I Mandić drži „srpsku” trobojku u kabinetu

Predsjednik Skupštine Andrija Mandić (NOVA) u kabinetu, pored državne zastave, drži i trobojku, čime se pridružio kolegama iz nekoliko crnogorskih opština koji su od dolaska na čelne funkcije u svoje kancelarije postavili “zastave tradicionalne Crne Gore”.

Na fotografijama koje su juče poslate medijima nakon sastanka koji je Mandić održao sa mitropolitom Srpske pravoslavne crkve Joanikijem ne može se jasno uočiti o kojoj zastavi je riječ, osim da je crveno-plavo-bijela trobojka, kakve su i boje sadašnjih zastava Srbije i Republike Srpske. Iz Skupštine navode da je riječ o trobojci koja je “državni simbol Knjaževine Crne Gore i Kraljevine Crne Gore”.

“U kabinetu predsjednika Skupštine Crne Gore se pored sadašnje državne zastave, nalazi zastava trobojka koja nije zastava druge države, već državni simbol Knjaževine Crne Gore i Kraljevine Crne Gore, koja shodno članu 28 Zakona o državnim simbolima i Danu državnosti Crne Gore uživa zaštitu, kao i državni simboli utvrđeni ovim zakonom”, saopšteno je “Vijestima” iz Skupštine.

Članom 28 tog zakona precizirano je da “državni i vojni simboli Knjaževine Crne Gore i Kraljevine Crne Gore, simboli Narodne Republike Crne Gore i Socijalističke Republike Crne Gore i simboli Republike Crne Gore utvrđeni Zakonom o grbu i zastavi Republike Crne Gore uživaju zaštitu, kao i državni simboli utvrđeni ovim zakonom”.

Iz Skupštine u odgovoru navode da državna zastava Crne Gore koja je bila u kabinetu stoji na istom mjestu kao i do sada, i da je uz nju samo dodata zastava “tradicionalne Crne Gore”.

Držanje trobojki i drugih istorijskih simbola Crne Gore u kabinetima opštinskih funkcionera nije precizno definisano zakonom jer je samo jedan član Zakona o državnim simbolima i državnom grbu posvećen tretiranju istorijskih simbola.

Taj član određuje da oni uživaju istu zaštitu kao važeći državni simboli, a pravnici koje su “Vijesti” ranije kontaktirale, iako je samo jedan pristao da govori zvanično, različito tumače šta to tačno znači.

Dok je advokat Dalibor Kavarić, blizak Srpskoj pravoslavnoj crkvi, tada ocijenio da to znači da se ona može isticati zajedno sa crnogorskom državnom zastavom i da tu nema nikakvih zabrana, dio pravnika sa kojima su tada “Vijesti” razgovarale, ali koji zbog toga što tema o simbolima vidljivo polarizuje crnogorsku javnost nisu htjeli da zvanično govore, objasnili su da se taj član odnosi samo na to da se istorijski simboli ne smiju paliti, cijepati i tome slično.

Iz Ministarstva kulture i medija, koje je nadležno za nadzor nad primjenom Zakona o državnim simbolima,juče nisu odgovorili na pitanje koji simboli se mogu isticati u državnim ustanovama.

Trobojke u kabinetima drže predsjednici opština, koji su iz redova partija okupljenih oko bivšeg Demokratskog fronta (DF). Među njima su predsjednici opština Mojkovac - Mirko Delić, Nikšić - Marko Kovačević, Zeta - Mihailo Asanović, Berane -Vuko Todorović...

Zastave u kabinetima su postale aktuelne nakon što se dio crnogorskih opštinskih funkcionera u Skupštini Srbije 13.decembra 2022.godine, pohvalio da su u svoje kabinete stavili trobojke, tada ne opisujući o kojim tačno se trobojkama radi. Istakli su da su se na taj čin odlučili jer su to stvari koje su važne za Srbe u Crnoj Gori, a opozicija je tvrdila da se radi o zastavama Srbije i pozivala na odgovornost.

“Pošto je zbog krsne slave bio spriječen da prisustvuje nacionalističkom derneku kod Milorada Dodika, predsjednik Skupštine Andrija Mandić našao je način da se iskupi ideolozima velikosrpskog nacionalizma, organizujući za mitropolita Joanikija prijem u Skupštini Crne Gore, sa trobojkama i ikonografijom nalik onoj u Banja Luci”, saopštio je juče šef poslaničkog kluba DPS-a Andrija Nikolić.

