Kraj Prigožina i Vagnera

Vođa ruskih plaćenika, Jevgenij Prigožin, bio je u privatnom avionu koji se sinoć srušio sjeverno od Moskve, saopštile su ruske vlasti. Saopšteno je da je u avionu bilo deset osoba, uključujući tri člana posade. Prema prvim informacijama, svi su stradali.

Sinoć nije bilo pouzdane potvrde da je Prigožin poginuo, ali je kanal “Grey Zone” na Telegramu koji se povezuje sa Vagnerom objavio da je Prigožin mrtav.

“Vođa Vagner grupe, heroj Rusije, istinski patriota svoje domovine - Jevgenij Viktorovič Prigožin umro je kao rezultat djelovanja izdajnika Rusije,” stoji u postu na kanalu “Grey Zone”. “Ali čak i u paklu, biće najbolji! Slava Rusiji!”

Uzrok nesreće sinoć nije bio jasan, ali Prigožinova dugogodišnja svađa s vojnim sektorom i oružanom pobunom koju je predvodio u junu pružaju dovoljan motiv ruskoj državi za osvetu, naveo je je “Gardijan”. Mediji povezani s Vagnerom su brzo sugerisali da je ruski protivvazdušni raketni sistem oborio avion.

Rosavijacija, ruska agencija za avijaciju, je saopštila da su “Prigožin i komandant Vagnera Dmitrij Utkin” bili u avionu koji se srušio. “Istraga je pokrenuta povodom pada aviona “embraer” koji se dogodio u Tverskoj oblasti. Ime i prezime Jevgenija Prigožina je na popisu putnika” navodi se u saopštenju Rosaviacije, prenijela je državna novinska agencija TASS.

Ministarstvo za vanredne situacije Rusije saopštilo je da se avion koji je putovao iz Moskve za Sankt Peterburg srušio blizu sela Kuženkino u Tverskoj oblasti.

Prigožin, 62, predvodio je pobunu protiv najviših vojnih zvaničnika Rusije 23. i 24. juna, za koju je predsjednik Vladimir Putin kazao da je dovela Rusiju do ivice građanskog rata.

Pobuna je okončana pregovorima i očiglednim dogovorom sa Kremljom koji je doveo do toga da se Prigožin preseli u susjednu Belorusiju uz garancije Putina i bjeloruskog predsjednika Aleksandra Lukašenka. Međutim, činilo se da se slobodno kretao unutar Rusije nakon tog dogovora.

Prigožin, koji je tvrdio da je želio smjenu ministra odbrane Sergeja Šojgua i Valerija Gerasimova, načelnika generalštaba, u ponedjeljak je objavio videoobraćanje za koje je kazao da je snimljeno u Africi.

Ruski Telegram kanal VChK-OGPU je objavio da je Dmitrij Utkin, centralna figura Vagnera i najbliži saradnik Prigožina, takođe bio među putnicima aviona. “Vagner je obezglavljen,” objavio je kanal. U nepotvrđenim izvještajima ruskih medija navodi se da su Prigožin i njegovi saradnici prisustvovali sastanku sa zvaničnicima ruskog ministarstva odbrane.

Rojters te podatke nije mogao da potvrdi iz nezavisnih izvora, a Kremlj i ministarstvo odbrane sinoć nijesu komentarisali te navode.

Ubrzo nakon što je avion nestao sa neba, drugi privatni avion koji se povezuje sa Prigožinom koji je po svoj prilici isto letio za Sankt Peterburg, Prigožinovu bazu, vratio se u Moskvu, pokazuju podaci o letovima. Taj avion je sletio u Moskvi, objavio je Rojters.

“Flight radar 24 online tracker je pokazao da je avion Embraer Legacy 600 (oznaka aviona RA-02795) nestao sa radara u 18:11 po lokalnom vremenu.

Na snimku objavljenom na društvenim mrežama prikazana je letjelica slična privatnom avionu kako pada s neba prema zemlji. Na drugom snimku, čija autentičnost takođe nije potvrđena, prikazani su ostaci aviona u plamenu. Vidi se najmanje jedno tijelo.

Mihailo Podoljak, savjetnik šefa kabineta ukrajinskog predsjednika Volodimira Zelenskog, nakon izvještaja o padu aviona, objavio je na Tviteru: “Što se tiče Prigožina: moramo sačekati da se raziđe magla rata.”

“Međutim, jasno je da Putin nikome ne prašta zbog svojeg vlastitog zvjerskog straha - onog istog koji ga je paralisao u junu 2023. - i čekao je trenutak. Takođe je očigledno da je Prigožin sebi potpisao smrtnu presudu onog trenutka kada je povjerovao u čudne ‘garancije Lukašenka’ i ne manje apsurdnu ‘iskrenu riječ’ Putina,” napisao je Podoljak. “Uklanjanje Prigožina i komande Vagnera dva mjeseca nakon pokušaja puča je signal Putina ruskim elitama pred izbore 2024. godine: ‘Borite se! Neposlušnost znači smrt’,” dodao je.

Predsjednik SAD Džo Bajden kazao je da ne raspolaže sa činjenicama o tome što se dogodilo, ali je dodao da “nije iznenađen”. “U Rusiji se ne dešava puno toga iza čega ne stoji Putin, ali ne znam dovoljno da bih dao konkretan odgovor”, istakao je Bajden.

Premijerka Estonije Kaja Kalas kazala je za CNN da “ako je istinito, to pokazuje da će Putin eliminisati protivnike i to plaši svakoga ko pomisli da izrazi mišljenje koje se razlikuje od njegovog.”

Poljski ministar spoljnih poslova Zbignjev Rau na državnom kanalu TVP Info kazao da je teško imenovati “bilo koga ko bi intuitivno mislio da je ovo slučajnost”. “Dešava se da politički protivnici koje Vladimir Putin smatra prijetnjom svojoj vlasti ne umiru prirodno”, kazao je on.

Prokremljski analitičar Sergej Markov je, kako prenosi portal “Politico” pokušao prebaciti krivicu na Ukrajinu.

“Prigožin je mrtav. Niko ne vjeruje da je ovo nesreća”, napisao je na Telegram kanalu. U odvojenom postu, nagovještavajući koga bi spin doktori Kremlja mogli okviriti za pad aviona u satima i danima koji dolaze, Markov je rekao da je “ubistvo Prigožina i Utkina ... vjerovatno teroristički napad Ukrajine pred Dan nezavisnosti Ukrajine.”

“Svi neprijatelji Rusije već se raduju. Ubistvo Prigožina je glavno postignuće Ukrajine ove godine”, napisao je Markov.

Dok su vijesti o padu aviona stizale, Putin je govorio na događaju povodom obilježavanja Bitke kod Kurska, hvaleći heroje Rusije u “specijalnoj vojnoj operaciji” u Ukrajini, prenijela je agencija Asošijetid pres.

( N.Bogetić )