Vlada kažnjava opštine zbog svog nerada
Čelnici primorskih i centralnih lokalnih uprava ogorčeni namjerom Vlade da mijenja Zakon o finansiranju lokalne samouprave na njihovu štetu i da taj novac preusmjeri u razvoj sjevernih opština
Opštine Tivat, Nikšić i Plužine izričito su protiv predloženih izmjena Zakona o finansiranju lokalne samouprave kojima se predviđa smanjenje udjela koji ide opštinama u ustupljenim prihodima na dohodak fizičkih lica.
Čelnici tih opština smatraju da će time doći do smanjenja već planiranih budžeta i da se time kažnjavaju uspješne opštine koje su mahom iz svojih budžeta finansirale ono što je trebalo država.
Vlada je predložila izmjene Zakona kojima je, pored ostalog, predviđeno da se opštinama u primorskoj i centralnoj regiji smanjio udio u ustupanju prihoda od poreza na dohodak fizičkih lica, tako da će one umjesto 50 odsto koje dobijaju sada, ubuduće dobijati 40 odsto od poreza naplaćenog od zaposlenih koji imaju prebivalište na njihovoj teritoriji.
Sjevernim opštinama se taj udio smanjuje sa 100 na 89 odsto, ali će se njima raspodijeliti 10 odsto tog poreza naplaćenog u centralnoj i primorskoj regiji. S obzirom na to da je mnogo veći broj radnika u ove dvije regije u odnosu na sjevernu, opštine na sjeveru, prema procjeni Ministarstva finansija, tako će dobiti 10 miliona više prihoda. Kako je navedeno, taj novac će se kao dotacije dijeliti sjevernim opštinama u skladu sa stepenom razvijenosti, o čemu će ministarstvo donijeti poseban podzakonski akt.
Predsjednik tivatske opštine Željko Komnenović je “Vijestima” kazao da je lokalna uprava Tivta protiv tako zamišljenih izmjena Zakona i da je takav stav zvanično prenesen odgovornima u Vladi ali i Zajednici opština Crne Gore.
Potpredsjednik tivatske Opštine i nekadašnji opštinski sekretar za finansije Jovan Brinić “Vijestima” je kazao da je takav predlog apsolutno neprihvatljiv i štetan za interese primorskih gradova, kao i cijele primorske regije u kojoj se, kako je kazao, generiše najveći dio ekonomskih aktivnosti u državi i stvara najveći dio ukupnog bruto društvenog proizvoda Crne Gore.
“Da nije tragično, bilo bi smiješno kako se ovakvim postupcima Vlade kažnjavaju primjerne opštine za svoj rad i dobre rezultate koje postižu. Država se maćehinski odnosi prema primorskoj regiji u kojoj gotovo da uopšte nema nikakvih ozbiljnih ulaganja sa centralnog nivoa u infrastrukturu, javne objekte i ustanove čiji se rad prema Ustavu i zakonima, finansira iz državnog budžeta. Stoga smo mi u Tivtu, na primjer, primorani da iz opštinskog budžeta pomažemo rad državnih institucija poput škola, policije, inspekcija ili zdravstva, te da ulažemo u te objekte jer država to ne radi. I sada kao ‘zahvalnost’, od te iste države dobijamo da nam se smanjuju ustupljeni prihodi od poreza na dohodak naših građana čime se dovodimo u još nepovoljniji položaj”, kazao je Brinić.
On je naveo da, ne može da razumije takvo dugogodišnje postupanje zvanične Podgorice koja, iako se najveći dio bruto društvenog proizvoda Crne Gore stvara na primorju, a čitava država zavisi od ljetnje turističke sezone na moru, odnosno stranih direktnih investicija koje su prevashodno koncentrisane na južni region, istovremeno potpuno zanemaruje potrebe žitelja tog dijela države i privrede i gotovo ništa iz državne kase ne ulaže u infastrukturni razvoj primorja.
Prema nacrtu Odluke o budžetu Opštine Tivat za 2024. koji je izrađen prije objelodanjivanja namjere Vlade da će za petinu smanjiti iznos ustupljenih prihoda od poreza na dohodak fizičkih lica primorskim opštinama, prihod od tog poreza je u gradskoj kasi Tivta za 2024. bio planiran na iznos od 2,5 miliona eura.
Predsjednik Opštine Nikšić Marko Kovačević, smatra da će predloženo umanjenje značajno uticati na ostvarenje planiranog budžeta.
“Za 2024. godinu je planiran prihod Opštine, po ovom osnovu od 6.378.300 eura. Predloženim umanjenjem procenta ovaj prihoda će se smanjiti za 637.830 eura, što je značajan iznos nedostajućih sredstava na prihodnoj strani budžet. Prilikom sačinjavanja ovog predloga nije urađena odgovarajuća analiza uticaja tog propisa na budžete svih lokalnih samouprava. Nije dobro gledati kako će se pomoći nekim opštinama, bez analize uticaja na finansiranje ostalih”, kazao je Kovačević.
Smatra da predlagač prilikom pripreme ovog propisa nije postupio u skladu sa zakonom, to jest odredbom člana 7 stav 1 Zakona o budžetu i fiskalnoj odgovornosti, koja glasi: “Predlagač zakona ili drugog propisa koji ima za posljedicu smanjenje planiranih primitaka ili povećanje planiranih izdataka, dužan je da, u postupku predlaganja, predloži izvore za finansiranje smanjenih planiranih primitaka i izvore finansiranja planiranih izdataka, odnosno utvrdi procjenu fiskalnog uticaja zakona ili drugog propisa koji predlaže.”
Predsjednik Opštine Plužine Slobodan Delić, smatra da će planiranim izmjenama zakona doći do smanjenja budžetskog prihoda.
“Nije nam poznato, za sada, kako će se dijeliti planirana sredstva za raspodjelu. Pesimisti smo da ćemo biti pravilno pomognuti u nivou drugih opština, s obzirom na, u najmanju ruku, čudne kriterijume utvrđivanja razvijenosti opština. Nevjerovatno je da su opštine Plužine i Žabljak jedine uskraćene za milion eura od ekonomskog državljanstva, dok su isti druge opštine na sjeveru dobile. Na taj način su ove dvije opštine oštećene za realizaciju unapređenja lokalne javne infrastrukture i unapređenja uslova za dalji i brži razvoj sjevernog kraja”, kazao je Delić.
Brinić: Potpuno pogrešan pristup
"Imamo jednu jedinu magistralu iz šezdesetih godina prošlog vijeka koja je zakrčena i u katastrofalnom je stanju, vodovodne i elektrosisteme koji su prenapregnuti, pretrpane bolnice i škole za čije opremanje i najosnovnije svakodnevne potrebe poput higijene i grijanja, primorske opštine daju svoj novac, umjesto države koja bi to po zakonu trebalo da radi. I sad još na to, treba da nam se i smanji udio u ustupljenim prihodima. To je potpuno pogrešan pristup Vlade jer nam uskraćuje ono iz čega mi u suštini, pokrivamo i namirujemo njihova neulaganja u državne objekte i institucije na primorju”, kazao je Brinić.
( Siniša Luković, Svetlana Mandić )