Sloboda bliža od presuda - mnogi optuženi za najteža krivična djela mogli bi van rešetaka
Dug spisak onih kojima u roku od tri godine od podizanja optužnice nije izrečena prvostepena odluka
Član kriminalne organizacije Filip Bešović, kojem se pred Specijalizovanim odjeljenjem Višeg suda u Podgorici sudi zbog podrstrekavanja na seriju paljenja automobila Cetinjana Miloša Đuričkovića i Igora Vušurovića, mogao bi se 28. februara domoći slobode jer tada ističu tri godine kako se bez prvostepene presude nalazi u pritvoru.
On jedan od velikog broja optuženih za najteža krivična djela, koji bi se po istom osnovu, ubrzo mogli naći van pritvora.
Bešoviću bi, međutim, po drugom osnovu mogao biti ponovo određen pritvor jer je Specijalno državno tužilaštvo, 7. decembra 2023. godine, protiv njega i još 13 okrivljenih podiglo optužnicu za ubistvo Miodraga Migija Kruščića i napad na novinarku Oliveru Lakić u maju 2018. godine, te šverc 554 kilograma skanka.
Osim Bešovića, ukoliko u međuvremenu ne dođe do izmjene člana 179 Zakona o krivičnom postupku, do kraja kalendarske 2024. godine iz pritvora bi moglo da izađe još osam okrivljenih, kojima je u toku sudski postupak pred specijalizovanim odjeljenjem Višeg suda u Podgorici.
U istom predmetu kod sudije Igora Đuričkovića, za učešće u kriminalnoj organizaciji, sudi se i Goranu Rakočeviću, koji bi istog dana kada i Bešović mogao da napusti pritvor Spuža, jer do tog datuma ne može doći do izricanja prvostepene presude u postupku koji nije ni blizu završne faze.
Inicirali hitne izmjene
Članom 179 Zakona o krivičnom postupku (ZKP), predviđeno je da pritvor može trajati najduže tri godine od podizanja optužnice do donošenja prvostepene presude.
Ministar pravde Andrej Milović početkom sedmice najavio je da njegov resor planira izmjene tog člana ZKP-a.
Milović je “Vijestima” objasnio da je Ministarstvo pravde odluku o propisivanju tačno određenih izuzetaka u okviru člana 179 iniciralo na sastanku radne grupe, koja radi na izmjenama tog zakonika.
“Imajući u vidu hitnost odlučivanja po ovom pitanju, ali i po pitanju uzorkovanja, o kojem već traju pregovori sa Evropskom komisijom, očekuje se da će predlozi normi koje se odnose na ova pitanja u kratkom roku biti ponovo poslati EK na sugestije. Nakon pomenutog, nastaviće se procedura u cilju utvrđivanja Predloga zakona o izmjenama i dopunama Zakonika o krivičnom postupku. Ministarstvo pravde će sa aspekta svojih nadležnosti Predlog izmjena pripremiti u najkraćem roku, nakon čega će se krenuti u proceduru pripreme Predloga zakona za Vladu, odnosno dobijanja mišljenja relevantnih institucija”, najavio je Milović.
Petoro izašlo za mjesec i po
Zbog neefikasnosti u radu Specijalizovanog odjeljenja Višeg suda u Podgorici, čak osam pritvorenika je u periodu od 11. novembra 2023. do Nove godine izašlo iz trogodišnjeg pritvora.
Slobode su se 11. novembra dočepala petorica okrivljenih iz istog predmeta za stvaranje kriminalne organizacije - Nikola Drecun, Aleksandar Đurđevac, Uroš Đurđevac, Uroš Vučinić i Nikola Marić.
Drecun i ostali terete se da su bili dio višečlane kriminalne grupe koju su, navodno, formirali Radovan Mujović i Budvanin Vasilije Rafailović, optužene za više krivičnih djela, među kojima su i ubistva i ubistva u pokušaju.
Pretposljednjeg dana 2023. pritvor je napustio i Nemanja Zurovac, koji je optužen da je bio dio te kriminalne grupe.
Samo devet dana nakon što je izašao iz pritvora, Drecun se našao na meti u cetinjskom naselju Bajice. U noći između 20. i 21. novembra došlo je do napada na blindirani automobil, u kojem su se nalazili Drecun i Cetinjanin Igor Mašanović.
Policija i tužilaštvo su utvrdili da je na Cetinjane navodno ispaljen projektil iz ručnog bacača, te da su ostali nepovrijeđeni jer su se nalazili u automobilu sa visokim stepenom zaštite. Mašanović se optužnicom Višeg tužilaštva tereti da je sa Marijom Miloševićem i Vukanom Vujačićem umiješan u ubistvo Radomira Đuričkovića 2016. godine na Cetinju.
I Cetinjanin Miloš Đuričković, koji je u policijskim dokumentima zaveden kao član škaljarskog klana, novu 2024. godinu dočekao je van zidina Spuža jer mu je trogodišnji pritvor ukinut 25. novembra 2023.
