Nema brze ceste, nacrtani aerodrom i sedam helidroma

U nacrtu Prostorno-urbanističkog plana za Pljevlja, kojeg je 15. marta usvojila Vlada i koji se nalazi na javnoj raspravi, uopšte se ne pominje najavljena brza cesta Crnča - Pljevlja - Goražde, za čije idejno rješenje je “Monteput” raspisao javni poziv početkom marta, ali je predviđena izgradnja aerodroma, dvije trase za željezničku prugu i sedam lokacija za helidrome.

“Vijesti” su početkom prošle sedmice poslale pitanje Ministarstvu prostornog planiranja, urbanizma i državne imovine zbog čega ove saobraćajnice nema u nacrtu PUP-a Pljevalja, da li će ona biti dodata u toku javne rasprave o ovom prostornom dokumentu, kao i da li to što ove saobraćajnice nema u nacrtu PUP-a može negativno uticati na javni poziv koji je raspisao Monteput, ali iz resora na čijem je čelu Janko Odović nisu poslali odgovor.

“Monteput” je 4. marta raspisao javni poziv za izradu idejnog rješenja dionice ove brze saobraćajnice koja od mjesta Crnča u Bijelom Polju, gdje se ukršta sa auto-putem Bar - Beograd, ide ka Pljevljima, a zatim Goraždu u Bosni i Hercegovini i dalje ka Sarajevu.

Ukupna dužina ove saobraćajnice kroz Crnu Goru je 93 kilometra, a premijer Milojko Spajić je krajem prošle godine najavio najkraću buduću vezu između Sarajeva i Istanbula, jer će od Crnča ići novi auto-put ka Peći na Kosovu, odakle će postojati trase auto-puteva kroz Kosovo, Makedoniju i Grčku do Turske.

Iz resornog Ministarstva nisu pojasnili ni kako je moguće da se radi idejno rješenje međunarodne brze ceste koja se ne pominje u prostornom planu koji treba da važi do 2040. godine.

Javni poziv “Monteputa” traje 90 dana, a izabrani ponuđač će imati obavezu da u roku od pet mjeseci od potpisivanja ugovora uradi idejno rješenje trase brze ceste.

U saobraćajnom dijelu plana, kod drumskog saobraćaja, nalaze se dva postojeća magistralna puta: Ranče - Pljevlja - Đurđevića Tara i Pljevlja - Vrulja - Bijelo Polje, kao i više regionalnih puteva, za koje se predviđa modernizacija i poboljšanje.

Aerodrom vraćen u plan

Nacrtom je u prostorni plan vraćen aerodrom u Pljevljima, iako ga nije bilo u baznoj studiji. Vazdušna luka bila je u prethodnom prostornom planu.

“Bazna studija za potrebe izrade novog Prostornog plana Crne Gore nije predvidjela aerodrom u opštini Pljevlja, a da pri tom nije dala analizu razloga odustajanja od razvijanja ovog vida saobraćaja. S obzirom na to da je već opredijeljena lokacija za aerodrom, a urađene su studije i generalno rješenje aerodroma, ovim planskim dokumentom se zadržava rješenje PUP-a Pljevlja iz 2011. godine”, navedeno je u obrazloženju.

Prostornim planom koji je važio do 2020. godine na teritoriji opštine Pljevlja je bila planirana “izgradnja aerodroma kategorije najmanje 3C”. Kako je pojašnjeno, aerodrom je planiran za specijalne potrebe: rekreativno letenje, sportsko letjenje i (sezonski) regionalni saobraćaj, kao i za manje poslovne avione.

Kategorija 3C podrazumijeva opsluživanje aviona koji su definisani kao letjelice raspona krila do 36 metara, širine glavnog stajnog trapa do devet metara i razdaljine između točkova glavnog stajnog trapa i nosnih do 18 metara.

“Ovim planskim dokumentom zadržava se lokacija aerodroma usvojena i rezervisana kroz prethodnu plansku dokumentaciju. Na gradskom području Pljevalja kroz plan razvoja vazdušnih vidova saobraćaja na teritoriji opštine predviđena je izgradnja sportskog aerodroma i helidroma čime bi se postigla bolja opšta saobraćajna povezanost i razvoj opštine u cjelini”, navedeno je u obrazloženju.

PUP-om Pljevlja iz 2011. godine je za lokaciju budućeg aerodroma predložena lokacija na Potrlici, kota 810, što je zadržano i ovim planskim dokumentom, a na tom mjestu je i jedna od sedam lokacija za heliodrome u ovoj opštini.

“Za potrebe određivanja lokacije budućeg aerodroma na teritoriji opštine Pljevlja, Institut Saobraćajnog fakulteta iz Beograda je izradio studiju ‘Tehnička dokumentacija - lokacijska dokumentacija aerodroma i heliodroma Pljevlja’ u okviru koje su za dvije predložene lokacije analizirani topografski, meteorološki, navigacioni, građevinski, saobraćajni, ekološki uslovi kao i usklađenost sa postojećom planskom dokumentacijom, a ‘Tehnogradnja’ iz Pljevalja, u saradnji sa Građevinskim fakultetom iz Beograda, Generalno rješenje aerodromskog kompleksa”, navedeno je u nacrtu plana.

