinu odobri novac za nabavku novog analizatora. "U međuvremenu, uz podržku CETI-ja potrudićemo se da informacije o koncentraciji PM10 čestica sa mjernog mjesta u Podgorici budu dostupne javnosti na nedjeljnom nivou", navode iz Agencije. Oni su kazali da kao trajno rešenje, očekuju realizaciju projekta "Jačanje kapaciteta za upravljanje kvalitetom vazduha u Crnoj Gori" koji je započeo i u čijoj će prvoj fazi biti izrađena studija, na osnovu svih raspoloživih podataka u cilju revizije postojeće Državne mreže za praćenje kvaliteta vazduha. Kako su kazali, u okviru tog projekta biće urađena revizija zona kvaliteta vazduha i definisane lokacije za deset automatskih stacionarnih stanica, stanica za praćenje prekograničnog zagađenja vazduha i dvije nove stanice. Iz Agencije su kazali da će nakon završetka tih aktivnosti biti nabavljena nedostajuće opreme u vrijednosti od milion EUR, odnosno nabavljeni novi analizatora i dvije automatske stacionarne stanice za kvalitet vazduha kojima će upravljati Agencija. Navodi se da će biti nabavljena i laboratorijska oprema za Zavod za hidrometeorologiju i seizmologiju i kompletna prateća oprema za EMEP stanicu koja je u nadležnosti Zavoda.

( Mina )