Rusi i dalje najveći investitori

Najveći strani investitori u Crnoj Gori za period januar-maj ove godine su ruski državljani koji su investirali 52,5 miliona eura. Najviše novca su uložili u kupovinu nekretnina 28,9 miliona eura, u preduzeća i banke u Crnoj Gori 12,3 miliona eura, a u interkompanijski dug - pozajmice svojim preduzećima u Crnoj Gori 13,2 miliona eura.

To pokazuju novi podaci Centralne banke o stranim direktnim investicijama.

Ovo potvrđuje da bez obzira na narušene diplomatske odnose između Crne Gore i Rusije, zbog ukrajinske krize i uvođenja sankcija Rusiji, ruski državljani i dalje u velikom broju dolaze u Crnu Goru i donose svoj kapital da investiraju. Da je tako, pokazuje i podatak da je Crna Gora za period januar-jun ove godine izdala 21,5 hiljada radnih dozvola strancima, od čega se na državljane Rusije odnosi 7.412 ili 34,3 odsto ukupnog broja.

Investitori iz Rusije imaju vrlo mali odliv investicija iz Crne Gore za razliku od drugih. Na investiranih 52,5 miliona eura ruski građani su u ovih pet mjeseci iz Crne Gore povukli 11 miliona eura, većinom kroz prodaju nekretnina za šest miliona.

Drugi po vrijednosti investitori su građani i preduzeća iz Srbije koji su investirali 48 miliona eura, od čega najviše u kupovinu nekretnina 26,1 milion eura, 10,5 miliona eura u pozajmice svojim firmama u Crnoj Gori i 8,2 miliona investicionih ulaganja u preduzeća i banke registrovane u Crnoj Gori. Investitori iz ove susjedne države su u istom periodu iz Crne Gore povukli 25,3 miliona eura, najviše kroz prodaju nepokretnosti 12,4 miliona eura.

Na trećem mjestu nalaze se investitori iz Švajcarske koji su za ovih pet mjeseci u Crnu Goru investirali 39 miliona eura. Oni su najviše ulagali kroz pozajmice svojim firmama u iznosu od 27,2 miliona eura, direktne investicije u kompanije i banke vrijedile su 6,6 miliona, a u kupovinu nekretnina 5,1 milion eura. Investitori iz ove zemlje su u istom periodu iz Crne Gore povukli 17,7 miliona eura, od čega najviše 10,5 miliona kroz prodaju - smanjenje udjela u preduzećima i bankama registrovanim u Crnoj Gori.

Na četvrtom mjestu po vrijednosti direktnih stranih investicija su građani i firme iz Turske sa ulaganjem od 32,1 milion eura. Oni su najviše trošili na kupovinu nekretnina 21,6 miliona eura, a zatim na pozajmice svojim firmama u Crnoj Gori devet miliona eura, dok su 815 hiljada eura uložili u kompanije i banke. Investitori iz ove države imali su najveći odliv investicija iz Crne Gore u vrijednosti od 31,8 miliona eura, pa je njihov uticaj u neto prilivu stranih investicija svega 300 hiljada.

Turski građani i firme najviše novca su odlili iz Crne Gore kroz prodaju udjela u firmama od 18 miliona eura, kao i povraćaju pozajmica od 12 miliona eura.

Tek na petom mjestu po visini stranih investicija nalazi se neka država koja je članica Evropske unije, a to je Njemačka sa 28,3 miliona eura. Građani i firme iz ove zemlje najviše novca su investirali u kupovinu nekretnina 18,5 miliona eura, 5,6 miliona eura u domaća preduzeća i banke i četiri miliona eura u pozajmice svojim firmama koje posluju u Crnoj Gori. Investitori iz ove zemlje imali su i odliv investicija u vrijednosti 9,7 miliona eura od čega je 7,6 miliona odnosi na povlačenje novca iz domaćih preduzeća i banaka.

Nakon ove velike petorke po investicijama u Crnu Goru slijedi Kipar sa 24 miliona eura, Ujedinjeni Arapski Emirati sa 19,8 miliona, Sjedinjene Američke države 18,9 miliona i Austrija sa 13,5 miliona eura.

Na desetom mjestu se nalaze investicije iz Ukrajine od 9,4 miliona, od čega je u kupovinu nekretnina uloženo 8,6 miliona.

Za ovih šest mjeseci zabilježene su investicije iz 45 rangiranih država ili teritorija, a najmanje novca iz Jordana 308 hiljada eura, Slovačke 315 hiljada, Monaka 362 hiljade eura, Moldavije 365 hiljada, Malezije 400 hiljada, Bugarske 408 hiljada,...

Pad stranih investicija za 16 odsto

Ukupne strane investicije za ovih pet mjeseci iznosile su 361 milion eura, dok su u istom periodu prošle godine vrijedile 428 miliona eura. To je pad za oko 16 odsto.

Kada se uzme u obzir odliv, neto strane investicije su vrijedile 193 miliona eura i bile su za 101 milion eura manje.

Na smanjenje investicija uticao je prestanak programa ekonomskog državljanstva na kraju prošle godine, preko kojeg su stranci uz određene investicije, pa i kupovine nekretnina, mogli steći pravo na crnogorsko državljanstvo.

U cijeloj prošloj godini neto strane investicije su iznosile 782 miliona eura, i to je bio drugi po visini iznos od nezavisnosti 2006. godine. Najveće neto strane investicije bile su 2009. godine 1,06 milijardi eura, najviše zahvaljujući tadašnjoj prodaji Elektroprivrede 434 miliona eura.

Od 2019. Rusi kupili nekretnina za 208 miliona

Građani Rusije u proteklih pet godina od 2019. godine su u tri godine bili najveći investitori u Crnoj Gori, a u te druge dvije godine bili su na drugom mjestu. Prošle godine su ih prestigli investitori iz Srbije, a 2019. iz Azerbejdžana.

Rusi su u ovom periodu u Crnu Goru uložili 534 miliona eura, od čega najviše u kupovinu nekretnina 208 miliona eura.

( Goran Kapor )