Nikićev „Ironman” zauvijek promijenio sportsku industriju
Tri godine od kada je Kris Nikić postao prvi “željezni čovjek” sa Daunovim sindromom, još četvoro njegovih prijatelja takmičili su se na punoj distanci. U okviru kampanje koja slavi prvog sponzorisanog sportistu sa Daunovim sindromom, Adidas je lani za maraton u Bostonu za Krisa simbolično rezervisao takmičarski broj 321
Kada je u novembru 2020. godine Kris Nikić završio svoju prvu Ironman triatlon trku i postao prvi “željezni čovjek” sa Daunovim sindromom, ispunio je svoj san, ali i inspirisao brojne druge takmičare, ali i sportske organizacije i industriju.
Samo ove godine četvoro njegovih prijatelja, sportista Specijalne olimpijade, takmičilo se za titulu “čelični čovjek”.
Organizatori Ironman triatlon trka i maratona, zahvaljujući Krisu, uveli su u takmičenja kategoriju za sportiste sa intelektualnim smetnjama, a proizvođači sportske opreme, poput Adidasa, proizvode patike za njih, posebno one sa Daunovim sindromom.
“Njegov je cilj da završi Ironman trku na Havajima, ali i da ‘šokira’ ljude svojim napretkom iz godine u godinu”, rekao je Krisov otac Nik Nikić u razgovoru za “Vijesti” prije tri godine, govoreći o budućnosti nakon tog sedmog novembra.
Tri godine kasnije, za redakciji “Vijesti” ispričao je kako tada zamišljena budućnost izgleda.
“Kris je postao daleko nezavisniji od kako je završio tu Ironman trku. Kad to kažem, mislim da je postao finansijski nezavisan i da zarađuje kao govornik, ali i zahvaljujući sponzorskim ugovorima sa Adidasom i drugim kompanijama. Osim toga, samostalniji je i provodi vrijeme sam i sa prijateljima, radi ono što je njemu potrebno, bilo da je to druženje ili trening”, kazao je Nik Nikić.
Havaji, Njujork, London, Berlin, Tokio
Kad je prije tri godine završio svoju prvu Ironman trku, Kris je imao 21 godinu. Za trku se spremao dvije godine. Njegov otac ranije je ispričao “Vijestima” da su se na tom putu vodili konceptom “jedan odsto bolji”, koja znači da se trudite da ste u nekom periodu života - tokom mjeseca, nedjelje... jedan odsto bolja verzija sebe nego što ste bili.
Triatlon uključuje tri sportske discipline - plivanje, trčanje i biciklizam. Pred Krisom su bili brojni izazovi, najveći vožnja bicikla, jer, kako je ranije ispričao njegov otac, “neko sa Daunovim sindromom ne može da postigne dobar balans”. Dodatno, osobe sa Daunom imaju snižen tonus mišića i njihovi zglobovi izuzetno su savitljivi.
Kris je počeo da uči bicikl sa 16 godina, u međuvremenu je, do osamnaeste, imao četiri velike operacije, što je značilo i pauze kad su treninzi u pitanju. U to vrijeme se i ugojio, ljekar je zbog problema sa ušima preporučio da više i ne pliva… Sve prepreke, ipak, taj mladić se savladao i 2020. Prošao kroz cilj i upisao se u one koji su uspješno završili punu Ironman distancu: 3,8 kilometara plivanja, 180 kilometara vožnje bicikla i trčanje maratona, odnosno 42 kilometra.
Prolaskom kroz cilj, tog 7. novembra 2020. godine, Krisovo ime upisano je u istoriju. Istog dana, upisan je u Ginisovu knjigu rekorda: “Sportista Kris Nikić u subotu je prošao kroz cilj i postao prva osoba sa Daunovim sindromom koja je završila Ironmanov triatlon”.
U međuvremenu, danas 24-godišnjak, završio je i trku na svjetskom prvenstvu u Ironmanu na Havajima, ali i istrčao nekoliko maratona: Njujork, Boston, Čikago, London, Berlin, Tokio…
Njegov uspjeh iz 2020. godine, inspirisao je brojne druge sportiste Specijalne olimpijade, sportskog udruženja za osobe sa intelektualnim smetnjama na Floridi, gdje Nikići žive, da i sami učestvuju u Ironman trkama ili maratonima.
