Napadi izazvali porast globalnih cijena hrane

Ruske bespilotne letjelice pogodile su juče ukrajinski lučki grad Izmail duž granice sa Rumunijom, i izazvale značajnu štetu i veliki požar u objektima ključnim za izvoz žitarica, što je dovelo do porasta globalnih cijena hrane.

Ukrajinski ministar za infrastrukturu Oleksandr Kubrakov rekao je da je u napadu na taj grad na Dunavu oštećeno oko 44.000 tona žita “koje su očekivale zemlje Afrike, Kina, Izrael”.

“Ruski teroristi su ponovo napali luke, žito, globalnu bezbjednost hrane”, objavio je predsjednik Ukrajine Volodimir Zelenski na Telegramu.

Ruska državna novinska agencija RIA je objavila da su napadnuti luka i infrastruktura za žitarice u kojima su bili smješteni strani plaćenici i vojna oprema. Gađano je i brodogradilište za popravku brodova, dodala je.

Luka na Dunavu je glavna alternativna ruta iz Ukrajine za izvoz žitarica

Napadi su zaustavili brodove koji su se spremali da stignu tamo i utovare ukrajinsko žito prkoseći de fakto blokadi koju je Rusija ponovo uvela sredinom jula.

Rusija je prošlog mjesca izašla iz sporazuma o žitu sa Ukrajinom, koji je omogućavao ukrajinske isporuke na svjetska tržišta iz crnomorske luke Odesa. Njene snage od tada izvode napade na luke u Ukrajini, pojačavajući pritisak na ključnu industriju. U prethodne dvije nedjelje, Rusija je izvela desetine napada dronovima i raketama na Odesu i rječne luke u regionu koje se koriste kao alternativni putevi. Luka Izmail je glavna alternativna ruta iz Ukrajine za izvoz žitarica.

Usljed napada je izbio požar u industrijskim i lučkim objektima, a oštećen je i lift za žito, prenio je AP.

Vazduhoplovne snage Ukrajine saopštile su juče ujutro da su tokom noći presrele 23 drona, uglavnom iznad Odese i Kijeva. Kijevske vlasti navode da je presretnuto svih 10 dronova poslatih na glavni grad Ukrajine.

Poslije najnovijih napada, cijene pšenice su juče porasle oko tri odsto, a kukuruza gotovo dva odsto. Cijene na svjetskim tržištima stalno variraju dok Rusija udara na ukrajinske luke i poljoprivrednu infrastrukturu.

Ukrajina je vodeći dobavljač pšenice, kukuruza, biljnog ulja i drugih poljoprivrednih proizvoda važnih za Bliski istok, Afriku i djelove Azije, čiji se građani bore sa visokim cijenama hrane i glađu, navodi AP.

Ukrajina može da izvozi žito i kopnenim putevima i željeznicom kroz Evropu, ali su te rute skuplje nego one preko Crnog mora i to pitanje dovodi do podjela među obližnjim zemljama.

Moskva je najnovije napade na ukrajinsku žitnu infrastrukturu opisala kao odmazdu za ukrajinski udar na most preko Kerčkog moreuza do Krima koji je korišćen za snabdijevanje njenih trupa na jugu Ukrajine. Rusko ministarstvo odbrane uvelo je juče ograničenja za kretanje brodova i aviona u moreuzu, objavila je agencija TASS. Nije saopšten razlog za taj potez.

Američka ambasadorka Bridžit Brink osudila je napade u saopštenju, navodeći nedavne ruske mete: “Kuće. Luke. Silosi za žito. Istorijske zgrade. Muškarci. Žene. Djeca”.

Rusija i Ukrajina su prije godinu dana postigle sporazum, uz posredovanje Ujedinjenih nacija i Turske, o ponovnom otvaranju tri ukrajinske crnomorske luke blokirane sukobima i pružile su garancije da brodovi koji ulaze u njih neće biti napadani. Rusija je u julu odbila da produži važenje tog sporazuma, navodeći da je njen izvoz obustavljen.

Predsjednik Rusije Vladimir Putin razgovarao je juče putem telefona sa turskim kolegom Tajipom Erdoganom, prenio je Rojters.

Kremlj je saopštio da je Putin ponovio uslov Rusije da se vrati sporazumu o žitu: da se primijeni paralelni sporazum kojim se poboljšavaju uslovi za njen izvoz hrane i đubriva. Taj izvoz je već izuzet od sankcija.

Erdoganov kabinet je saopštio da su se on i Putin dogovorili da ruski lider uskoro posjeti Tursku.

Putin, koga Međunarodni krivični sud traži zbog ratnih zločina, ove godine nije bio u zvaničnim posjetama inostranstvu, a bivšu sovjetsku teritoriju je napustio samo jednom od početka invazije. On je bio u jednodnevnoj posjeti Teheranu prije više od godinu dana. Erdogan odavno govori da se nada da će ugostiti Putina i ubijediti ga da se ponovo pridruži dogovoru o žitu.

( A.Š. )