Članu škaljarskog klana, kako se navodi u dokumentima, sudi se da je bio dio kriminalne organizacije koju su formirali Savo B. Lipovina i Ivan B. Jovanović, koji su optuženi da su formirali grupu 2017. godine, koja je za cilj imala da vrši “neodređeni broj krivičnog djela teško ubistvo”, prodaju droge i nedozvoljeno držanje oružja.
Planeri ubistva Belivuka na ljeto van Spuža?
Na listi okrivljenih koji bi se ljetos mogli naći van zatvorskih zidina zbog toga što im sud nije izrekao ni prvostepenu odluku od podizanja optužnice su i pripadnici škaljarskog klana, koji su okrivljeni zbog pokušaja planiranja ubistva Beograđana Veljka Belivuka i Marka Miljkovića, na tivatskom aerodromu u januaru 2021. godine.
Van pritvora Spuža 7. jula ove godine mogli bi se naći prvooptuženi Janko Vukadinović i Radovan Stanišić, kao i Milo Jovanović i Momčilo Milić.
Optužnicom SDT-a obuhvaćeni su još Almir Mujahodžić i Dušan Ivanović, kojima je ranije ukinut pritvor.
Osoba sa kodnim imenom Kamenko Kuč u tom predmetu dobila je status svjedoka saradnika i zaštićenog svjedoka.
I Nikšićanin Jovan Mrvaljević, koji je hapšen i dovođen u vezi sa planiranjem ubistva Belivuka i Miljkovića, a kasnije optužen da je dio grupe koja je planirala ubistvo visokopozicioniranog člana kavačkog klana Slobodana Kašćelana, sudeći prema informaciji Višeg suda, mogao bi se naći na slobodi početkom maja 2025. godine.
Okrivljeni Milo Jovanović i Jovan Mrvaljević, nakon hapšenja zbog planiranja ubistva Belivuka i Miljkovića, tvrdili su da su ih službenici Sektora za podršku SBPOK tukli, maltretirali, mučili, ucjenjivali, prijetili silovanjem i ubistvom, tražeći da lažno svjedoče da rade za sada pokojnog Jovana Vukotića.
Krajem oktobra prošle godine, Osnovno državno tužilaštvo u Podgorici otvorilo je istragu protiv bivšeg agenta i službenika UP Petra Lazovića, zbog sumnje da je mučio Jovanovića i Mrvaljevića.
Petar Lazović, uhapšen je u julu 2022. godine, a SDT je protiv njega u međuvremenu podigao nekoliko optužnica zbog saradnje sa kavačkim klanom, šverca droge.
Kašćelan možda na slobodi u junu 2025.
Visokopozicionirani član kavačkog klana Slobodan Kašćelan ukoliko ne dođe do prvostepene odluke ili do izmjene člana 179 ZKP-a, mogao bi u junu 2025. godine da napusti pritvor Spuža.
Tokom kalendarske 2025. godine osim Kašćelana, slobodu bi mogli da osjete i okrivljeni Vladimir Vučković, Petar Đurović i Zoran Kažić, koji se optužuju da su bili dio Kašćelanove kriminalne organizacije.
Na spisku onih koji bi ove godine mogli izaći iz pritvora su Ivan Perović i Rajko Kovač, optuženi da su bili dio kriminalne organzacije Ulcinjanina Samira Ustabećira, za koju se vjeruje da su ugovarali šverc velikih količina droge.
Perović i Kovač su imali zadatak da ugovaraju prodaju droge preko kriptovanih aplikacija, a upravo ta saradnja sa kriminalcima iz okruženja bila je osnov zbog čega im je produžavan pritvor.
Na spisku za slobodu u specjalnim predmetima za 2026. godinu su imena petorice okrivljenih među kojima i specijalnog tužioca Saše Čađenovića, kojem bi pritvor kako sada stvari stoje, mogao da traje do 8. juna te godine.
Tokom 2026. pritvor bi mogao da istekne i Petru Mujoviću, Marku Šukoviću, Milošu Markoviću, Amiru Đokaju...
I optuženi za ratni zločin na izlaznim vratima
Okrivljeni Slobodan Peković, kojem se pred Višim sudom u Podgorici sudi za ratni zločin protiv civilnog stanovništva, ukoliko se ne promijeni zakonska odredba člana 179 ZKP-a ili ne izrekne prvostepena presuda, naći će se na slobodi 21. oktobra ove godine.
Tada se navršavaju tri godine od kako je protiv njega podignuta optužnica za ratni zločin protiv civilnog stanovništva tokom 1992. godine na teritoriji Foče.
Proces protiv Pekovića vodi predsjednica specijalnog vijeća Nada Rabrenović, koja je za 29. februar 2024. odložila glavni pretres i to zbog odsustva branioca okrivljenog.
Prema navodima optužnice, Peković je 8. juna 1992. godine u vojnom napadu na selo Hum, ubio Muja i Eminu Šabanović, a potom zapalio njihova tijela.
Peković je, navodi se u tom aktu, takođe i početkom septembra 1992. godine silovao ženu koja je dobila status zaštićenog svjedoka.
( Biljana Nikolić )