N1: Najveće političke grupacije u Evropskom parlamentu će tražiti uvođenje kaznenih mjera protiv Srbije

Najveće političke grupacije u Evropskom parlamentu (EP) završile su nacrte svojih predloga Rezolucije o odnosima Kosova i Srbije i posljednjim oružanim incidentima u selu Banjska na sjeveru Kosova, u kojima će tražiti uvođenje kaznenih mjera protiv Srbije, ali imaju različite stavove o tome da li ih treba uvesti odmah ili tek ako se dokaže da zvanični Beograd ima bilo kakve veze sa “terorističkim napadom na sjeveru Kosova”, prenosi N1, koji se pozvao na saznanja u tim političkim grupacijama.

Evropski „narodnjaci“ iz Evropske narodne partije (EPP), najbrojnije političke grupacije u Evropskom parlamentu, stava su da bi trebalo osuditi podršku koju je zvanični Beograd dao počiniocima “terorističkog napada”, ali neće insistirati na oštrom rječniku i a priori kaznama protiv Srbije, zbog protivljenja nekoliko stranaka članica grupacije koje, kako navodi N1, pretežno dolaze iz zemalja koje nisu priznale Kosovo kao nezavisnu državu.

Kako N1 prenosi, EPP i Zeleni (Greens/EFA) slažu se da bi Srbija trebalo bude kažnjena, ali samo ako istraga pokaže vezu države sa incidentom u Banjskoj, dok Socijaldemokrate smatraju da je Srbija de fakto odgovorna za događaje od 24. septembra i da bi je odmah trebalo kazniti zbog toga, kao i dosadašnjih postupaka, za koje smatraju da nisu išli u prilog saradnji i smirivanju situacije.

U taborima Narodnjaka, Socijaldemokrata i Zelenih vlada mišljenje da bi trebalo ukinuti kaznene mjere protiv vlasti u Prištini, saznaje N1, pa se očekuje da će prilikom usaglašavanja finalne verzije teksta Rezolucije ta ideja dobiti dovoljnu podršku, uprkos ranije iskazanom stavu Službe za spoljne poslove EU u kojoj smatraju da još nisu prestali da postoje svi razlozi koji su doveli do uvođenja kaznenih mjera protiv Kosova.

Većina poslanika Socijaldemokrata (S&D) želi da u Rezoluciju uđe i jasna osuda retorike i postupaka predsjednika Srbije Aleksandra Vučića, smatrajući ga “destabilizujućim faktorom”, ali to, za sada, nema podršku ostalih političkih grupacija.

Među političkim grupacijama postoji konsenzus da se Rezolucijom EP o Kosovu i Srbiji osudi “teroristički napad” u Banjskoj i zahtijeva puna saradnja Prištine i Beograda oko istrage tog događaja, uključujući i procesuiranje i ekstradiciju odgovornih, “snažno apeluje” na obje strane da učine sve što mogu da se smanje napetosti i da ne povlače korake koji bi doveli do pogoršanja situacije, zahtijeva da Kosovo i Srbija ispune predloge EU koji vode ka deeskalaciji i da se vrate za pregovarački sto, za koji dijele mišljenje da je jedini način da se dođe do kompromisa kojim bi bili riješeni svi problemi i trajno uređeni međusobni odnosi.

Nejasno je, kako navodi N1, do koje mjere će evroposlanici okriviti sami sebe, odnosno institucije EU, za stanje na Kosovu i zaoštravanje situacije, jer je, podsjeća taj medij, većina njih u debati održanoj prije dvije nedjelje ukazivala na odgovornost EU, prije svega za izostanak rezultata dijaloga Beograda i Prištine. Zeleni su, podsjeća N1, čak na odgovornost pozivali i Miroslava Lajčaka, specijalnog predstavnika EU za dijalog, ali kako saznaje taj medij, dogovorili su se da ipak ne insistiraju da se njegovo ime nađe i u Rezoluciji.

Sastanak predstavnika političkih grupa iz Evropskog parlamenta na kome će predstavljati svoje predloge nacrta i dogovarati se oko izgleda finalne verzije teksta Rezolucije o odnosima Kosova i Srbije i događajima u Banjskoj biće održan u ponedjeljak uveče u Strazburu, na marginama prvog dana zasjedanja EP. Glasanje na plenarnoj sjednici je zakazano za četvrtak, 19. oktobra u podne.

Rezolucije Evropskog parlamenta predstavljaju zvaničan stav te institucije, ali nisu obavezujuće za institucije EU ili države članice.

( B.H. )