Cicvarić: Država da prepozna značaj kreiranja turističke ponude za OSI

Jako je važno da Crna Gora kao jedna vodeća turistička destinacija prepozna značaj kreiranja pristupačne turističke ponude za osobe sa invaliditetom (OSI) kao posebne kategorije turista, kako u dijelu poštovanja ljudskih prava tako i u dijelu ekonomske koristi za državu, kazala je izvršna direktorica nevladine organizacije “Ekvivalent” Svetlana Cicvarić.

Kako je saopšteno, ta NVO je organizovala završnu konferenciju u okviru realizacije projekta “Pristupačan turizam kao ljudsko pravo i razvojna šansa Crne Gore!” zahvaljujući finansijskoj podršci Američke ambasade u Podgorici.

"Na otvaranju završnog događaja ispred nevladine organizacije “Ekvivalent” prisutnima se obratila izvršna direktorica Svetlana Cicvarić koja je tom prilikom iskazala izuzetnu zahvalnost Američkoj ambasadi u Podgorici na pruženoj podršci za realizaciju ovog projekta koji je usmjeren na oblast pristupačnog turizma za lica sa invaliditetom u Crnoj Gori", piše u njihovom saopštenju.

Cicvarić je u svom izlaganju istakla da je jako važno da Crna Gora kao jedna vodeća turistička destinacija prepozna značaj kreiranja pristupačne turističke ponude za ovu kategoriju turista kako u dijelu poštovanja ljudskih prava lica sa invaliditetom, tako i u dijelu ekonomske koristi za Crnu Goru, "posebno ako se uzme u obzir činjenica da naša država značajne prihode u ukupnom bruto društvenom proizvodu ostvaruje upravo kroz učešće prihoda od turizma".

U svom izlaganju navela je da su pojedine zemlje, članice EU već duže vrijeme prepoznale benefite od pružanja turističkih usluga osobama sa invaliditetom i u tom pogledu razvile projekte pristupačnog turizma. Na kraju svog uvodnog izlaganja, ona je istakla da se Crna Gora ratifikacijom Konvencije UN o pravima lica sa invaliditetom obavezala da osobama sa invaliditetom osigura pravo na pristup proizvodima, dobrima i uslugama koji predstavljaju dio turističke ponude Crne Gore.

Ispred Američke ambasade u Podgorici, prisutnima se obratila zamjenica šefa odjeljenja za medije, kulturu i obrazovanje, gospođa Suzanne Schaefer.

"Podrška osobama sa invaliditetom nije samo moralna dužnost već i pitanje osnovnih ljudskih prava. Osim toga, poštovanje zakona i propisa u vezi sa pristupačnošću nije samo zakonska obaveza, već i odraz naše posvećenosti obezbjeđivanju jednakih mogućnosti i dostojanstva za sve. Ambasada SAD u Crnoj Gori rado podržava projekte koji unaprjeđuju toleranciju, različitost i inkluziju u crnogorskom društvu. Kroz naše programe grantova, programe razmjene i druge inicijative, nastojimo da pozitivno utičemo na živote osoba sa invaliditetom", istakla je Schaefer.

U ime nevladine organizacije “Ekvivalent” prisutnima se obratio i koordinator projekta, gospodin Milorad Hajrović koji se u svom izlaganju osvrnuo na rezultate projekta ističući značaj i prednosti pristupačnog turizma u dijelu primjene i poštovanja ljudskih prava osoba sa invaliditetom i ekonomskog razvoja naše države.

Hajrović je istakao da je tokom realizacije projekta održan veći broj sastanaka sa relevantnim državnim i lokalnim institucijama i organizacijama iz oblasti zaštite ljudskih prava lica sa invaliditetom, kao i iz oblasti turizma.

Naveo je da je u okviru implementacije ovog projekta izvršena nabavka određenog seta opreme asistivne tehnologije koja je korištena kroz pilot projekat ističući da se navedena oprema odnosi na obezbjeđivanje pristupačnosti pješčanih plaža i urbanih turističkih naselja osobama koje se otežano kreću i informacija o turističkim sadržajima određenih lokaliteta za osobe oštećenog vida ili sluha.

