Ivan Novak o Lajbahu

Jedan od osnivača slovenačke grupe Lajbah (Laibach) Ivan Novak održaće danas predavanje u Podgorici, u Kamernoj sali Muzičkog centra Crne Gore, u 17 časova.

On će kroz svoje predavanje “Laibach kao Gesamtkunstwerk’” upoznati zainteresovanu javnost sa njihovim pokretom, energijom urbanosti i alternative, a sa njim će razgovarati kustoskinja Muzeja savremene umjetnosti Crne Gore Natalija Đuranović.

“Uvijek su bili ispred vremena i nisu bili shvaćeni. Svježi i moderni, vole savremeni trenutak i reaguju na njega. Lajbah je u svom višedecenijskom trajanju napravio veliki iskorak u razmišljanju i percepciji svijeta kojim smo okruženi. Još od 1980. godine kad je osnovan izaziva brojne kontroverze zbog parodiranja militarističke, nacionalističke, i totalitarističke ikonografije, te je u socijalističkoj Jugoslaviji bio cenzurisan što je dovelo do inostranih turneja”, zapisala je Đuranović.

Provokativan stav koji su članovi zauzeli od svojih početaka shvaćen je kao odgovor na totalitarizam.

“Grupa Laibach ne osporava sistem parodijom ili direktnom kritikom; njihov specifičan način provokacije obično se definiše kao nad-identifikacija. Ili, kako sami kažu: ‘Umjetnost i totalitarizam se ne isključuju. Totalitarni režimi ukidaju iluziju revolucionarne individualne umjetničke slobode’”, piše u najavi, a Novak dodaje:

“Politika je najviši oblik popularne kulture, a mi koji stvaramo savremenu popularnu kulturu sebe smatramo političarima”, piše on i ističe da je svaka umjetnost podložna političkoj manipulaciji, osim one koja govori jezikom te iste manipulacije...

Njihov program, opisan u dokumentu “Laibach: 10 tačaka konvencije” iz 1982. godine, između ostalog, predviđa i način rada po uzoru industrijske proizvodnje i totalitarnih režima, gdje je glas organizacije važniji od glasa pojedinca, piše u najavi.

“Tako se ni kod umjetničkih djela nikada nije isticala atribucija pojedinačnih autora, ona su se uvijek pojavljivala formalno samo pod naslovom Laibach ili Laibach Kunst”.

Novak ističe da je Laibach Kunst princip svjesnog odricanja ličnog ukusa, rasuđivanja, ubjeđenja - “ slobodna depersonalizacija, dobrovoljno preuzimanje uloge ideologije, demaskiranje i rekapitulacija režimskog postmodernizma”, a o svemu tome više će govoriti večeras.

Događaj realizuje Muzej savremene umjetnosti u koprodukciji sa Muzičkim centrom, uz saradnju sa Izdavačko-edukativnim sektorom MCCG.

( Jelena Kontić )