Zajednica opština: Troškove postupka oporezivanja da plaćaju oni koji su ih skrivili

Zajednica opština zalaže se za dopunu Zakona o porezu na nepokretnosti, tražeći da troškove postupka oporezivanja plaćaju oni koji su ih skrivili.

„Vlasnici nepokretnosti u Crnoj Gori obavezaće se da plate troškove poreskog postupka ako su propustili da u roku podnesu poresku prijavu za porez na nepokretnosti ili da izvrše druge zakonske obaveze, čime su direktno doprinijeli pogrešno utvrđenom činjeničnom stanju u rješenju na koje su se žalili“, piše u inicijativi kojom se predlaže drugačije uređivanje troškova postupka, a koja će, kako je saopšteno, biti upućena resornom ministarstvu čim se za to steknu uslovi.

Devet crnogorskih opština isplatilo je više od dva miliona eura "određenoj grupi advokata i advokatskih kancelarija" za troškove postupka oporezivanja nepokretnosti, što je podatak koji "izaziva ozbiljnu zabrinutost", kazali su iz Zajednice opština.

„Apsurdno je to što ove troškove uzrokuju upravo oni poreski obveznici koji ne podnesu poresku prijavu ili ne obavijeste organ o promjenama koje utiču na oporezivanje a zatim, preko advokata, izjavljuju žalbe zbog grešaka u rješenju koje su upravo zato i nastale. Ovu priliku, naravno, koriste da traže troškove postupka, kojih uopšte ne bi ni bilo da žalbu podnesu sami, bez angažovanja advokata“, saopštila je generalna sekretarka Zajednice opština Mišela Manojlović.

Ona je navela i da je uključivanje "određenih advokata i advokatskih kancelarija" u postupke oporezivanja nepokretnosti pojava novijeg datuma koja je "na površinu izbacila svu ranjivost pravnog sistema" i to upravo po pitanju troškova postupka koji "devastiraju opštinske budžete".

U vezi sa rješenjem tog problema opština, Manojlović je kazala da se tome može stati na put samo zakonom kojim će se propisati da troškovi postupka oporezivanja nepokretnosti padaju na teret poreskog obveznika.

„Zajednica ne dovodi u pitanje pravo poreskog obveznika na žalbu i na zastupanje od strane kvalifikovanog punomoćnika, ali se zakonom mora zabraniti da iz neprava crpi pravo, tj. da iz budžeta opštine naplati troškove postupka koje je skrivio nepodnošenjem poreske prijave, odnosno prekršajem za koji je zaprijećena novčana kazna u maksimalnom iznosu od 2 hiljade eura za fizička lica i 20 hiljada eura za pravna. Govorimo o jednom od univerzalnih pravnih principa koji datira iz Rimskog prava i koji je svojevremeno Valtazar Bogišić formulisao tako da „niko svoje pravo koristiti ne može tek drugome na štetu ili dosadu“. Plaćanje troškova postupka počiniocima prekršaja zbog koga su ti troškovi i nastali svakako predstavlja i štetu i besmislicu“, kaže Manojlović.

Iz Zajednice navode da su podaci iz javnih registara i evidencija koji se, pored poreske prijave, koriste za utvrđivanje poreza, vrlo često nepouzdani ili ih uopšte nema, a da, u roku propisanom za donošenje rješenja (do 30. aprila tekuće godine), poreski organ ne može obezbijediti učešće stranke koja bi dala tačne podatke.

Sa druge strane, kako kažu iz Zajednice, propisi vezani za ispravku podataka iz javnih registara su "takvi da će im svako pristupiti samo ako ima lični interes, pošto ispravke koštaju i vremena i novca". "Tako se zapravo tek u žalbi iznosi i dokazuje drugačije činjenično stanje na osnovu koga poreski organ mora umanjiti prvobitno utvrđeni iznos, što je osnov za naplatu troškova postupka po Advokatskoj tarifi, čak i kada je razlika u iznosu poreza zanemarljiva", dodaju.

U Zajednici smatraju da je inicirana dopuna Zakona o porezu na nepokretnosti jedini način na koji se može zaštiti javni interes, a novac opština, koji bi se isplatio advokatima na ime troškova postupka, usmjerio za namjene koje su u interesu građana.

Pored toga, Zajednica je u inicijativi predložila da se opseg tog zakona proširi na sve započete postupke oprezivanja, da bi se spriječila isplata troškova u aktuelnim postupcima protiv opština u kojima je veliki broj poreskih obveznika, takođe preko advokata, tražio izmjenu konačnog ili pravosnažnog poreskog rješenja "i, naravno, troškove postupka", koristeći neke procesne mogućnosti koje im daje Zakon o Ustavnom sudu Crne Gore.

( B.H. )