Podgorica samo parovima pomaže da postanu roditelji

Glavni grad Podgorica za hetero parove koji žele da se ostvare kao roditelji, pružiće u narednoj godini finansijsku podršku do dvije, odnosno četiri hiljade eura, u zavisnosti od toga da li postupak vantjelesne rade u Crnoj Gori ili inostranstvu.

To se, pored ostalog, navodi u Predlogu odluke o naknadi troškova postupka medicinski potpomognute oplodnje (MPO), o kojem će odbornici u Skupštini raspravljati na sjednici koja je zakazana za 12. oktobar.

Predlog ne obuhvata i žene bez partnera, iako i njima, kao i hetero parovima, pravo na liječenje neplodnosti na teret države priznaje Zakon o MPO.

U Predlogu odluke o naknadi troškova postupka MPO piše da Glavni grad vrši naknadu troškova za ove postupke, a koji se ne obezbjeđuju iz sredstava Fonda za zdravstveno osiguranje (FZO) i koji su sprovedeni u skladu sa zakonom kojim se uređuje postupak.

Pravo na naknadu troškova, kako piše, imaju punoljetni žena i muškarac koji su u braku, odnosno vanbračnoj zajednici, državljani Crne Gore, sa prijavom prebivališta najmanje dvije godine neprekidno, neposredno prije podnošenja zahtjeva, a supružnik u trenutku podnošenja zahtjeva. Da bi mogli da se kod Glavnog grada prijave za ovu vrstu podrške, kandidati moraju ispuniti uslov i da takvo pravo nisu ostvarili u nekoj drugoj jedinici lokalne samouprave i da se postupak za koji traže naknadu sprovodi u godini prijave.

Prema Predlogu, Glavni grad vrši naknadu troškova MPO prema cjenovniku zdravstvene ustanove koja je ovlašćena za sprovođenje postupaka, troškove pregleda ljekara specijaliste ginekologije/urologije u vezi sa MPO, troškove propisanih ljekova, a u vezi s postupkom MPO, kao i troškove smještaja za vrijeme postupka.

U dijelu koji se odnosi na visinu troškova, kako je navedeno u Predlogu Odluke, parovi mogu da računaju na naknadu do 80 odsto, a ne više od 2.000 eura za postupak koji je sproveden u ovlašćenoj zdravstvenoj ustanovi na teritoriji Glavnog grada, do 60 odsto, a ne više od 2.000 eura za postupak u zdravstvenoj ustanovi koja se nalazi na teritoriji druge opštine.

Do 50 odsto, a ne više od 4.000 eura, parovi mogu da računaju na naknadu ako se postupak sprovodi u inostranstvu.

U tekućoj godini može se ostvariti pravo na naknadu troškova za najviše dva MPO postupka.

O tome kome će priznati pravo na naknadu, odlučuje Komisija, koju obrazuje Gradonačelnik. Komisija o zahtjevima odlučivaće rješenjem.

U dijelu u kojem su opisani razlozi za donošenje ovog predloga, pored ostalog, navedeni su konstantno loša demografska slika unazad tri godine i negativan prirodni priraštaj.

“Usvajanjem ove odluke značajno bi se pomoglo parovima koji imaju poteškoće da dobiju djecu, a samim tim bi se uticalo na natalitet u Glavnom gradu, odnosno u Crnoj Gori”, piše u Predlogu.

Dodaje se i da “istaživanja pokazuju da svaki šesti par u Crnoj Gori ima problem začeća, što znači da između 10 i 15 odsto stanovništva ima problem sa neplodnošću”.

“Unazad desetak godina na svakih deset žena koje su se liječile od steriliteta dolazio je po jedan muškarac, a danas se broj neplodnih muškaraca izjednačio sa brojem žena”, navodi se u Predlogu odluke.

Iz Skupštine Glavnog grada podsjećaju da je sličan servis podrške parovima koji se bore sa problemom neplodnosti pokrenut 2020. godine.

Kako se dodaje, finansijski efekti Odluke neće imati značajniji dodatni uticaj na budžet Glavnog grada.

Glavni grad u 2021. i 2022. za liječenje neplodnosti izdvajao je 10.000 eura godišnje. Tada nije postojala komisija, već je Grad sredstva opredjeljivao u odnosu na odluke koje donese Fondacija “I ja imam pravo da budem mama”.

“Vijesti” su lani objavile da se na taj način odluka o tome ko može da bude roditelj uz podršku Glavnog grada, prepušta u ruke jedne osobe, direktorice Fondacije Žane Mihaljević.

Glavni grad, kao i opštine Danilovgrad, Bar i Kolašin, imale su potpisane memorandume o saradnji sa Fondacijom. Mihaljević je tada tvrdila da su kriterijumi na osnovu kojih se dodjeljuju sredstva, utvrđeni memorandumom, ali u tom dokumentu bile su navedene samo obaveze koje Fondacija ima prema opštini sa kojom ga potpisuje. Fondacija je imala utvrđen i Pravilnik o dodjeli i raspoređivanju donacija, pomoći i drugih sredstava, a prema njemu, kako su “Vijesti” pisale prošle godine, odluku o tome kome se dodjeljuje novac za liječenje neplodnosti donosi - direktorica Mihaljević.

“Direktorica Fondacije... kao organ će donijeti odluku u odnosu na sljedeće kriterijume: zahtjev tražioca... i priloženu medicinsku dokumentaciju”, piše u dokumentu.

Odluku o naknadi troškova postupka MPO predložili su odbornici DPS-a Stefan Ćulafić, Maja Miročević Rotolo, Slađana Vujačić i Nermin Abdić, te Budimir Mugoša (SDP) i Miloš Mašković (SD) i nezavisni odbornik Aleksandar Saša Zeković (Građanska inicijativa “21. maj”).

U Baru prijave i za žene bez partnera

Opština Bar objavila je nedavno javni poziv za raspodjelu novca za medicinski potpomognutu oplodnju. U tu svrhu opredijeljeno je 30.000 eura.

Za razliku od Glavnog grada, Bar će podržati i žene koje nemaju partnere.

Javnim pozivom predviđeno je da do 3.000 eura može biti dodijeljeno bračnim, odnosno vanbračnim supružnicima, odnosno ženi bez partnera, a koji su iskoristili zakonsko pravo na liječenje neplodnosti postupcima MPO na teret FZO.

Za one koji započinju ili su započeli liječenje, može biti opredijeljeno do 1.500 eura.

Uslov za sve kandidate je da imaju prebivalište na teritoriji Opštine Bar.

Obrazac za prijave objavljen je na vebsajtu Opštine www.bar.me, a poziv je otvoren do 20. oktobra.

( Damira Kalač )