Havariju helikoptera VCG istražuju nestručni oficiri?

Ministarstvo odbrane odbacilo je kao netačne “pitanja i insinuacije o nestručnosti i zataškavanju razloga i posljedica” teške havarije helikoptera VCG tipa “bell 412 EP” 17. januara na vojnom aerodormu Golubovci prilikom sprovođenja vanredne procedure pregleda helikoptera, a koja je u međuvremenu zabranjena i od samog proizvođača te letjelice.

Ta provjera je sprovođena od strane posade helikoptera (registracije XHB 307), koja je prema tvrdnjama više dobro upućenih izvora “Vijesti”, neobučena za to.

“Istog dana po saznanju o nastanku događaja, 17. januara komandant Vazduhoplovstva postupio je po propisanim procedurama, tako što je formirao stručnu komisiju za sprovođenje ekspertize o sagledavanju tehničkih posljedica oštećenja na helikopteru “bell 412”. Komisija se sastojala od dva pilota, potpukovnik - oficir za sigurnost letjenja (oko 30 godina radnog staža) i major- vođa posade na ovom tipu vazduhoplova (12 godina staža), kao i vazduhoplovnog inženjera u činu majora-šef vazduhoplovne tehnike (koji u VVCG radi preko 15 godina). Komisija je sprovela postupak i u izvještaju konstatovala da je na predmetnom helikopteru došlo do prekoračenja ograničenja broja obrtaja maksimalnih vrijednosti za parametar N2 (slobodna turbina) i NR (broj obrtaja nosećeg rotora). Takav zaključak je uputio nadležne da po važećim sporazumima, sa kompanijama koje se bave servisiranjem ove vrste helikoptera, sagledaju mogućnosti slanja motora i glave glavnog rotora radi inspekcije/opravke u skladu sa uputstvom za opštu opravku”, odgovoreno je “Vijestima” iz MO na pitanje da prokomentarišu sastav Komisjie za ispitivanja vanrednog događaja havarije helikoptera.

Međutim, u vezi sa ovim slučajem formirane su dvije komisje: prva, koja je imala zadatak da utvrdi da li je ova skupa havarija uopšte tzv. “vanredni događaj” kako se vojsci klasifikuju svi veći incidenti sa uništavanjem ili oštećenjem materijalno-tehničkih sredstva većeg obima ili povređivanjem/smrću pripadnika vojske, te druga - istražna koja će do detalja istražiti havariju i utvrditi razloge zbog kojih se ona desila, te dati stručne preporuke kako da se takvo što ubuduće ne ponovi.

Prvoj komisiji koju su činila dva pilota i šef vazduhoplovne tehnike je u ovom slučaju trebalo 15 dana da dođe do konačnog zaključka da je oštećenje helikoptera, čija će sanacija navodno koštati u rasponu od 300.000 do preko milion eura, ipak bila “vanredni događaj”.

Nakon toga, rješenjem komandira Mješovite eskadrile VVCG, formirana je Komisija za ispitivanje vanrednog događaja. U nju su, prema tvrdnjama više dobro upućenih izvora “Vijesti”, ušla tri pripadnika VCG koja nemaju osnovna stručna znanja o vazduhoplovstvu: dva oficira od kojih je jedan logističar koji se bavio snabdijevanjem gorivom u VVCG sa završenim civilnim fakultetom, a drugi muzičar, bivši pripadnik Vojnog orkestra, sada na službi u Vazduhoplovstvu, dok je treći podoficir - vojni policajac koji obavlja dužnost referenta u Komandi vazduhoplovstva.

Izvori “Vijesti” tvrde da niko od njih trojice nama specifična znanja o vazduhoplovstvu, helikopterima i izvođenju vazduholovnih operacija, niti o održavanju i eksploataciji vazduhoplova, te da je vjerovatnoća da će istražna Komisija ovakvog sastava utvrditi prave uzroke zbog kojih se vanredni događaj desio i predložiti adekvatne mjere vezane za sigurnost letjenja i niz drugih stručnih stvari koje ovakvi izvještaji moraju da sadže, gotovo nepostojeća. Prema tvrdnjama sagovornika, to znači da vojni vrh VVCG navodno teži da što je moguće više zataška ovaj slučaj i da pravi krivci ne budu kažnjeni.

Iz Ministarstva odbrane, međutim, tvrde drugačije:

“Pitanja i insinuacije o nestručnosti i zataškavanju razloga i posljedica ovog događaja nisu tačni. O validnosti rada Komisije za ispitivanje uzroka nastanka vanrednog događaja okolnosti u kojima je došlo do štete govori činjenica da nju čine jedan major-štabni oficir za logistiku (34 godine radnog staža), kapetan-štabni oficir za operacije (28 godina staža) i jedan stariji vodnik I klase-štabni podoficir za vojno-policijske poslove (sa 24 godine radnog staža)”, naveli su iz MO, naglašavajući da “ministar odbrane nema sumnje u njenu stručnost, a o rezultatima istrage javnost će biti blagovremeno obaviještena”.

( Siniša Luković )