Dijele ljude, a problemi stoje - dio opština u raskoraku sa državnom politikom i svojim nadležnostima

Politika opština bi morala biti u skladu sa državnom, ali u posljednje vrijeme odluke nekih lokalnih samouprava su u suprotnosti i sa principima građanskog društva i države, ocijenili su sagovornici “Vijesti”.

Najsvježiji primjeri odluka koje se kose sa zvaničnom državnom politikom jeste spuštanje zastava na pola koplja u Opštini Zeta zbog dešavanja na Kosovu i preimenovanje Dana opštine Pljevlja tako da se poklapa sa vjerskim praznikom jednog naroda (pravoslavnog).

Koordinatorka programa Demokratizacija i evropeizacija u Centru za građansko obrazovanje (CGO) Mira Popović Trstenjak kazala je da lokalne samouprave treba da rješavaju na dnevnom, ali na strateškom nivou, pitanja od značaja za građane i građanke, a koja su u njihovoj nadležnosti.

“Politika opština bi, po pravilu, morala biti u skladu sa državnom politikom, ali konfuzija koju imamo u tom dijelu već nekoliko godina je rezultat i činjenice da mi nemamo jasan pravac kretanja niti elementarne saglasnosti oko ključnih pitanja onih koji na različitim nivoima vrše vlast”, rekla je ona za “Vijesti”.

Navodi primjer izbora u Šavniku koji se ne okončavaju 11 mjeseci, zatim to što Budvom rukovodi optuženi za najteža krivična djela. Predsjednik Opštine Budva Milo Božović uhapšen je polovinom aprila, a nedavno je protiv njega podignuta optužnica za stvaranje kriminalne organizacije i šverc droge. Kako nema zamjenika, Božović iz zatvora rukovodi Opštinom i potpisuje važne odluke.

“Sprečavanje održavanja sjednice Skupštine Opštine (SO) Andrijevica, promjena dana opštine u multikonfensionalnim i multietničkim Pljevljima u vjerski praznik jedne zajednice, samo su neki od primjera koji ukazuju kako na nedostatak razvijene političke kulture, ali i na nefunkcionalnost sistema i institucija, a šteta za sve to u konačnici ide na račun građana i građanki Crne Gore”, upozorila je.

Direktorica Centra za građanske slobode (CEGAS) Marija Popović Kalezić ocijenila je da se ovaj način i karakter donošenja odluka karakteriše kao negativna praksa koja je u direktnoj suprotnosti sa principima građanskog društva i drżave.

“Moramo postaviti pitanje šta su sve uzroci odlukama na lokalnom nivou koji ne doprinose razvoju demokratskog društva, toleranciji, afirmaciji multietičnosti i multikonfesionalnosti. Jačaju narodnjački desni politički izrazi i oni nemaju baš mnogo dodira sa razvojem lokalne samouprave kao servisa građana”, rekla je ona za “Vijesti”.

Ispred zgrade Opštine Zeta zastave su 29. septembra bile spuštene na pola koplja zbog žrtava na Kosovu. Na državnom nivou takva odluka nije donijeta, a čelnici Opštine Zeta do danas nijesu rekli ko je odlučio da se zastave spuste. Tog dana je u Srbiji i Republici Srpskoj bio dan žalosti zbog trojice Srba, članova naoružane grupe, i ubijenih u napadu koji su kosovske vlasti i Evropska unija osudile kao teroristički.

Zeta je najmlađa opština u Crnoj Gori, a nakon izbora 23. oktobra prošle godine, na vlasti su partije članice nekadašnjeg Demokratskog fronta (koalicija Za budućnost Zete) i SNP.

U Opštini Zeta je prije nekoliko mjeseci inicirano usvajanje Deklaracije o poništenju i nepriznavanju odluke o priznanju nezavisnosti Kosova, ali do toga nije došlo ni nakon trećeg pokušaja jer na sjednicu SO nijesu došli podnosioci ove inicijative - odbornici koalicije Za budućnost Zete.