On je kazao da crnogorska vlada ćuti “dok državljanin Srbije na čelu crnogorskog Parlamenta u društvu popova javno govori o planovima za budućnost Crne Gore”. Istakao je da Mandić sa pozicije predsjednika Skupštine ruši građansku Crnu Goru, a da oni koji su ga tu postavili - ćute.

“Mandić, kojeg je parlamentarna većina postavila na poziciju predsjednika Skupštine, da bi valjda Crna Gora preko Moskve i Beograda brže stigla do Brisela, svoju funkciju od prvog dana koristi kao platformu za isivanje državnog suvereniteta Crne Gore”, rekao je Nikolić.

“Danas je i onima koji su sumnjali, jasno da je izborom Andrije Mandića na mjesto predsjednika Skupštine, počela nova faza specijalnog rata protiv Crne Gore, u kojoj našu državu treba posvađati sa odabranim susjedima, izolovati je iz procesa EU integracija i isisati joj svaku kap građanske krvi. Danas prisustvujemo promociji politika koje su čekale svoju šansu 30 godina, i vidimo da su tu šansu čekale samo da bi nas ponovo gurnule u scenario 90-ih, đe popovi vode politiku i đe je sukob, a ne dijalog, način rješavanja sporova”, rekao je Nikolić.

Iz Mandićevog kabineta su saopštili da je Mandić Joanikiju poklonio između ostalog ikonu Svetog Simeona Mirotočivog, “koji je rođen u nekadašnjoj Ribnici i koji je zaštitnik glavnog grada Podgorice”, a Joanikije njemu “reprint Miroslavljevog jevanđelja, istakavši da je to najvredniji i najstariji srpski srednjevjekovni ćirilični spomenik koji je rukopisan na prostoru današnje Crne Gore i neraskidivo vezan za nju”. Ove navode pojedini istoričari osporavaju.

Na snimku sa sastanka vidi se da je Mandić Joanikija prilikom dočeka u Skupštini poljubio ruku.

Šta kažu propisi

Zakon o državnim simbolima i Danu državnosti Crne Gore predviđa da se u službenim prostorijama državnih organa i organa lokalne samouprave upotrebljava grb, dok isticanje i upotreba zastava u prostorijama nijesu definisani ovim zakonom.

Pravilnik o bližem načinu isticanja, upotrebe, kao i sastavu materijala zastave Crne Gore, predviđa da se u kabinetima zastava drži sa desne strane radnog mjesta lica čiji je kabinet.

Isti pravilnik definiše i materijal od kog se pravi kabinetska zastava, te na kakvom postolju treba da stoji.

Pravilnik se odnosi na državne simbole.

Dosta precizniji je Zakon o izboru, upotrebi i javnom isticanju nacionalnih simbola koji predviđa da se u službenim prostorijama organa lokalne samouprave i javnih ističe i zastava tog manjinskog naroda ili druge manjinske nacionalne zajednice.

Ovaj zakon se primjenjuje u lokalnim samoupravama u kojima pripadnici manjinskog naroda ili druge manjinske nacionalne zajednice čine većinsko stanovništvo, prema rezultatima posljednjeg popisa.

Isti zakon propisuje i da zastavu utvrđuje svojom odlukom savjet manjinskog naroda, a da saglasnost daje Vlada Crne Gore.

Demokrate: Šef parlamenta treba da bude primjer u primjeni zakona

Pres služba Demokrata saopštila je “Vijestima” da je njihov stav jasan i nepromjenjiv kada je riječ o poštovanju državnih simbola Crne Gore, te da je Zakonom o državnim simbolima precizno definisan način na koji se simboli trebaju isticati, i to ne samo u formalnom, već i u simboličkom smislu.

“Mislimo da svaki javni zvaničnik, posebno na tako visokoj poziciji kao što je predsjednik Skupštine, treba da bude primjer u primjeni Zakona. Vi ste svakako vidjeli kako se Demokrate odnose prema državnim simbolima i na ranijim, ali i na sadašnjim najodgovornijim državnim pozicijama”, saopšteno je iz Demokrata.

Iz te partije navode da je “naše kulturno-istorijsko nasljeđe bogato”, ali da isto tako insistiraju na tome da se važeći zakonski okvir mora primjenjivati bez izuzetaka.

“U krajnjem, naš cilj je da gradimo i jačamo jedinstvo i harmoniju u našoj zemlji, poštujući naše raznoliko nasljeđe, ali i održavajući dosljednost i integritet u primjeni zakona koji definišu naš nacionalni identitet i suverenitet”, saopšteno je iz Demokrata.

( Željka Vučinić, Mihailo Jovović )