Vučićev biznismen hoće akcije Prve banke

Firma iz Srbije, čiji je vlasnik blizak tamošnjoj vladajućoj partiji SNS koju kontroliše srbijanski predsjednik Aleksandar Vučić, zainteresovana je da dođe do vlasništva u Prvoj banci koju kontroliše Aco Đukanović, rođeni brat doskorašnjeg predsjednika države Mila Đukanovića.

Ove informacije “Vijestima” su potvrđene od izvora koji je upućen u dešavanja u vezi sa ovom transakcijom.

Centralna banka (CBCG) juče je zvanično saopštila da joj je firma iz Srbije predala 27. oktobra zahtjev za sticanje kvalifikovanog učešća do 50% (manjinskog učešća) u kapitalu Prve banke.

“U toku je proces odlučivanja po zahtjevu pravnog lica iz Srbije. Zahtjev je podnijet 27. 10. 2023. Centralna banka će o primljenom zahtjevu odlučivati u skladu sa zakonom predviđenim procedurama i rokovima. Radi objektivnog informisanja, napominjemo da fizičko lice koje se u medijima dovodi u vezu sa pravnim licem koje je podnijelo zahtjev, prema dokumentaciji dostavljenoj Centralnoj banci Crne Gore, nema veze sa podnosiocem zahtjeva”, saopšteno je iz vrhnovne monetarne institucije.

Saopštenje CBCG je uslijedilo nakon što je prekjuče Televizija Nikšić objavila informaciju da biznismen iz Republike Srpske Dalibor Matić kupuje Prvu banku.

Dobijanje odobrenja od CBCG je početak procesa za zaključenje dogovora o prodaji.

Izvor “Vijesti” je pojasnio da je riječ o biznismenu koji ima više firmi u Srbiji, a posjeduje i većinski paket akcija u jednoj od tamošnjih banaka.

“Ovaj biznismen se domogao atraktivne lokacije na Novom Beogradu gdje je prema planskoj dokumentaciji planirana gradnja stambeno-poslovnog kompleksa i do te lokacije je došao kupovinom potraživanja u okviru jednog stečajnog postupka čije je dio i Agencija za osiguranje depozita koja obavlja poslove za račun Republike Srbije”, pojasnio je izvor “Vijesti”, dodajući i da je u poslu sa mjenjačnicama novca u Srbiji.

Kako dalje navodi izvor “Vijesti”, firma ovog biznismena je u poslovnim projektima sa Elektroprivredom Srbije (EPS) u vezi sa naplatom struje. Državnu energetsku kompaniju u Srbiji kontroliše SNS.

Prema posljednjem izvještaju nezavisnog revizora BDO, koji je objavljen u maju ove godine i koji se odnosi na finansijsko poslovanje Prve banke, dato je mišljenje sa rezervom uz ocjenu da postoje “značajne neizvjesnosti koje izazivaju značajnu sumnju u vezi sa sposobnošću banke da nastavi poslovanje”, kao i da će nastavak poslovanja “u doglednoj budućnosti zavisiti od podrške akcionara banke i njihovih planova za dokapitalizaciju”.

Vlasnik revizoru saopštio da traži kupca

Revizor u izvještaju, objavljenom na sajtu Montenegro berze, naveo da je od akcionara informisan da postoji “interesovanje za kupovinu većinskog paketa akcija banke od strane strateških investitora iz Evrope i regiona”.

Revizor je utvrdio da više stavki u iskazima Prve banke nije tačno i da im je potrebna ispravka, kao i da prema tim parametrima banka sada ima koeficijent adekvatnosti ukupnog kapitala 13,39% (dok je propisani limit 10,63%), ukupnog osnovnog kapitala 9,77% (propisani limit 8,63%) i redovnog kapitala 9,77% (propisani limit 4,5%).

“Potencijalni kumulativni efekti pitanja iznijetih u djelovima našeg izvještaja i osnove za mišljenje sa rezervom i Skretanja pažnje, mogu direktno uticati na smanjenje adekvatnosti kapitala ispod propisanih minimuma, kao i na pogoršanje ostalih pokazatelja i limita propisanih od strane Centralne banke Crne Gore, što ukazuje na postojanje materijalno značajne neizvjesnosti koja izaziva značajnu sumnju u vezi sa sposobnošću banke da nastavi poslovanje u skladu sa načelom stalnosti poslovanja”, smatra revizor.

On je naveo da prema mišljenju rukovodstva banke “u kratkom roku može doći do realizacije neke od ponuda” za njenu prodaju, čime bi se “stvorili neophodni uslovi za opstanak i dalji razvoj banke”.

“Na osnovu raspoloživih informacija, nismo bili u mogućnosti da procijenimo efekte primjene budućih mjera od strane akcionara i rukovodstva banke, kao i efekte potencijalnih mjera i aktivnosti koje bi Centralna banka Crne Gore mogla da preduzme prema banci u vezi sa potencijalnim neusklađenostima banke u odnosu na propise koji regulišu bankarsko poslovanje u Crnoj Gori”, naveo je revizor.

Berza akcije banke stavila na promatranje kako bi spriječila zloupotrebe

Odbor za kotaciju Montenegroberze donio je juče odluku o privremenom raspoređivanju akcija Prve banke u segment za promatranje.

“Akcije Prve banke privremeno se raspoređuju u berzin segment za promatranje do prestanka okolnosti zbog kojih je emitent raspoređen u taj segment, a najduže šest mjeseci od dana donošenja odluke”, navodi se u odluci koja je objavljena na sajtu Montenegroberze.

Raspoređivanje neke kompanije u segment za promatranje znači da se njenim akcijama i dalje može trgovati na berzi, ali da će te transakcije biti pod posebnom pažnjom kako bi se spriječile eventualne zloupotrebe.

“S obzirom na to da je u sredstvima javnog informisanja u srijedu objavljena informacija da je Centralnoj banci (CBCG) 27. oktobra predat zahtjev za kupovinu kontrolnog paketa akcija Prve banke, odnosno sticanja kvalifikovanog učešća, koje okolnosti su posebne i zahtijevaju obavještenje investitora i skretanje pažnje javnosti, stekli su se uslovi za raspoređivanje emitenta u berzin segment za promatranje”, navodi se u odluci.

Jedan od zakonskih razloga za stavljanje kompanije u segment za posmatranje je “ako na tržištu postoje neprovjerene glasine koje mogu značajnije uticati na cijenu finansijskog instrumenta”, kao i u slučaju da je “emitent u postupku preuzimanja ili je ponuđač objavio svoju namjeru za preuzimanje emitenta”.

Ovi uslovi su ispunjeni jer je juče CBCG saopštila da joj je stigao zahtjev za saglasnost za kupovinu akcija Prve banke. Posmatranjem se želi izbjeći mogućnost da neko fiktivno sa malim trgovinama povećava vrijednost akcija, kako bi eventulno uticao na rast cijena po kojoj bi bile preuzimane preostale akcije, ako to bude volja i obaveza kupca.

( Marija Mirjačić )