Odbornici Skupštine Opštine Pljevlja podržali su prošle sedmice sa 19 glasova izmjene Statuta kojima se mijenja Dan opštine. On se do sada proslavljao 20. novembra, a izmjenama je predviđeno da od sada to bude 27. oktobar, kada se proslavlja i vjerski praznik Sveta Petka. Izmjene su podržali odbornici Nove srpske demokratije, Demokratske narodne partije, Pokreta za Pljevlja, Ujedinjene Crne Gore, jedini odbornik SNP-a i tri odbornika Demokrata. Jedan odbornik Demokrata je bio uzdržan.

Protiv su bili odbornici Demokratske partije socijalista (DPS), Bošnjačke stranke (BS) i odbornik GP URA, dok su odbornici Pokreta Evropa sad prije glasanja napustili salu. Prethodno su tražili da se odluka odloži i raspiše referendum na kojem bi se građani izjasnili.

U Pljevljima su na vlasti DF, PES, Demokrate, SNP i GP URA.

Ovu odluku treba da verifikuje Vlada. Iz izvršne vlasti su juče “Vijestima” rekli da još nijesu dobili ovu inicijativu.

Nedavno je premijer Dritan Abazović rekao da bi najbolje bilo da se zadržavaju datumi koji su generalnog karaktera, a ne da se vežu za vjerske događaje.

Obrazlažući svoj predlog da se 27. oktobar slavi kao Dan opštine Pljevlja predsjednik Opštine Dario Vraneš (DF) je kazao da se radi o najznačajnijem, istorijski najutemeljenijem i najslavnijem danu za sve građane Pljevalja bez obzira na vjersku, nacionalnu i političku ili drugu pripadnost.

“Na taj dan Pljevlja su dva puta oslobođena od okupatora, 1912. od viševjekovnog turskog ropstva, a 1918. od austrougarskog okupatora”, rekao je Vraneš.

Mira Popović Trstenjak poručuje da zamjena antifašističkog praznika, uz grube istorijske falsifikate, ne bi smjela biti odobrena niti od jedne Vlade jer bi se time uspostavio opasan presedan.

“Crna Gora je građanska država i vjerske zajednice ne mogu imati udjela u upravljanju ni na lokalnom ni na nacionalnom planu, jer to vodi samo daljoj polarizaciji i diskriminaciji dijela građana i građanki. Nismo zabilježili da se novo rukovodstvo bavi gorućim životnim pitanjima u Pljevljima, poput zagađenja, odliva stanovništva, problema koji imaju poljoprivrednici ili mladi ljudi, ali jesmo zabilježili kontinuiran napor da se podjele prodube i da se vrijeme i resursi gube na opasna pitanja koja podrivaju ustavno određenje države Crne Gore”, kazala je.

Smatra da potez čelnika Zete da uvedu Dan žalosti koji je proglašen u Srbiji se možda u dijelu biračkog tijela tumači kao solidarnost sa tom zemljom, ali u suštini predstavlja neodgovornu manipulaciju.

Podsjećajući da su se putevi Crne Gore i Srbije razišli 2006. godine, pa je, kako je ocijenila, današnje dodvoravanje Srbiji od nekih aktera neukusno, ali i opasno.

“Svakako da, kao i sa drugim komšijama, treba da razvijamo dobre međususjedske odnose, ali sa integritetom”, poručila je.

Nezrele političke strukture javni interes stavljaju iza partijskog

Popović Trstenjak navodi da je put Crne Gore ka EU od stagnacije, koja je trajala nekoliko godina, prešao u nespornu regresiju, a tome najviše doprinose nezrele političke strukture koje javni interes stavljaju iza partijskog i ličnog.

“To nije jedini, ali je sada, kako se čini, najveći balvan koji nam blokira put ka EU jer pregovora faktički više i nema, počev od toga da mi skoro godinu dana nemamo više ni Glavnog pregovarača sa EU, da je pregovaračka struktura nefunkcionalna, dok su ovoj Vladi i značajnom broju opština koje vode partije bliske Vladi evropska pitanja na dnu agende”, rekla je ona.

( Biljana Matijašević )