Mutni poslovi Marovića došli na naplatu
Zbog odluke Međunarodnog arbitražnog tribunala, račun opštine Budva bi već u ponedjeljak mogao da bude blokiran. Iz lokalne uprave najavljuju nove sudske postupke, ali razmatraju i mogućnost uzimanja kredita
Odluka Međunarodnog arbitražnog tribunala sa sjedištem u Frankfurtu postaje izvršna 23. oktobra, kada njemačko-austrijski concern WTE/EVN može da blokira račun Opštine Budva i počne sa naplatom 40 miliona eura, čime je najveća korupcionaška afera organizovane kriminalne grupe na čijem je čelu odbjegli Svetozar Marović došla na naplatu.
To je “Vijestima” nezvanično potvrđeno u Opštini.
Predsjednik Skupštine opštine Nikola Jovanović, koji neformalno upravlja Opštinom nakon pritvaranja gradonačelnika Mila Božovića, nije odgovarao na poruke “Vijesti”.
Tribunal je prihvatio zahtjev njemačke kompanije iz Esena koja je pokrenula spor nakon što je u januaru 2020. napustila postrojenje za tretman otpadnih voda u Bečićima, da im se na ime garancije koju im je Opština Budva izdala u aprilu 2010. na kojoj stoji faksimil tadašnjeg gradonačelnika, sada pokojnog Rajka Kuljače, isplati 40 miliona eura.
“Vijestima” je nezvanično rečeno da će Opština pred sudom za izvršenje pokrenuti postupak kako bi spriječila da račun Opštine već od ponedjeljka bude u najvećoj blokadi u istoriji metropola turizma. Najavljuju su se i postupci pred sudovima u Crnoj Gori.
Međutim, ono što je jedna od solucija, kako je rečeno, je da Opština uzme kredit i spriječi blokadu funkcionisanja grada i isplati traženi iznos. Godišnji budžet Budve je oko 47 miliona eura, pa bi blokada računa paralisala grad. Na računu ima više od 13 miliona eura, i Opština bi mogla odmah isplatiti trećinu duga.
U pomoć će biti pozvana i Vlada Crne Gore.
Opštinu Budva od juna 2021. zastupa pravni tim, koji je imenovana na predlog tadašnjeg gradonačelnika Budve Marka Carevića, advokati Andreas Daxberger, Partner at DLA Piper Weiss-Tessbach Rechtsanwalte GmbH i Alexander Schultmeyer Counsel at DLA Piper Weiss-Tessbach Rechtsanwalte GmbH iz Austrije, kao i advokati Dušan Radosavljević i Miroje Jovanović iz Srbije.
Opština je svoju odbranu u Frankfurtu zasnivala na tome da je garancija običan falsifikat.
Riječ je, kako tvrde u Opštini, o spornoj garanciji iz 2010. koja nema saglasnost SO Budva, a zbog koje je Carević podnio krivičnu prijavu protiv Kuljače i više NN osoba koje su učestvovale u tom slučaju. Kuljača je odmah nakon optužbi demantovao da je potpisao spornu garanciju, te saopštio da ni na koji način nije učestvovao u njenom donošenju.
Specijalno tužilaštvo na čijem je čelu tada bio Milivoje Katnić odbacilo je prijavu zbog smrti prijavljenog, kao i protiv NN lica, jer kako je navedeno, ne postoji osnovana sumnja da su od bilo kog lica izvršena krivična djela koja se gone po službenoj dužnosti.
Inostrana kompanija je krajem 2019. naplatila državnu garanciju od 29,3 miliona eura od Vlade Duška Markovića, da bi već u januaru 2020. ostavila postrojenje Opštini u katastrofalnom tehničkom stanju.
Naknadno je podnijela još jednu tužba i to međunarodnom sudu u Ženevi, gdje traže naplatu još 31,9 miliona eura.
Kako je prekjuče saopšteno iz Opštine, odluka je dostavljena 10. oktobra 2023. godine u kasnim večernjim satima.
“Pravni tim je u prethodnih nekoliko dana analizirao i uspio da sagleda odluku i pripremi set odgovora na ovaj pokušaj ozakonjenja korupcije bez presedana. Dakle, sporna odluka je donijeta od strane tri osobe koje su očigledno pristrasno postupale u korist WTE. U vezi sa tim napominjemo da od juna mjeseca 2022. godine traje postupak po zahtjevu opštine pred njemačkim redovnim sudom u smislu izuzeća sva tri člana arbitražnog tribunala zbog očigledne pristranosti u korist WTE”, saopšteno je iz Opštine.
