Rad Josipa Sladea u Crnoj Gori biće predstavljen u Zagrebu

Monografija “Arhitekt Josip Slade Šilović: graditeljska djela u Knjaževini Crnoj Gori 1877-1900” čiji je autor arhitekta Slobodan Bobo Mitrović, biće predstavljena sjutra u Hrvatskoj, u Zagrebu.

Hrvatski muzej arhitekture Hrvatske akademije znanosti i umjetnosti (HAZU) organizuje predstavljanje Mitrovićevog djela, u 12 časova, u Knjižnici HAZU.

Monografiju će predstaviti akademik Andrija Mutnjaković, akademik Igor Fisković, Radovan Slade Šilović i autor Slobodan Mitrović.

U najavi se ističe da je urbani razvoj Kneževine Crne Gore započet univerzalnim znanjima arhitekte Josipa Sladea Šilovića (1828-1911) iz Trogira, u Dalmaciji.

“Nakon priznavanja Crne Gore na Berlinskom kongresu 1878. godine kao 27. nezavisne države Evrope, prestaju ratni sukobi, prevladava mir, vrijeme vjekovnog ratovanja transformiše se u vrijeme izgradnje i razvoja države. Pokreću se sva područja života ‘male Knjaževine u brdima’, a odlučujuću ulogu, uz kneza Nikolu I. Gospodara, imaju strani inženjeri i stručnjaci svih zanimanja i profesija. Arhitekt Josip Slade Šilović ima pionirsku ulogu u izgradnji saobraćajnica, infrastrukturnih kopnenih i morskih utvrđenja, arhitektonskih zdanja, palača, crkava, pozorišta i urbanog planiranja”, piše u najavi.

Uprkos njegovoj važnoj ulozi u istoriografiji graditeljstva Crne Gore krajem 19. i početkom 20. vijeka, Josip Slade nije bio predmet stručno-naučnog izučavanja, ni u Crnoj Gori ni u Hrvatskoj, uz izuzeće biografije “Arhitekt Josip Slade” autora Cvite Fiskovića (1908-1996), istoričara umjetnosti i arheologa, koju je 1987. godine objavio Muzej grada Trogira.

“Monografija Josipa Sladea Šilovića obrađuje opus graditeljskih djela u Kneževini Crnoj Gori te svestrane, visoko učene i društveno angažovane ličnosti. Osim arhitektonsko-inženjerske i estetske prezentacije i valorizacije stvaralaštva Josipa Sladea, prikazan je opšti kontekst ruralne, plemenske Crne Gore, u koju je Slade došao 1877. godine, te društveni i gospodarsko-istorijski kontekst izgradnje države u njezinoj prirodnoj dispoziciji, tehnologiji građenja, ambijentu, strateškom planiranju, tj. počecima izgradnje toga rudimentarnog prostora”, piše Mitrović u saopštenju povodom događaja.

U 13 poglavlja knjige, kojoj je prethodilo višegodišnje dokumentacijsko istraživanje, opisuje se ličnost Josipa Sladea od studentskih dana do zrelih godina narodnog tribuna s početnim iskustvima u Dalmaciji, Austro-Ugarskoj, te postojeće stanje ruralne Crne Gore, a u deset poglavlja Sladeova graditeljska djelatnost, odnosno ono što je projektovao ili realizovao za svega deset godina boravka u Crnoj Gori.

“Kroz ovu monografiju, stručna i kulturna javnost u Crnoj Gori i Hrvatskoj prvi se put na cjelovit način susreće sa protagonistom urbanog razvoja moderne Crne Gore”, piše u najavi događaja.

Izdavači monografije su Nacionalna zajednica Crnogoraca Hrvatske, Ministarstvo održivog razvoja i turizma Crne Gore i Skaner studio d.o.o.

( Jelena Kontić )