Kriminalna mreža kol centara: Kako su pali prevaranti?
Počelo je tako što je penzionerka u Frajburgu došla da podgine više od 100.000 eura u gotovini. Posle 4 mjeseca razbijena je najveća mreža kriminlaca specijalizovanih za prevare telefonom u Evropi
Operacija je počela sa blagajnikom jedne banke u Frajburgu u Njemačkoj. Kada je jedna penzionarka decembra 2023. zatražila da podigne više od 100.000 eura u gotovini, radniku banke je to bilo sumnjivo i u razgovoru saznao da je starija žena u stvari žrtva "prevare lažnih policajaca". Obavijestio je pravu policiju, koja je spriječila da penzionerka preda novac prevarantima.
Policija Frajburga je uhapsila prevarante i potom prisluškivala telefonsku liniju žrtve. Istražitelji su ubrzo shvatili da se telefonski brojevi koje su koristili prevaranti mogu povezati sa preko 28 000 prevara za samo 48 sati.
Specijalnosti prevaranata i podjela posla
Istraga se širiila, pa je predata pokrajinskij kriminalističkoj policiji Baden-Virtemberga, koju je podržala i savezna kriminalistička policija Njemačke. Stručnjaci su se brzo približavali centrima ovog kriminala - kol centrima u Albaniji, Bosni i Hercegovini, Srbiji,Kosovu i Libanu.
Operišući iz tih zemlja, prevaranti bi telefonom zvali potencijalne žrtve, najčešće starije osobe i na razne načine pokušavali i često uspijevali da od njih izvuku novac: predstavljali su se kao policijaci, bliski rođaci, zaposleni u banci, uterivači dugova, radnici neke službe, ubjeđivali ih da moraju da investiraju i kripto-valute, da su dobili na lutriji, nudili pripejd kartice, a bilo je i srceparajućih ljubavnih ponuda.
Kriminalna mreža radila je koordinisano, fokusirajući se u svakoj zemlji na različite prioritete: prevare u vezi sa naplatom dugova uglavnom su vršene iz Bosne i Hercegovine, pozivi za prevaru u vezi sa onlajn bankarstvom upućivani su sa Kosova. Prevaranti koji su nudili lažne investicije zvali su uglavnom iz Albanije, a kriminalci specijalizovani za prevare sa pripejd karticama bili su u Libanu, piše Evropol na svom sajtu.
Kol centrom protiv kol centara
Njemački istražitelji uspjeli su da u realnom vremenu prate razgovore koji su dolazili iz brojnih kol-centara. Od decembra 2023. pa nadalje, preko stotinu policajaca pokrajinske kriminalističke policije Baden-Virtemberga danonoćno je prisluškivalo pozive i nakon toga obezbijedilo sadržaj preko 1,3 miliona podlih razgovora. Policajci su istovremeno pratili do 30 razgovora različite dužine.
Pokrajinska policija je uspostavila sopstveni kol-centar čiji je primarni cilj bio - da spriječe prevare. Čim bi bilo otkriveno da neko ko je primio poziv može postati žrtva prevare, policija bi upozoravala potencijalne žrtve.
Za samo četiri mjeseca, nadležni su registrovali preko 7.500 poziva koji su bili kvalifokovani za pokretanje krivičnog postupka. Policija je uspjela da spriječi finansijske gubitke u preko osamdeset odsto slučajeva - odnosno preko 10 miliona eura.
Koordinisana racija
A onda su u ranim satima 18. aprila 2024. koordinasne iz sjedišta Europola u Haga, policije Njemačke, Bosne i Hercegovine, Albanije, Kosova, Libana i Srbije izvršile raciju u 12 kol-centara iz kojih su operisali prevaranti.
Više od 60 njemačkih policajaca, kao i specijalisti Europola, uz podršku stotina njihovih kolega u Albaniji, Bosni i Hercegovini, na Kosovu, Libanu i Srbiji, preplavili su desetine stambenih i poslovnih prostora. Na nekim lokacijama bilo je odjednom više od stotinu policajaca. Rezultat: 39 sumnjivih osoba, 21 privedena, 16 zadržanih u pritvoru.
Policija je takođe uspjela da pribavi i obimne dokaze poput nosača podataka, dokumenata, gotovine i imovine u vrijednosti od milion eura. Zaplijenjen je i veliki broj elektronskih dokaza koji bi trebalo da omoguće istražnim organima da dobiju informacije o mogućim daljim kol centrima i još prevaranata.
Ministarstvo unutrašnjih poslova Baden Virtmeberga, obavijestilo je javnost o ovoj međunarodnoj operaciji 2. maja, kada je rečeno da se radi o najvećoj mreži kriminlaca specijalizovanih za prevare telefonom u Evropi.
Godišnje više milion ljudi u Njemačkoj budu na neki način žrtve telefonskih prevaranata. Samo 2023. godine telefonski prevaranti su uspjeli da na kriminalan način izvuku 21,6 miliona eura u Baden Virtembergu, a u Bavarskoj oko 23 miliona eura.
( Deutsche Welle )