Država nijema na muke kraft pivara
Iz Udruženja tvrde da će se mnogi od njih ugasiti zbog troškova poslovanja, tržišnog monopola korporacija i nedjelovanja nadležnih institucija...
Pivo treba uvrstiti u kategoriju hrane, sistem obračuna i naplate akciza napraviti nalik njemačkom, obezbijediti besplatne analize u Institutu za javno zdravlje (IJZ), pivare osloboditi dažbina koje plaćaju “Jugoinspektu” pri izvozu, zaustaviti tržišni monopol kroz izmjene zakona, olakšati pristup festivalima i ski-centrima, kraft pivo uvrstiti kao turistički proizvod...
To su samo neki od koraka koje Udruženje kraft pivara Crne Gore (UKPCG) hitno traži od Vlade. Oni su sugestije dostavili u dopisu sredinom decembra, upućenom premijeru Milojku Spajiću i ministrima finansija, ekonomskog razvoja, poljoprivrede i turizma.
Između ostalih, članstvo UKPCG trenutno čine “Podgorička pivara”, “Paun”, “Druid”, “Mamut”, “Fabrika”, “Novska pivara”, “Akademija piva”, a te firme zajedno zapošljavaju više od 50 ljudi i proizvode stotinjak proizvoda.
Kraft piva se proizvode u malim nezavisnim zanatskim pivarama ili kućnim uslovima, a glavne sastojke čine voda, ječam, hmelj i kvasac. Proizvode se najčešće od tradicionalnih sastojaka i bez aditiva.
Ne mogu do IPARD-a
UKPCG u dopisu, u koji je redakcija imala uvid, traži zajedničku gradnju poslovnog ambijenta, smanjenje uvoza i zahtijevaju sastanke sa Vladom, kako bi iznijeli svoje probleme i predložili rješenja.
“Vijesti” su resore poljoprivrede i ekonomskog razvoja pitale za probleme sa kojima se kraft pivare suočavaju, ali na upite upućene početkom decembra nije odgovoreno. Resori na čijem su čelu Vladimir Joković i Nik Đeljošaj upitani su šta je država uradila za ovaj sektor do sada, postoji li način da kraft piva lakše uđu na tržište, razmatraju li pomoć ili olakšice za ovu granu privrede...
Iz UKPCG su pojasnili da firme koje se bave ovom proizvodnjom nemaju pristup niti mogu da konkurišu za IPARD (pomoć Evropske unije za ruralni razvoj) i druge mjere, jer se pivo ne tretira kao hrana, već kao alkohol. U dopisu tvrde i da su se zbog tog problema više puta obraćali Vladi, ali da odgovora nije bilo.
“Potrebno je da se definiše da je pivo hrana, što će proizvođačima kraft piva omogućiti apliciranje za sredstva iz ovih fondova. Piva postoje i sa nula odsto alkohola, za razliku od vina koja se svrstavaju u hranu i mogu aplicirati kod ovih fondova, a imaju duplo ili troduplo više alkohola”, piše u dopisu.
Zanatsko pivarstvo je, kako UKPCG tvrdi u dopisu, najmlađa privredna grana u državi, a trenutno se nalazi u najtežem položaju od svojih početaka. Navode da su im razvoj i opstanak ugroženi, te da će to dovesti do gašenja mnogih kraft pivara.
Istakli su da Crna Gora godišnje troši od 550 hiljada hektolitara (hl) do 600 hiljada hl piva, te da je njihov udio oko jedan odsto, odnosno oko 5.000 hl. Iz UKPCG navode i da se uvoz svake godine povećava, a da država ništa ne radi kako bi zaštitila domaće pivare, iako većinu novca od proizvodnje ostavljaju unutar domaće privrede.
Besplatne analize i manje akcize
UKPCG je predložio i izmjene sistema obračuna akciza, čime traže uvođenje zakonskih okvira kao u Njemačkoj, jer je ta država, kako navode, kolijevka proizvodnje piva. Traže da oni koji proizvode do 5.000 hektolitara budu oslobođeni plaćanja akciza na pivo, trećinu da plaćaju oni koji proizvode od pet do deset hiljada hl, dok bi oni koji proizvode više od 10 hiljada hl plaćali polovinu. Tvrde da bi se tako pospješila domaća i proizvodnja kraft piva.
Osim toga, navode da kraft pivare imaju visoke troškove za analize koje plaćaju IJZ i Centru za ekotoksikološka istraživanja (CETI), zbog čega traže da ih resor poljoprivrede, u saradnji sa institucijama, obezbijedi besplatno. Ističu da značajan dio kraft proizvođača izvozi, pri čemu ih značajno košta sertifikat “Jugoinspekta”, pa žele da se oslobode i te dažbine.
Tvrde da pojedine države regiona koje su članice Evropske unije imaju subvencije do 40 odsto za kraft proizvođače, ali i beskamatne kredite koje daju državne razvojne banke.
Iz UKPCG su kazali da globalni proizvođači drže monopol i više od dozvoljenog učešća na policama i u ugostiteljskim objektima, kao i 95 odsto tržišta u Crnoj Gori. Navode da su zbog toga neophodne zakonske izmjene kako bi se monopol umanjio.
Kada su u pitanju festivali, naglasili su da su zastupljeni samo na “Montenegro beer festu” na Cetinju, dok na ostalim ne mogu da dobiju priliku za učestvovanje.
Iz UKPCG smatraju da se kraft pivo mora uvrstiti kao turistički proizvod Crne Gore i da je njihova zastupljenost na ovim događajima nužna.
( Mirko Kotlaš )