“Ove godine, još četvoro Krisovih prijatelja koji su sportisti Specijalne olimpijade, takmičili su se u punoj Ironman distanci: Adrien Bun, Merlin Stucman, Kenet Lefkovic i Džonatan Sadi. Ovo je važno, jer i sama priprema za Ironman donosi brojne benefite za te mlade ljude, u pogledu njihovog zdravlja, inkluzije, razvoja vještina, ali i zapošljavanja”, kaže Nik.
Nova kategorija za takmičare sa intelektualnim smetnjama
Krisov prvi Ironman nije promijenio samo njegov i živote njegovih prijatelja sportista, već dijelom i sportsku industriju.
“Ironman i veliki svjetski maratoni sada imaju novu kategoriju za takmičare sa intelektualnim smetnjama. To u startu samu prijavu za njihovo učešće čini jednostavnijom. Prije nego bi neka kategorija mogla da raste u smislu broja učesnika, mora da postoji potreba za tim. Kris je bio inspiracija da se tako nešto dogodi, i tu počinje prihvatanje. Od tada, više sportista trenira i sanja o učešću na velikim sportskim događajima”, kaže Nik.
Za sve te mlade sportiste, dodaje on, prihvatanjem da nešto mogu, otvaraju se različite sjajne prilike.
“Sada su i kompanije, poput Adidasa, zainteresovane i proizvode patike za te sportiste, posebno za one sa Daunovim sindromom, koji imaju mala, ravna stopala i inače ne mogu da nađu odgovarajuće patike za trčanje. A mnogo toga tek predstoji”, vjeruje sagovornik “Vijesti”.
Nik je rođen i odrastao u Crnoj Gori, odakle je sa porodicom, kao devetogodišnjak, odselio, najprije u Austriju, potom i Sjedinjene Američke Države (SAD), gdje i danas živi sa suprugom Pat i dvoje djece. Krisova sestra Džeki prije nekoliko godina igrala je košarku za crnogorsku reprezentaciju.
Kad je čuo da se u Crnoj Gori organizuju triatlon takmičenja poput Ocean Lava Montenegro (polu Ironman distanca), koji se održava u Kotoru, Black Lake Xtrim trialona (ekstremna Iroman trka) na Žabljaku, najavio je i mogući dolazak i učešće Krisa.
“Nismo znali da postoje ovi događaji, jer smo se samo bavili Ironman trkama, ali moguće u 2024. godini… Ja sam iz Crne Gore i imam mnogo članova porodice tamo, tako da bi bilo nevjerovatno učestvovati”, poručio je Nik Nikić.
Ključ za ostvarivanje punog potencijala
Svako ljudsko biće želi da ostvari svoj puni potencijal i u tome je, kaže Nik, najvažnije njihovo okruženje.
“Razlika je između integracije i segregacije. Najvažniji faktor u tome da svi ljudi ostvare svoje pune potencijale je sa kim se druže. Ako osobe s invaliditetom izdvojite iz opšte populacije, oni neće moći da ostvare svoj puni potencijal, jer nisu inspirisani drugima, onima koji se više trude. Integracija je ključna za ostvarivanje punog potencijala”, poručuje Nik.
“Trkač 321 na svakoj trci”
U okviru kampanje koja slavi prvog sponzorisanog sportistu sa Daunovim sindromom, Adidas je lani za maraton u Bostonu za Krisa rezervisao takmičarski broj 321.
Broj je simbolično izabran, jer osobe sa Daunovim sindromom na 21. paru hromozoma, umjesto dva, imaju tri hromozoma. Iz istog razloga, i Svjetski dan osoba sa Daunovim sindromom obilježava se 21. marta (3/21).
Adidas je nakon maratona u Bostonu nastavio sa kampanjom adidasrunner321.com. Nakon Krisa, koji je trčao prošle godine, broj 321 ove godine na maratonu u Bostonu nosila je Kejli Vilijamson.
Kris je ove godine broj 321 nosio na maratonu u Čikagu...
“Vrijeme je da trkača 321 vidimo na svakoj trci”, navodi se na stranici adidasrunner321.com.
Putem iste stranice ta kompanija poziva organizatore maratona da otvore prijave za sve neurodivergentne sportiste.
“Prvi korak je da rezervišete broj 321 za takmičare koji su se kvalifikovali. Ako podržavate više od jednog takmičara, preporučujemo da im brojeve dodijelite redom - 1321, 2321, 3321...”, piše na toj stranici, uz savjet organizatorima da ujedno uklone finansijske barijere za učešće neurodivergentnih takmičara.
( Damira Kalač )