Taj postupak za izuzeće, kako navode, još traje.
“Takođe, zanemarena je činjenica da se u slučaju sporne garancije radi o notornom falsifikatu (o čemu postoji nesporan i nesporen nalaz vještaka grafologa), a o čemu je SDT još 2020, odnosno 2021. godine, detaljno informisan u formi krivične prijave i više dopuna, a dodajmo da o tom falsifikatu postoji komunikacija tužilaštava više država”, navode iz Opštine.
To pitanje, kako navode, će se “raspravljati na tri adrese i to pred redovnim državnim sudom u Njemačkoj, sudovima Crne Gore, ali i pred SDT-om, imajući u vidu sve materijale koji su do sada tom tužilaštvu do sada dostavljeni.
“O svim koracima, aktivnostima, i to procesnim i materijalnim, opština je ažurno i blagovremeno obavještavala Specijalno državno tužilaštvo, koje je takođe obaviješteno i o spornoj odluci arbitraže. Nadamo se da će SDT nakon navedene sporne odluke u konačnom privesti na saslušanje sve osobe za koje postoji osnovana sumnja da su ovu falsifikovanu “garanciju” predale predstavnicima kompanije WTE. Dodajmo ono što je opšte poznato - odnosno da sporna garancija nikada nije bila predmet razmatranja Skupštine opštine Budva, što je obavezno po zakonu, već predstavlja privatni aranžman osoba koje se slobodno kreću bez posljedica sa jedne i predstavnika WTE sa druge strane.
Postrojenje za tretman otpadnih voda u bečićkom naselju Vještice, koga je svečano prije sedam i po godina otvorio tadašnji premijer Milo Đukanović, a kome je prisustvovao i šef budvanske kriminalne grupe Svetozar Marović, jedan je od najvećih infrastrukturnih projekata Opštine, ali i najveća, još neistražena, korupcionaška afera budvanske kriminalne grupe.
Opština Budva svoju odbranu pred međunarodnim tribunalom zasniva na tvrdnji da je riječ o korupcionaškom poslu, u kome je učestvovao i sam izvršni direktor “WTE otpadne vode” Ginter Faust, koji je pred Specijalnim tužilaštvom priznao, te potpisao sporazum o priznanju krivice da je napumpavao fakture prilikom gradnje postrojenja, kako bi se vratilo tri miliona eura ličnog duga koji je napravio Marović.
Takođe, tribunalu su predočeni i nalazi eksperta dr Jože Duhovnika, koji je utvrdio da vrijednost izvedenih radova na izgradnji postrojenja od 41,4 miliona eura, koliko je prijavila njemačka kompanija treba umanjiti za precijenjenih 12,6 miliona eura. Takođe i finansijska ekspertkinja Ilinka Vuković, koju je angažovala budvanska opština, pronašla je druge sporne fakture čiji iznosi premašuju 3,5 miliona eura, dok je održavanje postrojenja tokom pet i po godina fakturisano 500 do 700 hiljada eura godišnje više od realne vrijednosti.
Zbog garancije, državi dužni skoro 30 miliona eura
Opština Budva se suočava i sa još jednom finansijskom blokadom, jer je dužna da državi, odnosno Ministarstvu finansija vrati 29.250.000 eura, koliko novca je krajem 2019. aktiviranjem državne garancije naplatio njemačko-austrijski koncern WTE/EVN, koji je potom napustio postrojenje za tretman otpadnih voda u bečićkom naselju Vještice.
To piše u presudi kotorskog Osnovnog suda, na koju je Opština već uložila žalbu.
Riječ je procesu koji je protiv Opštine pokrenulo Ministarstvo, koga zastupa Zaštitnik imovinsko pravnih interesa Crne Gore.
“Usvaja se tužbeni zahtjev, pa se obavezuje Opština da državi Crnoj Gori- Ministarstvu finansija nadoknadi iznos od 29.250.000 eura na ime garancije plaćanja sa zakonskom zateznom kamatom od 27. decembra 2019, kao i da Ministarstvu finansija nadoknadi troškove plaćene provizije Centralnoj banci Crne Gore u iznosu od 58.500 eura sa zakonskom zateznom kamatom”, piše u presudi, te se naglašava da je rok osam dana od dana pravosnažnosti presude pod prijetnjom prinudnog izvršenja.
Takođe, presudom je Opština dužna da Državi na ime troškova postupka isplati još 29.700 eura.
( Vuk Lajović )