Erdogan i Vučić kod Orbana

Premijer Mađarske, koja je od danas domaćin najvećeg međunarodnog sportskog događaja godine, ugostiće lidere Srbije, Turske, Katara i niza centralnoazijskih država.

Viktor Orban, samoproglašeni zagovornik “neliberalne demokratije” koji zauzima agresivan stav prema zapadnim partnerima, planira brojne bilateralne sastanke u narednim danima dok se u Budimpešti održava Svjetsko prvenstvo u atletici 2023.

Tokom devetodnevne atletske manifestacije Orban će razgovarati sa katarskim emirom i predsjednicima Turske, Azerbejdžana, Kirgistana, Uzbekistana i Turkmenistana, kao i liderima Srbije i Republike Srpske, prenio je Asošiejtid pres (AP).

U jučerašnjem intervjuu za državni radio Orban je opisao te lidere kao “političke prijatelje” Mađarske i rekao da će atletsko prvenstvo biti forum za bilateralne sastanke, kao i razgovore s poslovnim ljudima iz cijelog svijeta, uključujući Kinu.

“Ako postoji veliki svjetski događaj, onda ta zemlja poziva svoje prijatelje”, rekao je Orban i dodao da su takvi događaji “manje ili više tajni niz diplomatskih sastanaka”.

Spisak zvanica odražava Orbanovu težnju da poveća diplomatsku i političku saradnju sa autokratijama na Balkanu i u Aziji, ocjenjuje AP.

Orban, koji je na vlasti od 2010, sprovodi diplomatsku strategiju “istočnog otvaranja”, koja se uveliko oslanja na partnerstva i trgovinske sporazume sa zemljama poput Rusije i Kine.

Mađarska je, za razliku od susjeda u centralnoj i istočnoj Evropi, održala bliske veze s Moskvom nakon početka invazije na Ukrajinu, povećavajući isporuke ruskog gasa i nafte i odbijajući da pomogne Ukrajini oružjem ili da dozvoli njegov transfer preko zajedničke granice.

Ovaj stav, kao i godine navodnih kršenja vladavine prava i nazadovanja demokratije, su u velikoj mjeri izolovali Mađarsku među njenim evropskim i američkim partnerima, što je dovelo do zamrzavanja milijardi eura iz evropskih fondova i sankcija iz Vašingtona.

Najvažniji Orbanov sastanak biće s turskim predsjednikom Redžepom Tajipom Erdoganom, s kojim će razgovarati o bezbjednosti, odbrani i ekonomskoj saradnji

Mađarski ministar spoljnih poslova Peter Sijarto je na jučerašnjoj konferenciji za novinare rekao da će veći dio Orbanovih sastanaka ove nedjelje biti usmjeren na obezbjeđivanje snabdijevanja Mađarske prirodnim gasom iz Katara, Azerbejdžana i nekoliko zemalja centralne Azije.

Međutim, Orbanov najvažniji sastanak će biti s turskim predsjednikom Redžepom Tajipom Erdoganom, s kojim će razgovarati o bezbjednosti, odbrani i ekonomskoj saradnji, prema saopštenju iz njegovog kabineta.

Turska i Mađarska su jedine članice NATO-a koje nisu ratifikovale Švedsku kandidaturu za pridruživanje tom vojnom savezu. Vlada Mađarske je saopštila da će ponovo razmotriti tu temu na narednoj sjednici parlamenta koja je zakazana za kraj septembra.

Orban će se sastati i s liderom Republike Srpske Miloradom Dodikom, koji je pod sankcijama SAD i Velike Britanije.

Sijarto je juče rekao da su te sankcije “veoma ozbiljni napori Zapada da negira demokratski izabrane lidere zajednice bosanskih Srba”.

Predsjednik Srbije Aleksandar Vučić boraviće u dvodnevnoj posjeti Mađarskoj, 19. i 20. avgusta, tokom koje će prisustvovati ceremonijama obilježavanja Dana državnosti Mađarske i otvaranja prvenstva u atletici, saopšteno je iz njegovog kabineta.

Vučić je juče rekao da će na skupu u Budimpešti razgovarati s Erdoganom i napomenuo da je za Srbiju “važno da ima najbolje moguće odnose sa Turskom”.

On je za Radio-televiziju Srbije naveo da dvije zemlje imaju “korektne, pristojne odnose”, ali da je tačno da je tursko slanje oružja Prištini “nešto što je kvarilo naše odnose”, o čemu je razgovarao s Erdoganom telefonom na “iskren, otvoren način”.

“Vjerujem da će ovo (susret) biti dalji korak u pravcu poboljšanja naših odnosa i da ćemo uskoro moći da ugostimo predsjednika Erdogana u Beogradu”, rekao je Vučić.

Vučić očekuje jačanje pritiska

Vučić je rekao da je pisanje stranih medija, poput analize CNN-a u kojoj taj američki medij navodi da se on “smije u lice zapadu”, “priprema i kampanja za ono što slijedi od sljedeće nedjelje”.

“Ja očekujem velike i teške pritiske po pitanju sankcija Ruskoj Federaciji, vjerovatno najteže do sada... Uostalom možete da vidite da se u Srbiji polako pravi obruč, pokušavaju da me izoluju da ostanem sam…Pogledajte medije, svi su postali Amerikanci ili Rusi, više Srba nema nigdje”, rekao je Vučić.

On je za RTS rekao da je cilj da se primora Srbija da promijeni svoju politiku.

Upitan da li bi Srbija mogla da bude izolovana ukoliko ne uvede sankcije, Vučić je kazao da te priče “sluša već 10 godina”, kada god se Srbija suprotstavi nečemu sa Zapada.

“Srbija nikada nije izolovana, niti možete da je izolujete, jer vodimo ozbiljnu, odgovornu i pametnu politiku i to su gluposti.”

( A. Šofranac )