Kazne zbog smrti Navaljnog samo simbolične?

Članice Evropske unije, uključujući Njemačku, pozvale su juče na nove sankcije protiv Moskve zbog smrti opozicionog lidera Alekseja Navaljnog tokom razgovora o paketu novih kazni povodom druge godišnjice ruskog rata protiv Ukrajine.

Mađarska je jedina članica EU koja još nije odobrila predložene restrikcije za još skoro 200 kompanija i pojedinaca uključenih u rat u 13. paketu sankcija tog bloka protiv Rusije od početka invazije na Ukrajinu 24. februara 2022. Njene vlasti su juče poručile da neće blokirati sankcije.

Glavni diplomata EU je nagovijestio da bi ruski zatvorski zvaničnici povezani sa smrću Navaljnog mogli biti dodati na spisak za zamrzavanje imovine i zabranu putovanja.

Rojters je prenio da nisu pominjane druge oštre mjere protiv šire ekonomije Rusije i da je jedan diplomata EU rekao da bi bilo kakve nove sankcije u vezi sa smrću Navaljnog bile “simbolične” i došle bi kasnije.

Julija Navaljnaja je optužila ruske vlasti da su sakrile tijelo njenog supruga i čekale da sa njega nestanu tragovi nervnog agensa novičok

Njemačka ministarka spoljnih poslova Analena Berbok je kazala da se nada da će 27-člani blok ubrzo postići dogovor o 13. paketu sankcija. Zvaničnici EU kažu da bi se to moglo desiti u srijedu ako Mađarska da zeleno svjetlo.

“Vidjeli smo brutalnu silu kojom ruski predsjednik vrši represiju nad sopstvenim građanima koji izlaze na ulice da demonstriraju za slobodu ili o tome pišu u novinama”, rekla je.

“Predložićemo nove sankcije nakon smrti Alekseja Navaljnog”.

Navaljni je umro u jednom arktičkom zatvoru nedjelju dana prije druge godišnjice ruske invazije na Ukajinu.

Glavni diplomata EU je rekao da očekuje da države tog bloka traže ciljane sankcije protiv određenih ruskih zvaničnika zbog smrti protivnika Kremlja, 47-godišnjeg bivšeg advokata koji se borio protiv korupcije u strukturama ruske vlasti.

“Države članice (EU) će sigurno predložiti sankcije protiv onih koji su odgovorni. Najodgovorniji je sam Putin”, rekao je Žozep Borel, koji je predsjedavao jučerašnjim sastankom ministara spoljnih poslova EU u Briselu.

Švedska i Litvanija su takođe međe onima koji pozivaju na sankcije.

Udovica Navaljnog, Julija Navaljnaja, prisustvovala je sastanku u Briselu. Ona je juče odvojeno rekla da će nastaviti borbu svog pokojnog supruga i pozvala pristalice da se više nego ikad bore protiv predsjednika Vladimira Putina.

Ruske vlasti su saopštile da je Navaljni izgubio svijest nakon šetnje u kaznenoj koloniji “Polarni vuk”, gdje je služio trodecenijsku kaznu nakon višegodišnjeg progona tokom kojeg je otrovan nervnim agensom u Sibiru 2020.

Mađarski ministar spoljnih poslova Peter Sijarto rekao je da uvođenje dodatnih sankcija EU Rusiji nema smisla i da bi samo naštetilo ekonomiji bloka. Međutim, on je dodao da Budimpešta neće staviti veto na paket.

„Nema razloga da se na to stavi veto, iako mislim da EU donosi pogrešnu odluku“.

Mađarski premijer Viktor Orban, koji je ranije rekao da je “ponosan” na svoje kontakte sa Rusijom, kočio je prethodne runde sankcije kao i dogovore EU o finansijskoj pomoći Kijevu.

EU kaže da je od početka invazije smanjila trgovinu sa Rusijom za oko 135 milijardi eura putem vojnih, energetskih, vazduhoplovnih, transportnih i finansijskih sankcija, između ostalog.

Dok Orban prednjači kao kritičar podrške EU Ukrajini i sankcijama Rusiji, neki drugi u bloku dovode u pitanje da li su trgovinski rezovi djelotvorni jer do sada nisu primorali Moskvu da promijeni kurs, navodi Rojters.

Ako Ukrajina padne ... mi ćemo biti sljedeći. Putin nema namjeru da stane, on ne bi mogao da se zaustavi, rekao je litvanski šef diplomatije

Ministri su razgovarali i o vojnoj podršci Ukrajini u trenutku dok se SAD muče da usaglase dodatnu pomoć Kijevu.

Mnogi u Evropi su takođe sve više zabrinuti zbog mogućeg povratka na vlast bivšeg predsjednika SAD Donalda Trampa, koji omalovažava NATO.

“Ako Ukrajina padne ... mi ćemo biti sljedeći. Putin nema namjeru da stane, on ne bi mogao da se zaustavi”, rekao je šef diplomatije Litvanije Gabrielius Landsbergis.

Britanija je takođe zaprijetila posljedicama po Rusiju. Nasuprot tome, Tramp je juče prvi put komentarisao smrt Navaljnog, ali nije optužio Putina.

Predsjednik SAD Džo Bajden je u petak direktno optužio predsjednika Rusije za smrt Navaljnog, ali je priznao da će biti teško zadati “razorne” posljedice Rusiji koje je obećao 2021. “Razmatramo šta još može biti urađeno”, rekao je Bajden.

“Gardijan” ocjenuje da će ovo oklijevanje samo ojačati Putinovo samopouzdanje. “Što više nekažnjivosti Putin ima, to neizbježno postaje agresivniji”, rekao je Boris Bondarev, bivši visoki ruski karijerni diplomata koji je napustio Kremlj nakon početka rata 2022.

“Pošto je uništio opoziciju kod kuće, usredsrediće se na one koji se usude da govore u inostranstvu”, upozorio je Bondarev.

Nakon njegovog ubistva, mnogi strahuju od onoga što slijedi.

“Bez ikakvih kontrola nad njegovom sposobnošću da pravi fatalne greške, stari ruski vladar okružen poltronima može se u narednim godinama upustiti u još opasnije poteze nego što smo dosad vidjeli”, napisao je Aleksandar Gabuev, direktor Karnegi centra za Rusiju i Evroaziju.

“Otkrićemo zašto ga je Putin ubio”

“Nastaviću rad Alekseja Navaljnog... Želim da živim u slobodnoj Rusiji, želim da izgradim slobodnu Rusiju,” rekla je Julija Navaljnaja u devetominutnom snimku objavljenom na društvenim mrežama.

“Pozivam vas da stanete uz mene. Da dijelite ne samo tugu i beskrajnu bol... Molim vas da sa mnom podijelite i bijes, ljutnju, mržnju prema onima koji se usuđuju da ubiju našu budućnost.”

Navaljnaja (47), optužila je ruske vlasti da su ubile njenog supruga, sakrile njegovo tijelo i čekale da sa njega nestanu tragovi nervnog agensa novičok.

Ona je kazala da zna “zašto je Putin ubio Alekseja prije tri dana”. “I uskoro ćemo vam to reći”, dodala je.

Navaljnaja je rekla da je “ubistvom Alekseja” Putin “ubio pola mene, pola moga srca i moje duše”.

“Ali još imam drugu polovinu, i ona mi govori da nemam pravo da odustanem”, poručila je.

( A. Šofranac )