Laibach je uvijek bio ispred svog vremena
Predavanje Ivana Novaka, jednog od osnivača grupe Laibach, održano u Muzičkom centru Crne Gore
Laibach je uvijek bio ispred svog vremena i u svom višedecenijskom trajanju je napravio veliki iskorak u razmišljanju i percepciji svijeta kojim smo okruženi, kazala je kustoskinja Muzeja savremene umjetnosti Crne Gore Natalija Đuranović.
Predavanje Ivana Novaka, jednog od osnivača grupe Laibach, održano je u petak u Kamernoj sali Muzičkog centra Crne Gore.
“Laibach je uveo u svoju umjetničku praksu pocese aproprijacije i montaže, komponovao kolaže i brikolaže, koristeći mogunosti fotokoprinog aparata, magnetofona, kompjutera, video uređaja. Simbole revolucionarne prošlosti i medijske nacionalne simbolje postavio je uz kulturne slike socio-realizma i nacističke umjetnosti, žanrovsko i istorijsko slikarstvo uz rusku umjetnost, eksperiment, i slično.”
Grupa Laibach je za četiri decenije održala više od hiljadu koncerata širom svijeta, u 295 gradova i 45 država, objavili su 38 albuma, a prodali više od milion nosača zvuka. Bili su zabranjeni u Jugoslaviji osamdesetih godina, pod optužbom da su koketirali sa fašizmom. O njima su snimljeni brojni filmovi, emisije, pisane brojne knjige i doktorske disertacije.
“Od samih početaka djeluju u različitim područjima audio-vizuelnih umjetnosti, i predstavljaju jednu od najsubverzivnijih pojava slovenačke i jugoslovenske umjetničke scene osamdesetih godina”, zaključila je Đuranović, kako je saopštio Muzej savremene umjetnosti.
Ivan Novak je istakao da termin Laibach Kunst označava princip Laibachovog djelovanja, koji se proteže izvan same muzike, prije svega u likovnu, ali i u drugu vizuelnu produkciju.
“U početku su aktivnosti grupe bile prilično ravnomjerno podijeljene između likovnog i muzičkog stvarwalaštva, ali je na kraju preovladalo ipak ovo drugo.”
Novak je kazao da je, ipak, likovnost i do danas ostala važan element Laibacha, osvrćući se na vizuelnu produkciju koja obuhvata postere, slike, umjetnička djela za muzička izdanja, video radove, scenske nastupe sa elementima performansa, scenografiju i kostimografiju.
U svom predavanju Ivan Novak objašnjava da je ključni vodeći princip Laibach Kunsta integrisano umjetničko djelo - Gesamtkunstverk, koje ima karakterističan holistički, čulni i emocionalni, fizički i mentalni efekat.
“Više ne postoji podjela između pojedinih oblasti i disciplina, sva sredstva izražavanja funkcionišu istovremeno u proširenom polju umjetnosti.”
Kontroverzne multimedijalne predstave su, takođe, u dobroj mjeri proizvele slike, objašnjava Novak, ističući da je prva bila koncentrisana u crnom krstu, a da je za njim nastao niz ikoničkih slika - Metalac, Sejač, Zupčanik, Jelen, Crveni reviri, i druge.
“Slike Laibacha su otvoreni znak koji nema statičko značenje. One su prožete dvosmislenošću i višeznačenju, protivrječnost u njima nije razriješena, a recepcija je u velikoj mjeri usmjerena i određena strategijom šoka i sugestivnog audio-vizuelnog napada na čula.”
Predavanje je dio programa MSUCG, koji ujedno najavljuje i izložbu istoimene grupe, koja će se realizovati u novembru tekuće godine.
( B.H. )