Helidromi u Bukovici, Šulama, Crljenici...

Studijom “Tehnička dokumentacija - lokacijska dokumentacija aerodroma i heliodroma Pljevlja”, kako je pojašnjeno, razmatrana je lokacija Kosanica “kao još jedan prostor u oblasti Pljevalja koji bi davao neke mogućnosti za helidrom”.

“Analizama je utvrđeno da lokacija omogućava izgradnju letjelišta za helikoptere uz postojeći put Pljevlja - Lever Tara. Letjelište bi služilo samo kao alternativa za helidrom u Pljevljima u situacijama kada bi zbog loših meteoroloških uslova helidrom u Pljevljima bio zatvoren za letjenje. Osim analiziranih i preloženih lokacija Potrlica i Kosanica, u cilju bolje integracije prostora i povećanja nivoa turističke usluge na čitavom prostoru opštine, treba ispititi mogućnosti razvoja helidroma i na sljedećim lokacijama: selo Bukovica, naselje Šula, naselje Kovačevići, naselje Bobovo i selo Crljenice”, navedeno je u obrazloženju.

Na mapi prostornog plana u svih ovih sedam mjesta ucrtani su helidromi.

Aeromiting održan 1936, projekat aktuelizovan 2006.

Prvi aero-miting u Pljevljima održan je 28. avgusta 1936. na Pljevaljskom polju, kada je počelo skupljanje novca za izgradnju aerodroma.

U posljednje vrijeme ideju je aktuelizovao bivši gradonačelnik Pljevalja Filip Vuković 2006. godine, tokom predizborne kampanje za predsjedničke izbore.

Događaj iz 1936. ujedno je i prvi aero-miting u sandžačkom kraju, a tadašnja beogradska štampa prenijela je da se okupilo više od pet hiljada građana iz cijelog Sandžaka, koji su došli kako bi prvi put izbliza vidjeli avione i uživali u akrobacijama pilota.

Na mitingu su učestvovala četiri aviona, dva vojna iz Sarajeva i po jedan Središnjeg odbora i Akademskog aero-kluba iz Beograda.

Pored raznih akrobacija, iskakanja iz aviona padobranom sa visine od 1.000 metara, lova na balone, bilo je organizovano letjenje za zainteresovane građane.

Prema medijskim izvještajima, članovi Aero-kluba plaćali su 30 tadašnjih dinara da bi letjeli, a ostali građani 40. Za one koji su imali mjesto za sjedenje, ulaz se naplaćivao pet dinara, stajanje je bilo tri, a za djecu dva dinara.

Odmah po okončanju pozdravnog govora tadašnjeg predsjednika Mjesnog odbora Dragiše Golubovića koji je isticao značaj vazduhoplovstva u miru i ratu, počela su prvi letovi. Sav novac koji je prikupljen od ulaznica bio je namijenjen za kupovinu zemljišta za aerodrom u Pljevljima. Međutim, nije poznato da li je i gdje tada kupljena zemlja za izgradnju aerodroma.

Tokom predizborne kampanje za predsjedničke izbore 2006. godine, Vuković je najavljivao gradnju aerodroma na mjestu Đulina guka, na rekultivisanoj površini kopa Potrlica pljevaljskog Rudnika uglja. Opština je platila i izradu glavnog projekta izgradnje aerodroma, ali ideja sa kojom je pred građane često izlazila tadašnja vlast nikada nije realizovana.

Na Potrlici poletno-sletna staza, pristanišni kompleks...

Na grafičkom prilogu prikazana je lokacija aerodroma u zoni Potrlice sa poletno-sletnom stazom, rulnom stazom, pristanišnim kompleksom, ogradama, pristupnom saobraćajnicom i helidromom.

“Lokacija Potrlica (kota 810 m n.v.) nalazi se južno od centra Pljevalja, na periferiji gradskog naselja, a od gradskog jezgra je udaljena oko 900m mjereno vazdušnom linijom. Ovaj plato je nastao nasipanjem jalovine iz rudnika uglja koja je stabilizovana, humunizirana i predstavlja zelenu površinu”, piše u dokumentu.

Navode da bi se na aerodromu obavljali letovi sportskih aviona, manjih poslovnih aviona, jedrilica, motornih zmajeva i ultra lakih letjelica kodne oznake 1A/B.

“Generalno rješenje aerodroma na lokaciji Potrlica sadrži sljedeće elemente: Travnatu poletno-sletnu stazu dimenzija 950x30m (sa izvršenom pripremom za asfaltiranje u narednoj fazi izgradnje) koja se nalazi u osnovnoj stazi dimenzija 1.020x70m; Travnatu spojnicu za vezu poletno-sletne staze sa platformom dimenzija 37,5x12m (sa izvršenom pripremom za asfaltiranje u narednoj fazi izgradnje); Pristanišnu platformu sa asfaltnom kolovoznom konstrukcijom dimenzija 60x30m; Hangarsku platformu sa asfaltnom kolovoznom konstrukcijom dimenzija 30x20m; Staze sa asfaltnom kolovoznom konstrukcijom do skladišta pogonskog goriva; Pristupnu saobraćajnicu sa parkinzima sa asfaltnom kolovoznom konstrukcijom”, precizirano je u obrazloženju.

( Goran Kapor )