Fond za manjine potrošio 1,4 miliona eura: Najviše za bošnjačku i srpsku nacionalnu zajednicu i multinacionalne projekte

Fond za zaštitu i ostvarivanje manjinskih prava je u prošloj godini potrošio 1,4 miliona eura za finansiranje 209 projekata, od čega su najveći iznos dobile bošnjačka i srpska nacionalna zajednica i multinacionalni projekti.

Prema Izvještaju o radu Fonda za 2023. godinu, koji će razmatrati poslanici u Skupštini Crne Gore, bošnjačka zajednica je za realizaciju projekata dobila 316.080 eura, srpska nacionalna zajednica 174.770, dok je za multinacionalne projekte izdvojeno 588.865 eura.

Među dobitnicima najvećih iznosa za realizaciju projekata su Srpska književna zadruga u Crnoj Gori, koja je dobila 24.000 za izdavačku djelatnost i Srpsko kulturno društvo “Vuk”, koje je isti iznos dobilo za audio serijal “Narodni dobrotvori”.

Po 22.000 eura dobili su NVO “Kulturna scena” za video serijal “Srpska kulturna scena u Crnoj Gori i regionu” i Konferencija srpskih nacionalnih organizacija iz zemalja regiona za serijal izložbi “Tako su govorili naši preci”.

Portal srpski kulturni centar “Stefan Nemanja” je za portal “S -mediji/Srpske novine” dobio 18.000 eura, NVO “Muslimani Bihora” za projekat “Čuvajmo kulturnu baštinu od zaborava” 16.150 eura,

NVO Hrvatska krovna zajednica “Dux Croatorum” je za Radio Dux – Glas Hrvata u Crnoj Gori dobio 15.830 eura...

Iako je bošnjačka nacionalna zajednica ukupno dobila najviše novca, projekti su odobreni uglavnom pojedinicima, a iznosi koje su dobili su od 2.000 eura, pa naviše. Fond je podržao projekte 274 građana i 104 pravna lica.

“Budući da projekti kategorizovani kao “multinacionalni” izazivaju najveću pažnju zainteresovane javnosti, u ovom Izvještaju tabelarno je prikazan spisak tih projekata, uz napomenu da se statistika vrši isključivo na osnovu sadržaja projekata, a ne podnosilaca projekata, budući da nijedan formular/obrazac ne podrazumijeva izjašnjavanje po nacionalnoj pripadnosti podnosilaca projekata”, navodi se u izvještaju.

U toj kategoriji su, između ostalih, Srpsko narodno vijeće Crne Gore koje je za realizaciju audio serijala “Vjekovna povezanost Srba i Bošnjaka Muslimana u Crnoj Gori” dobilo 23.000 eura, NVO “Bisernica” koja je za audio serijal “Istorijsko kulturni suživot Srba i Albanaca” dobila 22.000 eura, Građanska alijansa za projekat “Slavimo različitost. Njegujemo kulture” -17.850, NVU “Asocijacija za međukulturno djelovanje” koja je dobila 16.048 eura za projekat “Interkulturalnost – naša stvarnost”, Centar za građansko obrazovanje (CGO) -13.685 eura, za realizaciju projekta “Obrazovanjem do multikulturalnog društva”...

Među projektima koji su dobili podršku Fonda su, između ostalih, “Radionice kreativnog pisanja”, “Na krilima sevdaha”, “Skeniraj i otkrij”, “Tradicionalna bošnjačka muzika kroz instrument SAZ”, “Vještina izrade bihorskog ćilima”... Jedan pd projekata je i “Post u monoteističkim religijama/islam, pravoslavlje i katoličanstvo” Udruženja računovođa i knjigovođa Crne Gore.

Na konkursu za podršku aktivnostima značajnim za očuvanje i razvoj nacionalnih, odnosno etničkih posebnosti manjinskih naroda i drugih manjinskih nacionalnih zajednica i njihovih pripadnika u oblasti nacionalnog, kulturnog, jezičkog i vjerskog identiteta, koji je Fond raspisao u oktobru prošle godine, od 378 prijavljenih, odobreno je 209 projekata. Od 209 odobrenih projekata, za njih osam podnosioci nijsu potpisali ugovore o finansiranju projekta.

Prvobitno je konkurs bio raspisan u martu prošle godine i nakon što je Komisija za vrednovanje projekata utvrdila rang-listu, a direktor Fonda Emir Dacić donio odluku o raspodjeli 1,4 miliona eura za 187 projekata, Upravni odbor Fonda je donio odluku o poništenju tog konkursa.

Novi konkurs je raspisan u oktobru, a direktor Fonda je u decembru donio odluku o raspodjeli novca za 2023. godinu. Projekte na konkursu je podnijelo 274 građana i 104 pravna lica.

Fond pokrenuo 30 sudskih postupaka

U izvještaju Fonda se navodi da su povraćaj sredstava, na račun državnog budžeta u 2023. godini, izvršila 64 korisnika sredstava Fonda u ukupnom iznosu od 50.657 eura, koji po nalazima Stručne službe nisu adekvatno pravdali dodijeljena sredstva.

“Osim navedenog, jedan korisnik je svojevoljno izvršio povraćaj cjelokupno dodijeljenog iznosa od 2.000 eura”.

U dokumentu se navodi da je za korisnike sredstava Fonda, koji nakon upućenog zahtjeva nisu vratili dio novca koji je neadekvatno pravdan, pokrenut postupak pred sudskim organima.

“U sudskim predmetima gdje je Fond za zaštitu i ostvarivanje manjinskih prava tužilac, u 2023. godini, pokrenuto je 30 sudskih postupaka, u ukupnom iznosu od 108.587 eura”, piše u dokumentu.

( Željka Vučinić )