Borci i antifašisti Ulcinja obilježili 26.novembar, dan kada je iz grada 1944. godine protjeran okupator sa pomogačima
"Nema ništa uzvišenije nego umrijeti za druge a ništa tužnije kada drugi zaborave na one koji su za njih umrli. Zato mi proslavom 26. novembra potvrđujemo da nijesmo i nećemo zaboraviti one koji su dali život za slobodu koju mi danas uživamo"
Povodom 26. novembra, dana kada je Ulcinj 1944, oslobođen od fašista u Drugom svjetskom ratu, predstavnici Udruženja boraca i antifašista Ulcinja i Saveza boraca i antifašista Crne Gore, Ivo Bevenja, Hurije Šabanović i Stevan Radunović, danas su položili vijence palim borcima i žrtvama okupatora i njihovih pomagača na spomeniku "Sloboda" na Pinješu.
Predsjednik ulcinjskog Udruženja Ivo Bevenja kazao je da Ulcinj u svojoj istoriji bilježi mnogo značajnih datuma ali da 26.novembar zauzima posebno mjesto.
"Ovaj datum nije značajan samo po tome što je grad tada oslobođen od najvećeg zla tog doba, fašizma već što je kao posljedica takve sulude ideologije veliki broj naših građana tu slobodu platio svojim životima", kazao je Bevenja.
Podsjetio je da su ukupno 172 Ulcinjanina stradala u Drugom svjetskom ratu od kojih 95 Albanske a 77 Crnogorske nacionalnosti. Naveo je da je Ulcinj 26. novembar, kao Dan Opštine zvanično slavio sve do 12. januara 1996, kada je tadašnji saziv lokalnog parlamenta odlučio da datum promijeni za prvu subotu aprila, koja simbolizuje odlazak pomoraca na brodove, kraj berbe maslina i početak sezone.
"Da li je tim napravljena nepravda prema žrtvama koji su život dali za slobodu ovog grada, nije na meni da sudim. To ostavljam narednim generacijama da sude, presude i isprave ako smo pogriješili", kazao je Bevenja.
Naveo je da je jedina želja boraca da se naredne generacije protiv mogućeg narastanja fašizma, nikad ne bore oružjem već snagom zdravog razuma.
"Nema ništa uzvišenije nego umrijeti za druge a ništa tužnije kada drugi zaborave na one koji su za njih umrli. Zato mi proslavom 26. novembra potvrđujemo da nijesmo i nećemo zaboraviti one koji su dali život za slobodu koju mi danas uživamo i da slobodno možemo reći da služimo za primjer drugim kako se sa punim poštovanajem i uvažavanjem, može živjeti bez obzira na sve različitosti“, kazao je Bevenja.
Prisutnim mještanima i gostima, na platou ispred spomenika, obratio se i potpredsjednik SUBNOR-a Stevan Radunović i Sadik Šaba na Albanskom jeziku.
Program je vodila Marta Mašanović a učenici OŠ "Maršal Tito" i "Boško Strugar" izveli su prigodan kulturno- umjetnički program.
Ulcinj već više od dvije i po decenije, odlukom tadašnjeg saziva SO, 26. novembar ne obilježava kao Dan Opštine. Na inicijativu predsjednika Demokratskog saveza u Crnoj Gori, Mehmeta Bardhija, koji je imao većinu u parlamentu, odbornici su za Dan Opštine odredili prvu subotu u aprilu.
"Taj datum nametnula nam je komunistička vlast jer smo većinsko albansko stanovništvo u gradu. U Ulcinju 26. novembra 1944. nije bilo okupatora, pa nije moglo biti ni bilo kakvog oslobođenja”, kazao je ranije Vijestima Bardhi, koji je bio poslanik i predsjednik Opštine.
No, borci i antifašisti Ulcinja, uporni su u namjeri da taj datum otrgnu od zaborava.
"Nas borce i antifašiste ne zanimaju prve subote aprila. Interesuje nas zašto smo jedini grad u Crnoj Gori koji kao Dan opštine ne slavi dan oslobođenja u Drugom svjetskom ratu", kazao je Vijestima poslije svečane Akademije 2018, tadašnji potpredsjednik ulcinjskog SUBNOR-a, sada pok. Milan Klikovac.
Svečanoj akademiji prije pet godina, prisustvovao je i tadašnji predsjednik Opštine Ljoro Nrekić. On je borcima i antifašistima lično čestitao, donirao novac na ime troškova i obećao dalju pomoć u radu organizacije.
Borci i antifašisti Ulcinja, poslednju svečanu Akademiju povodom dana oslobođenja održali su 2019, da bi ona u naredne tri godine bila odlagana zbog korone.
( Samir Adrović )