Građani plaćaju stotinu bivših „fotelja”

Naknadu po prestanku funkcije prima skoro stotinu bivših zvaničnika izvršne i zakonodavne vlasti, pokazuju podaci dostavljeni “Vijestima”.

Iz Vlade Milojka Spajića saopštili su da prema podacima njihovog Generalnog sekretarijata, naknadu primaju 52 bivša funkcionera izvršne vlasti.

Osim nekadašnjih Vladinih zvaničnika, novac od države po istom osnovu dobijaju i 34 doskorašnja poslanika, te osam bivših savjetnika u parlamentu.

Iz Vlade napominju da kad su u pitanju bivši članovi izvršne vlasti (premijer i ministri), njima pravo na naknadu utvrđuje skupštinski Administrativni odbor.

Iz Ministarstva finansija “Vijestima” nijesu odgovorili na pitanja koliko se novca za funkcionerske naknade mjesečno izdvaja iz budžeta.

S obzirom na to da ih osim navedenih zvaničnika primaju i bivši funkcioneri u cijeloj državnoj upravi, može se govoriti o trošku od nekoliko stotina hiljada eura na mjesečnom nivou, a nekoliko miliona godišnje.

Iz Vlade su kazali “Vijestima” da iz Kabineta premijera i Generalnog sekretarijata, naknadu dobija 18 nekadašnjih funkcionera.

“Ukupan iznos za ovu namjenu je 32.240,01 eura u bruto iznosu, na mjesečnom nivou”, dodaju oni.

“Vijesti” su nedavno objavile da su naknade u oktobru primila 34 poslanika. Naknade su iznosile od 1,6 hiljada do 4,9 hiljada eura po poslaniku (nekima je u oktobru isplaćeno primanje za više mjeseci).

Naknade je u oktobru primilo i osam bivših savjetnika nekadašnje predsjednice Skupštine Danijele Đurović i tri savjetnika bivše potpredsjednice parlamenta Branke Bošnjak. Oni su dobili od 1,1 hiljadu do 1,7 hiljada eura.

Vladajući Pokret Evropa sad (PES) najavio je da će ta stranka, u dogovoru sa partnerima iz vladajuće većine, predložiti izmjene akata kojim je predviđeno da se naknade dobijaju godinu nakon prestanka funkcije.

Međutim, prema nezvaničnim saznanjima “Vijesti”, PES zasad za to nema podršku kolega iz vlasti. “Vijestima” niko iz partija većina (ne računajući PES) nije odgovorio hoće li podržati izmjene zakona kojima su definisane funkcionerske naknade po prestanku funkcije. Odgovori nisu stigli ni iz opozicije.

Koalicionim sporazumom o novoj vlasti, predviđeno je da skupštinska većina neće podržavati usvajanje zakona koji prethodno nisu usaglašeni na kolegijumu lidera njenih konstituenata ili šefova poslaničkih klubova tih partija.

Šef poslaničkog kluba PES-a Miodrag Laković, rekao je u srijedu “Vijestima” da od dogovora većine zavisi to da li će naknade biti smanjene, isplaćivane na kraći period, ili oboje.

Naknade su definisane zakonima o zaradama zaposlenih u javnom sektoru i državnim službenicima i namještenicima. To rješenje u akte je uvela vlast Demokratske partije socijalista (DPS).

Zakonom o zaradama zaposlenih u javnom sektoru (član 36) predviđeno je da funkcioneri imaju pravo da nakon prestanka funkcije jednu godinu primaju naknadu u visini zarade koju su primali u posljednjem mjesecu prije prestanka funkcije, uz odgovarajuće usklađivanje. Naknada se ostvaruje na lični zahtjev korisnika.

U Zakonu o državnim službenicima i namještenicima (član 60) navedeno je da “imenovano ili postavljeno lice”, koje nije raspoređeno na drugo radno mjesto, ima pravo na naknadu u visini zarade koju je imalo u posljednjem mjesecu vršenja poslova radnog mjesta na kojem je bilo imenovano, odnosno postavljeno, uz odgovarajuće usklađivanje. Zakonom je ostavljena mogućnost da se “izuzetno” pravo na naknadu može da produži za još jednu godinu, ako u tom vremenu stiče pravo na penziju.

Iz NVO sektora više puta se apelovali da se naknade smanje, skrati period njihovog primanja i definiše ko može da ih dobije.

Centar za građansko obrazovanje (CGO) nedavno je skupštinskom Odboru za politički sistem, pravosuđe i upravu ponovo dostavio inicijativu za izmjenu dva zakona.

CGO je tu inicijativu uputio i u februaru 2022. godine prethodnom sazivu Skupštine, ali je njihov predlog ignorisan.

Vlada: Prošle godine naknada utvrđena za 91 funkcionera

Prema podacima koje su “Vijesti” dobile iz Vlade, u 2022. godini pravo na naknadu bilo je utvrđeno za 91 funkcionera, a u 2021. godini za 87 funkcionera.

Radio Slobodna Evropa u julu je objavio da je od 2020. godine za naknade iz državnog budžeta isplaćeno najmanje 6,9 miliona eura.

Od toga je od izbora Vlade Dritana Abazovića krajem aprila 2022. isplaćeno više od 2,2 miliona eura.

( Biljana Matijašević )