Koordinator projekta je potom kazao da je u okviru pilot faze projekta prvenstveno sprovedeno istraživanje kako sa osobama sa invaliditetom, tako i sa relevantnim institucijama i organizacijama, nakon čega je izvršen izbor institucija i organizacija sa kojim je zaključen Ugovor o ustupanju na korišćenje opreme asistivnih tehnologija.

Ovom prilikom navedena oprema uručena je “Udruženju lica sa tjelesnim invaliditetom Crne Gore”, “Organizaciji slijepih za Bar i Ulcinj”, “Prirodnjačkom muzeju Crne Gore” i “Biblioteci za slijepe Crne Gore.” U nastavku obraćanja, istakao je da je tokom trajanja pilot projekta, pružana tehnička podrška turistima sa invaliditetom i kontinuirano vršena promocija projektnih aktivnosti. Na kraju svog izlaganja izrazio je nadu da će oblast pristupačnog turizma biti značajnije prepoznata od strane svih relevantnih institucija i da će za njenu promociju i razvoj biti pružena znatno veća podrška.

Na konferenciji je potom dat osvrt na rezultate analize pravnog okvira kojim je uređena oblast turizma u Crnoj Gori, od strane saradnika na projektu, diplomiranog pravnika, jednog od autora Studije, Luke Stijepovića, koji je istakao da je zakonska regulativa koja uređuje oblast turizma u dobroj mjeri usklađena sa predviđenim standardima pristupačnosti za lica sa invaliditetom, ali da veliki problem predstavlja loša primjena zakonskih normi u praksi.

Potom se osvrnuo na Konvenciju UN-a o pravima lica s invaliditetom ističući da bi svi akteri koji direktno ili indirektno učestvuju u kreiranju pristupačne turističke ponude trebali da se vode konceptom „univerzalnog dizajna“ (dizajna za sve) koji podrazumjeva dizajniranje proizvoda, okruženja i usluga, tako da ih sva lica sa invaliditetom mogu koristiti u najvećoj mogućoj mjeri bez dodatnih adaptacija.

Nakon toga, prisutnima se obratio predsjednik Udruženja lica sa tjelesnim invaliditetom Crne Gore Andrija Marićević, organizacije koja je korisnik opreme ustupljene u okviru implementacije ovog projekta. Marićević je u svom izlaganju naveo da je njegovoj organizaciji dodijeljen skuter za kretanje lica sa invaliditetom i lica smanjene pokretljivosti u užim gradskim područjima i da je u periodu od maja do početka oktobra, skuter koristilo 59 turista sa invaliditetom koji nisu skrivali zadovoljstvo zbog mogućnosti njegovog korišćenja.

Potom se prisutnima obratio i Božidar Denda, direktor „Biblioteke za slijepe Crne Gore,“ jedne od institucija koja je korisnik opreme asistivne tehnologije.

Denda je u svom izlaganju istakao da je zahvaljujući dodijeljenoj opremi, tablet uređajima sa instaliranim softverom za pristup informacijama licima oštećenog vida i sluha, obezbjeđena dostupnost usluga i sadržaja “Biblioteke za slijepe Crne Gore.” Iskoristio je priliku da se zahvali nevladinoj organizaciji “Ekvivalent”, kao nosiocu projekta i Američkoj ambasadi u Podgorici kao donatoru projekta, ukazujući na izuzetno veliki značaj i ulogu opreme koja omogućava osobama sa invaliditetom pristup turističkim uslugama i sadržajima.

Na kraju ovog događaja prisutnima se obratio i jedan od korisnika opreme asistivne tehnologije, Nikola Zekić, diplomirani etnomuzikolog, koji je u svom izlaganju istakao da je zahvaljujući tablet uređaju koji je dodijeljen Prirodnjačkom muzeju Crne Gore, po prvi put imao priliku da potpuno samostalno i bez asistencije druge osobe uz korišćenje ovog uređaja se upozna sa svim izloženim eksponatima koji se nalaze u galeriji Prirodnjačkog muzeja Crne Gore. Ovo je veoma važno iz razloga što osobe sa invaliditetom na ovaj način mogu bez povrede ličnog dostojanstva, samostalno pristupiti sadržajima i uslugama koj predstavljaju dio turističke ponude.

Završna konferencija održana je sa ciljem predstavljanja rezultata projekta i prepoznavanja važnosti promocije i razvoja pristupačnog turizma za lica sa invaliditetom u Crnoj Gori.

( Mi.Ra. )