Crna Gora imala suficit električne energije od 863 gigavat sata

Ukupna proizvodnja električne energije u Crnoj Gori prošle godine bila je za 863 gigavat časa (GWh) veća od potrošnje, pokazuju podaci iz izvještaja o realizaciji energetskog bilansa za prošlu godinu.

Ovo je omogućilo izvoz električne energije od preko 200 miliona eura, što pokazuju podaci Monstata. Razlika je ostvarena zahvaljujući povećanju proizvodnje u Termoelektrani Pljevlja (TEP) i hidroelektranama “Piva” i “Perućica”, ali i smanjenju potrošnje u Kombinatu aluminijuma (KAP) i Željezari, zbog prestanka ili smanjenja proizvodnje.

U 2023. godini iz svih izvora i proizvođača dobijeno je 4.043 GWh električne energije, od čega je 2.519,87 GWh ili 62 odsto, iz obnovljiivh izvora energije (OIE), a 1.523 GWh proizvedeno je u TE Pljevlja. Proizvodnja je za 27,17 odsto bila viša od ukupne potrošnje od 3.179 GWh.

“Ostvarena godišnja proizvodnja je podmirila ukupne potrebe i ostvaren je suficit od 863,72 GWh. HE “Perućica” je proizvela 12,93 odsto više električne energije, HE “Piva 24,34 odsto više od planirane, dok su male HE ostvarile proizvodnju za 30,93 odsto iznad planirane. Vjetroelektrane (VE) su ostvarile za 5,5 odsto manju proizvodnju od planirane, a solarne manje za 68,96 odsto. TE Pljevlja je premašila plan za 9,8 odsto. Ukupna proizvodnja bila je veća za 12,36 odsto u odnosu na plan”, piše u izvještaju.

Konstatuje se da je zahvaljujući izuzetno povoljnim hidrološkim uslovim i rekordnoj proizvodnji u TE Pljevlja ostvaren suficit električne energije, kao i visok stepen sigurnosti rada elektroenergetskog sistema i pouzdanost napajanja potrošača.

Ukupni gubici na mreži u 2023. iznosili su 474 GWh, što je za oko 11 GWh ili 2,29 odsto više od plana, a na nivou ostvarenih gubitaka u 2022.

Rudnik uglja je proizveo 1,86 milina tone uglja, od čega je za potrebe TE isporučeno 1,63 miliona tona ili oko 88 odsto ukupne proizvodnje. Izvezeno je 205.083 tone uglja ili oko 11 odsto ukupne proizvodnje.

Ubrzati solarne projekte

Autori izvještaja smatraju da uspješna 2023. godine ne smije zavarati planere energetike jer su u 2022. okolnosti bile sasvim drugačije.

“Iz tog razloga i dalje prioritet mora biti izgradnja novih stabilnih izvora energije koji će omogućiti sigurnost usljed loših hidroloških uslova na koje ne možemo uticati. Takođe, zbog činjenice da su najveći deficiti električne energije u ljetnim mjesecima, neophodno je što prije u većem obimu uključiti korišćenje solarne energije kroz izgradnju solarnih elektrana koje najveće efekte postižu upravo u ljetnim mjesecima”, konstatuje se u izvještaju.

Proizvodnja iz solarnih elektrana lani je iznosila 12,6 dok je plan bio 40 GWh. Razlozi su kašnjenja u nabavci panela za projekat “solari”, kao i što je privatna solarna elektrana puštena u rad tek u decembru.

( Goran Malidžan )