Australijanci izglasali 'Ne' na istorijskom referendumu koji bi dao glas starosjedjelačkim narodima

Australijanci su danas glasali "Ne" na istorijskom referendumu na kojem je trebalo da odluče da li da se autohtoni Australijanci prvi put priznaju Ustavom i da se uvede njihovo savjetodavno tijelo koje bi predlagalo mjere koje se tiču položaja starosjedjelačkih naroda Australije.

Od glasača je na referendumu traženo da odobre da Aboridžini i Ostrvljani Toresovog moreuza budu priznati u Ustavu i dobiju glas o pitanjima koja utiču na njihove živote.

Pristalice su navodile da bi starosjedjelački glas i njihovo unošenje u Ustav priznali posebno mjesto starosjedjelačkih naroda u istoriji Australije i dali im mogućnost uticaja na politiku Vlade.

Protivnici tih mjera su govorili da bi to podijelilo Australijance po rasnim osnovama i da ne bi smanjilo neravnoravnost starosjedjelaca.

Australijska televizija Ej-Bi-Si projektovala je danas da su tri australijske države glasale "Ne" što znači da je referendum propao jer je, pored ukupne većine glasova, potrebno da referendumsko pitanje podrže glasači u bar četiri od šest australijskih federalnih država.

Izostala je i nužna dvopartijska podrška koja se smatra neophodnom u Australiji da bi se uspješno izmijenio Ustav, a i starosjedjelačke vođe su bile podijeljene oko referendumske ideje.

Aboridžini u kopnenom dijelu Australije se kulturno razlikuju od ostrvljana Toresovog moreuza s arhipelaga kod sjeveroistočne obale, te se starosjedjelačko stanovništvo Australije kolektivno identifikuje kao Aborižini i Ostrvljani Toresovog moreuza. Po australijskom birou za statistiku oni su 2021. godine činili 3,8 odsto australijskog stanovništva što je bilo 23,2 odsto više nego pet godina ranije.

Autohtoni Australijanci su najneprilegovanija etnička grupa u Australiji. Muškarci starosjedjeoci imaju očekivani životni vijek od 71 godine, a žene 75 godina, što je 8,6 godina manje nego drugi australijski muškarci i 7,8 godina kraće nego druge australijske žene.

Aboridžini se ne pominju u Ustavu donijetom još prije 122 godine, jer su ih britanski kolonijalni vladari zanemarili. Pravo glasa nisu imali sve do 1960-ih, a po društveno-ekonomskom tanju su i dalje ispod prosjeka Australije.

Da je pobijedila strana koja je bila "Za", Ustav bi bio revidiran i u njega bi bilo unijeto da kaže da tijelo koje bi bilo nazvano "Glas starosjedjelaca" može da podnosi predloge Parlamentu i Vladi o pitanjima koja se odnose na Aboridižine i Ostvljane Toresovog Moreuza, a Parlament bi zakone donosio u skladu s tim.

( BETA )